در دوران شکوفایی مکتب دوم تبریز سلطان محمد بسیار زیرکانه از نمادهایی برای به تصویر کشیدن اسطوره های شاهنامه استفاده کرده و به تعداد اندکی از داستان های خمسه نظامی و اشعار رندانه ی حافظ رنگی اساطیری بخشیده و از نمادها و نشانه ها برای باورپذیری بیشتر آن اساطیر استفاده کرده است. نشانه هایی برای روایت داستان های اساطیری که به بهترین شکل ممکن سرمستی های عاشقانه و رندانه، جنگ های خیر و شر، مرگ ها، دا...

ولدنامه اثری است در قالب مثنوی که در بحر خفیف سروده شده است. این کتاب در تفسیر دقایق و معانی عرفانی و اخلاقی و شرح اخبار و احادیث و تفسیر آیات قرآن همراه با ذکر امثال و بیّنات، حکم و کنایات، نوادر لغات و ترکیبات و اعلام احوال مولانا جلال الدین، برهان الدین محقق، شمس تبریزی، صلاح الدین زرکوب و دیگران است که تصویری درست از زندگی جسمانی و روحانی مولانا و حالات و مقامات مریدان و مصاحبان او را منعکس ...

مجموعه علی قلی آقا از مهم ترین مجموعه های دورة سلطان حسین است. برخلاف آثار مشابه این دوره، که در نقوش «سردر» از نقش مایه های مورد علاقه جامعه شیعی استفاده شده اند، در این «سردر» جز آیات قرآنی، اشاره مکتوب و یا نشانه هایی چون نام علی (ع) ملاحظه نمی شود، ولی در بطن نقوش عاری از آن علائم در «اسپرهای» سردر این نام پنهان نگاه داشته شده و ناظر تنها با جست وجو و کنجکاوی عمیق می تواند به آن دست یابد. ع...

چکیده یکی از مسائل مهم فرهنگی در عصر صفوی، تأثیر هنر اروپایی در ایران است. از دستاوردهای رابطة ایران و غرب در موسیقی عصر صفوی، حضور سازهای اروپایی در دربار ایران است. حضور سازهای اروپایی در ایران، هم در گزارشات سفرنامه نویسان اروپایی و هم در تصاویر به جا مانده از عصر صفوی مشهود است. با این حال سازهای غربی در جامعة صفوی فراگیر نشد و تنها در دربار شاهان و توسط نوازندگان اروپایی به اجرا در می آمد...

نظریة خلیفه ـ سلطان در حقیقت بازتولید شرایط پراگماتیک جامعه اسلامی بود. ظهور خاندان‌های حکومتگر و بالاخص ترکان به عنوان بازوی نظامی ممالک اسلامی، از یک سو منجر به استقرار قدرت سلطان و اقتدار معنوی خلیفه شد. از سوی دیگر اندیشه گران اسلامی را واداشت با ابداع نظریه خلیفه-سلطان درصدد توجیه فقهی نظم جدید به عنوان یکی دیگر از شیوه‌های کسب قدرت برآیند. در این نظریه دو رویکرد قرینه وجود دارد، همچون دو ...

جلال‎الدین خوارزمشاه، نماد مقاومت مسلمانان در سال‌های نخست حمله مغول، از چهره‌های شاخص تاریخ اسلام و ایران به شمار می‌رود. گزارش‌های مورخان مسلمان از سرنوشت او نیز بسیار پرسش‌برانگیز است. روایت کشته شدن وى به دست اکراد، در سیرت جلال‌الدین مِنکُبِرنى (تألیف منشى او، نَسَوى) ‌که شماری از پژوهشگران آن را، بى رعایت جوانب نقد تاریخی، به‌طور قطع پذیرفته‌اند، نیازمند بررسی بیشتر است. پژوهش حاضر درصدد پاسخ ...

چکیده ندارد.

رباب‌نامه، در آسمان ادب و عرفان اسلامی همچون ماهِ تابان است که نور و تراوش خود را از خورشیدِ مثنوی مولانا وام می‌گیرد و شب‌های تیره نو سفران را روشن می‌کند. سلطان ولد همچون پدر، عشق را فراتر از همه پدیده‌های هستی می‌بیند و آن را همانند رهبری معرفی می‌کند که بر تمامی عناصر هستی از ملک تا ملکوت فرمانروایی دارد. سلطان ولد فرزند مولانا جلال الدین از جمله شخصیّت‌هایی ب...

امروزه نسخ خطی یکی از مهمترین پل¬های ارتباطی ما با فرهنگ غنی و تفکرات شگرف صاحب نظران و دانشمندان گذشته می¬باشد. نظر به اینکه احیای این گونه میراث علمی نفیس کمک شایانی در راستای فرهنگ علمی و دینی جامعه است، در این رساله «تصحیح و تحقیق کتاب توحیدنامه» اثری از «سید حسن حسینی» ارائه شده است. ایشان در زمان شاه سلطان حسین صفوی می¬زیسته¬اند. از کتاب توحیدنامه تنها یک نسخه بر جای مانده است. تصحیح این ...

یکی از بهترین راه¬های پیشرفت هر جامعه¬، استفاده از تجربیات و افکار نخبگان گذشته می¬باشد که در آثار مکتوبشان در جای جای تاریخ مهجور باقی مانده است. از آنجایی که این تراث گرانبها اغلب برای عموم قابل استفاده نیست، احیای آن¬ها نقش به سزایی در معرفی اصالت فرهنگ اسلام و ایران دارد، لذا راقم این سطور سعی بر آن دارد تا سهمی در امر احیای میراث علمی و دینی داشته باشد. آنچه پیش رو است «تصحیح و تحقیق کتاب ...