عبور از افلاک از موضوعات مشترکی است که در بسیاری از سفرنامه ها و معراج نامه ها تکرار می‌شو؛ اما کیفیت عبور از این افلاک، نقش افلاک و ساکنان آنها و همچنین مبانی اسطوره ای و دلالت‌های نجومی در آنچه سالک مشاهده یا تجربه می‌کند یکسان نیست. سه سفرنامه ای که به مقایسه آنها پرداخته ایم از حیث درون‌مایه‌ یکسان نیستند. معراج نامه، سفرنامه‌ای است که جنبه دینی و اعتقادی دارد؛ اما در روایتی که بوعلی به آن ...

روابط میان پادشاهی هرمز و چین در درازای حکمرانی دودمانی سونگ  1270 - 960 م( و سلسله یوان 1368 – 1271 م پر رونق بود. در دوره فرمانروایی سلسله مینگ 1367 – 1622  که موضوع سفرنامه پیش رو مربوط به این دوره است، شاهد اعزام فرد مسلمانی به نام « ژن خی » در رأس یک ناوگان بزرگ برای دیدار از هرمز و توسعه مناسبات دریائی با آن پادشاهی بود. ژن خی، هفت سفر دریائی به منطقه داشت. نخستین سفر او در سال 1405 و هفت...

صفویه یکی از با اهمیت ترین سلسله های تاریخ ایران است. شاه عباس اول پنجمین و مهم ترین پادشاه عصر صفویه بوده است. آداب و رسوم اجتماعی در عصر شاه عباس اول که مسئله ی کانونی این تحقیق بوده، با استناد به منابع دست اول و سفرنامه های آن دوران مورد بررسی قرار گرفته است؛ زیرا منابع دست اول بیشتر ذکر مسائل درباری و شاهی بوده و کمتر به آداب و رسوم اجتماعی توجه نموده است، بنابراین سفرنامه ها که اکثرا ذکر آ...

زبان و فرهنگ ایرانی از دیرباز در زبان و ادبیّات عربی تأثیرگذار بوده است. در دوره مغول نیز این تأثیرگذاری، به ویژه در متون تاریخی و علمی همچون سفرنامه­ها استمرار داشته است. تأثیر زبان فارسی و فرهنگ ایرانی در سفرنامه ابن بطوطه به عنوان یکی از مهم­ترین آثار عربیِ به جای مانده از قرن هشتم کاملاً مشهود است. تأثیرگذاری مزبور در حوزه واژه­های معرّب قابل توجّه است. بررسی میزان و نوع واژه­های فارسی به کار رف...

چون نویسنده اثر خود را بر پایه ی دیده ها و شنیده ها مکتوب می دارد،این تصویر میتواند تصویری واقعی قلمداد شود. در قرن نوزده، گسترش روابط سیاسی غرب و شرق، تاثیری مستقیم برآثار ادبی از جمله سفرنامه ها گذاشت. در این باره به خصوص باید از مقاماتی یاد کرد که برای انجام امور سیاسی به کشورهای شرقی فرستاده می شدند؛ چرا که بخش مهمی از سفرنامه ها از نوشته های آنان تشکیل شده است.. در این تحقیق به بررسی تصویر...

پژوهش حاضر در نظر دارد تا با بررسی مطالب مندرج در سفرنامه های خارجیانی که در عصر قاجار از خوزستان دیدن کرده اند به این مسأله پاسخ گوید که با توجه به ویژگی ها و مختصات خوزستان به عنوان منطقه ای استراتژیک از دوره قاجار تاکنون – هم برای ایران و هم برای کشورهای منطقه و هم قدرت های سلطه گر خارجی - چه عواملی باعث جذب و جلب توجه غربیان به این منطقه می شد و این توجه در سفرنامه ها چگونه بازتاب یافته و ا...

چکیده: شاید بتوان اینگونه بیان کرد که عصر شاه عباس اول دوران تکامل تاریخ ایران از جنبه های مختلف سیاسی، اقتصادی، اجتماعی، فرهنگی و هنری بود. یکی از وجوه تغییر و تحول در این عصر تحولات اجتماعی و تغییر نوع زندگی مردم بود. تحولاتی که به نوعی الگویی برای دوران های بعد شد. از آنجایی که منابع عصر صفوی به غیر از سفرنامه ها طبق رسوم زمان فقط به وجوه سیاسی و درباری توجه داشتند نقاشی ها و مگاره های این ...

در فاصله قرن های دوم تا چهارم هجری, سیر و سفر در میان مسلمانان, رواج بسیاری یافت. فریضه حج و کنجکاوی علمی, از جمله انگیزه های آنان برای جهانگردی و سیر در آفاق بود. در این نوشتار سعی شده است تا با کندوکاو در نخستین منابع جغرافیایی اسلامی, توصیفی اجمالی از مهم ترین سفرهای جغرافیادانان و سفیران مسلمان, به دست داده شود.

نظر به اهمیت فعالیت های گسترده ی استاد علی مظاهری در زمینه ی تلفیق علوم همسایه ی تاریخ و تحقیق در تاریخ اقتصادی ایران به شیوه ای آنالیستی، معرفی وی به عنوان الگوی مطالعه ی میان رشته­ای با مرکزیت تاریخ برای رسیدن به گونه ای تاریخ نگاری آنال ایرانی- که امروزه در محافل تاریخ نگاری ایران از جذابیتی برخوردار است- ضروری می نماید. وی که در محافل تاریخ نگاری آنال فرانسه رشد کرده بود، انتقادهای جالبی در...