آیات 257-255 سوره بقره معروف به آیةالکرسی است که به علت کثرت قرائت و روایات متعدد در منابع فریقین، به یکی از پرکاربردترین و برجسته‌ترین آیات قرآن نزد مسمانان تبدیل شده و توجهی ویژه را می‌طلبد. این مقاله با رویکردی ریشه‌شناختی، به بررسی و نقد هشت ترجمه مشهور فارسی پس از انقلاب اسلامی از آیةالکرسی پرداخته است. بررسی و دقت در این ترجمه‌ها نگارنده را به این نتیجه می‌رساند که هیچ یک از مترجمان، ترجم...

بررسى داستان هاروت و ماروت در قرآن است. رویکرد قرآن به نقل تفصیلى یا اجمالى داستانها و از جمله داستان هاروت و ماروت در کنار مواعظ و پندها، نگاهى اصلاح‌گرانه نسبت به تاریخ دین و دین مداران است. خداوند در آیه 102 سوره بقره با اشارتى اجمالى، داستان هاروت و ماروت را که به عصر پس از نوح بازمى‌گردد، بیان کرده است. در مورد ماهیّت و شخصیّت هاروت و ماروت اقوال مختلفى است از جمله اینکه آن دو فرشته یا دو پا...

 هر متنی با متون پیش از خود رابطه دارد و با آنها گفتگو می‌کند، و معنا در بافتی بینامتنی با ارجاع از متنی به متن دیگر شکل می‌گیرد. غزلیات شمس که حاصل مکاشفات و تجربه‌های معنوی مولوی است به شخصیت‌های قرآنی نیز می‌پردازد. مولوی ماجراهای پیامبران در قرآن را تنها رویدادی از آنِ گذشته نمی‌داند و معتقد است آن وقایع در سطحی دیگر برای کسانی که تشبه به احوال آنان دارند، روی می‌دهد. مولوی در غزلی که در این...

ماجرای خلقت آدم(ع) ، از جمله داستان‌های قرآنی است که در متون تفسیری و بویژه تفسیرهای عرفانی، با ظرایف خاصی همراه می باشد. در این میان، کشف‌الاسرار میبدی با زبانی نمادین و تصویری، به تفسیر عرفانی این داستان می‌پردازد. روایت میبدی از این ماجرا، در نوبه ثالثه کشف‌الاسرار، لایه‌های درونی و دلالت‌های معنایی فراوانی دارد. نظر به تعدد سطوح رمزگانی در این داستان، این پژوهش به رمزگان‌شناسی این متن نظر د...

هدف سوره، ارتباط آیات، مو ضوعات سوره، محتوای تفصیلی سوره (نگرش مجموعه ای)، معیارهای کشف اهداف حاکم بر سور قرآنی.

بحث مکی یا مدنی بودن سوره ی انسان،از جمله مباحثی است که از دیر باز در حوزه ی علوم قرآن میان شیعه و اهل سنت مطرح بوده است . عده ای از مفسران و صاحبنظران بر اساس روایات یا بیان استدلال، این سوره را مکی دانسته اند. در مقابل این گروه، عده ای نظریه ی مدنی بودن این سوره را بیان نموده اند .از مهمترین دلایل این گروه استناد به روایات می باشد . روایات بیان کننده ی اسباب نزول در بسیاری از موارد، از جمل...

بررسی و نقد نظرات موافقان و مخالفان درباره وحدت غرض سوره ها است. نویسنده، پس از تبیین مفهوم وحدت غرض سوره ها به پیامدها و کارکردهای کشف اهداف سوره ها از جمله: مقابله با شبهه افکنی های خاورشناسان، آشنایی سریع و آسان با مفاهیم قرآن، معیاری برای حل اختلاف تفسیری، آشنایی با روش طرح معارف دینی در قرآن، فهرست بندی سوره ها، معیاری برای شناخت اسباب نزول های جعلی، تعیین معنای »بسم اللَّه« در هر سوره و ترج...

"هنگامی‌که بندگان من درباره‌ی من از تو سؤال کردند (بگو) من نزدیکم دعای دعاکننده را به‌هنگامی‌که مرا می‌خواند پاسخ می‌گویم. پس آنها باید دعوت مرا بپذیرند و به من ایمان بیاورند تا هدایت یابند. سوره بقره– آیه 186" امروزه محققین و دانشمندان در جستجوی یافتن شیوه تأثیرات درمانی متأثر از مذهب و معنویت، و پیدا کردن راههای علمی و عملی برای استفاده از این روش درمانی هستند. دعا و نیایش از مهم‌ترین اقداما...

آیه 257 سوره بقره، از جمله آیات بحث انگیز قرآن است که در آن از «إخراج مؤمنان از ظلمات به نور» و «إخراج کافران از نور به ظلمات» سخن به میان آمده است. مسئله اصلی این پژوهش، چیستی ظلمت مؤمن و نور کافر است. در این راستا آراء مفسران جمع آوری و در شش بخش مورد نقد و ارزیابی قرار گرفته است. اغلب مفسران به مصادیق ظلمت و نور اشاره کرده اند. تعبیر إخراج مؤمنان از ظلمات به نور توسط خداوند، ناظر بر یک سنت م...

 تفسیر آیه خلافت انسان - آیه سى‌ام سوره بقره - است. نویسنده، پس از توضیحاتى در مورد معناى واژه خلیفه و مشتقات آن، به تبیین و اهمیّت بحث خلافت پرداخته و دیدگاه‌ها در خلافت انسان را در سه محور مورد بررسى قرار داده است. در بحث منظور از خلافت به چهار نظریه اشاره مى‌کند که عبارتند از: 1. آدم، 2. آدم و ذریه او، 3. فرزندان و ذریه آدم و 4. آدم (ع) و همه انبیاء دیگر. در مورد مراد از خلیفه به پنج دیدگاه ز...