تحقیق پیش رو با عنوان «نقد و برّرسی کتاب اسباب النّزول واحدی نیشابوری» با هدف اینکه موقعیّت علمی این کتاب که به عنوان مشهورترین اثر در اسباب نزول آیات قرآن کریم مطرح است، در حوزه علوم قرآنی و تفسیر مشخّص شود و نیز با بررسی سلسله اسناد و متون روایات آن، صحیح و ناصحیح بودن آنها آشکار گردد. هر کدام از این دو بخش یعنی سلسله سند روایات و متن آنها دربردارنده مطالب و مباحث مخصوص به خود هستند و پرداختن به ...

سیاق یکی از قواعد مهمی است که مفسران قرآن کریم در فهم معنای کلمات و آیات از آن بهره گرفته اند.آیت الله جوادی آملی،قاعده سیاق را به عنوان یک ابزار مهم در فهم آیات قرآن، مورد تأکید قرار داده و تأثیر چشمگیر آن را در فهم معانی آیات بیان کرده است. بیشتر مفسران کاربرد سیاق را در کشف معانی واژگان ،جملات وآیات دانسته اند. این پژوهش در پی آنست که بکارگیری قاعده سیاق ،در آثار قرآنی آیت الله جوادی آملی،را...

درباره آیات 19-16 سوره قیامت دو دیدگاه وجود دارد: الف: این آیات در بین آیات مربوط به قیامت معترضه و مخاطب آنها پیامبر اسلام(ص) و زمان خطاب این دنیا و هنگام نزول وحی قرآنی است. ب: این آیات در راستای دیگر آیات سوره و مخاطب آن انسان کافر و زمان خطاب روز قیامت و هنگام خواندن نامه اعمال است. در این مقاله با نگاه تدبرمحورانه ابتدا دیدگاه دوم بررسی شده و با توجه به آیات نامه اعمال و آگاهی انسان از ...

قران کریم بعنوان معجزه رسول اکرم ص حاصل وحی است کلمه وحی در قران به معانی مختلفی به کار رفته که یکی از آنها وحی به پیامبران است وحی به پیامبران اشکال مختلفی دارد اما چگونگی آن از نظر قوانین مادی و تجربی مبهم و مجهول است با توجه به بعد معنوی وجود انسان وحی و آثار آن در زندگی وحیات انسان انکار ناپذیر است وحی زاییده نبوغ فردی یک نابغه یا شعور باطنی یک عارف نیست چه اگر چنین بود در قلمرو قدرت انسان ...

محمد عزت دروزه یکی ازمفسران معاصر است که قران کریم را بر حسب ترتیب نزول تفسیر کرده است التفسیر الحدیث از جمله تفاسیر اجتهادی – عقلانی به شمار می آید که مولف بر پایه منابع ومصادر و بیشتر با تکیه بر سیاق و توجه به نظم آیات و دقت در نکات و دقایق نحوی و بیانی و به خصوص توجه به مقتضیات نزول و ... به تفسیر ایات پرداخته است مفسر در یک نگاه کلی سوره ها را به دو بخش کلی – مکی و مدنی تقسیم می کند و پس از...

تفسیر «فهم القرآن الحکیم» اثر گرانسنگ محمد عابد جابری است. این تفسیر بر اساس ترتیب سوره های قرآن در سه مجلد به زیور طبع آراسته شده است. در مجلد اول و دوم سوره های مکی و در مجلد سوم سوره های مدنی به تفسیر در آمده است. نویسنده در تفسیر هر سوره یک مقدمه، یک تحلیل و یک خاتمه می آورد. ترتیب سوره ها در نگاه جابری متفاوت از ترتیب مورد نظر مستشرقان و مصحف مورد اعتماد الازهر است. سوره های مکی سوره های...

علامه طباطبایی و علامه عسکری ، هر دو وقوع نسخ در سیر تحولات تکاملی جامعه ی عصر نزول قرآن را پذیرفته اند ، اما ، علامه طباطبایی مانند قاطبهء علمای پیشین خود ، آن را کشف از تمام شدن عمر حکمی از احکام دانسته و معتقد است که زمان عمل به حکم تعدادی از آیات قرآن سر آمده است. در مقابل، علامه عسکری ، در عین پذیرش امکان نسخ معتقد است که وقوع نسخ در دایره وحی بیانی واقع شده است ، و به وسیله ی وحی قرآنی و ...

وحی قرآنی، ارتباطی کلامی بین پیامبر (ص) و خداوند است که در الگویی ارتباطی دارای فرستنده، گیرنده، هدف و کانال ارتباطی است. علمای مسلمان و برخی از مستشرقان الگوهای ارتباطی گوناگونی از وحی قرآنی ارائه کرده اند که در دو قالب الگوهای خطی و غیر خطی قابل بررسی است. الگوهای خطی عناصر مختلف ارتباط وحیانی را در خود جای می دهند و می کوشند فرایند نزول وحی را ترسیم کنند. بخشی از این الگوها دارای اشکالات ساخ...

از دیر باز در بارة شأن نزول آیه 108 سوره توبه اختلاف نظر بوده که دربارة مسجد قبا یا مسجد پیامبر نازل شده است . درمیان اهل سنت دو دیدگاه و دو دسته روایات وجود دارد . گروهی به استناد روایات و برخی قراین دیگر گفته اند منظور مسجد قباست . این روایات از نظر سند ضعیف و از نظر محتوی قابل تردید است راویان اصلی این روایات کعب الاحبار ، عبدالله بن سلام، وابو هریره بوده اند وتوسط شرحبیل وشهر بن حوشب رواج ی...

«حجّ»، یکی از ارکان دین مبین اسلام می‌باشد و جایگاه «حجّ» به قدری ویژه می‌باشد که فقها آن را جزء ضروریات دین دانسته اند. بر هر مسلمانی که مستطیع شده باشد انجام این عمل عبادی واجب می‌باشد. به گونه ای که در برخی از روایات از تارک حجّ به عنوان «یهودی» و «نصرانی» نام برده شده است و برخی دیگر از روایات ترک «حجّ» را عامل نزول بلا دانسته اند.به موجب روایات و بر اساس فقه امامیه، حاکم اسلامی موظف است اسباب ...