میرزا محمد حسین غفاری کاشانی، متخلّص به مشرقی، از جمله شاعران عارف دورۀ بازگشت ادبی (قرن سیزدهم) است که در هیچ یک از آثار ادبی، حتی تذکره ها از او یاد نشده است. همین مسئله، نگارندگان را بر آن داشت تا ضمن معرفی اجمالی شاعر، مشخصات و ویژگی های سبک شناختی شعر او را نیز بیان کنند. با کمی تأمل در شعر غفاری می توان پی برد که او نیز چون دیگر شاعران معاصرش، دنباله رو شاعران سبک خراسانی و عراقی است، اما ...

بررسی و نقد و تحلیل تشبیه مرکب و بحث درباره ی انواع آن در غزل سبک عراقی, می تواند راهگشای علاقمندان به مطالعات ادبی جهت فهم بهتر آثار غنایی این دوره باشد. تا آن جا که بنده کنکاش نموده است، تحقیق مستقلی در این زمینه از سوی محققان صورت نگرفته است. بنابراین به منظورتحقق این هدف10% غزل های دوازده شاعر معروف و مؤثر این دوره (به جز غزلیات مولوی که به سبب گستردگی بیش از حد به 5 % بسنده شده است) مورد م...

مکان به معنی موضع و جایگاه می باشد که از دیرباز شاعران بدان پرداخته و آن را مورد توجه قرار داده اند و از انواع مختلف آن در شعرشان بهره جسته اند. از جمله مکان های پر کاربرد در شعر شاعران، مکان های رمزی و اسطوره ای می باشد که در عصر معاصر نمود بیشتری در شعر دارد، چرا که با گسترش ارتباط میان شرق و غرب، شاعران عرب تحت تأثیر شاعران غربی قرار گرفته و پس از جنگ جهانی دوم، کاربرد اسطوره را از آنان اقتب...

هدف این مقاله، بررسی تکرار و تداعی در انتقاد‌های حافظ، سعدی، عبید زاکانی، ابن یمین و مجدالدین همگر است که به شیوۀ توصیفی‌تحلیلی انجام گرفته است. تکرار و تداعی از جمله ظرفیت‎های زبانی هستند که موجب افزایش بسامد واژه‌ها در حوزه‌هایی خاص می‌شوند. تکرار می‌تواند لفظی یا محتوایی باشد. در انتقادهای اجتماعی، بیشترین تکرارها مربوط به بداخلاقی‌ها و کج‌رفتاری‌های رایج در جامعه است. نتیجۀ این پژوهش که از ...

محمد الماغوط، نویسنده، شاعر، نمایشنامه نویس، روزنامه نگار، هنرمند تئاتر و تلویزیون، یکی از مطرح ترین شخصیت های فرهنگی معاصر ادبیات عربی است که تأثیر قابل توجّه و شگرفی در دنیای ادب و فرهنگ معاصر عربی به جای نهاده است. این شخصیت برخلاف دیگر نامداران ادبیات معاصر عربی هم چون نزار قبانی، بدر شاکر السیاب، البیاتی، ادونیس، محمود درویش و … و با وجود هم عصر بودن با آنان و نوآور بودن در شعر سپید عرب و ....

چکیده تشبیه به واقع بیان مشارکت دو چیز به وسیله ی الفاظ و کلماتی ، در وصفی از اوصاف است. شاعر برحسب فکر و ذوق خود، برای تقویت و آرایش کلام، آنچه را می بیند به چیزی مانند می کند. اندام های انسان در شعر شاعران دوره ی سبک عراقی از جمله: سنایی، انوری، جمال الدّین اصفهانی، خاقانی، نظامی، عطّار، مولوی، عراقی، سعدی، خواجو و حافظ انعکاس چشمگیری یافته و وسیله ای برای هنرنمایی و تصویر آفرینی و بیان نگرش...

عنصر رنگ، با ادبیات، پیوند تنگاتنگ و عمیقی دارد. رنگ ها، احساسات و نشانه های گوناگونی را القا می کنند که از طریق آن می توان بسیاری از راز و رمزها را کشف نمود و از اوضاع سیاسی – اجتماعی عصر شاعر پرده افکند. نیمایوشیج در ادبیات معاصر فارسی و محمود درویش در ادبیات معاصر عربی، با هوشیاری و هنرمندانه از امکان برجستۀ رنگ ها در تصویرسازی های خویش بهره جسته اند. در این نوشتار برآنیم تا بازنمود «رنگ سیا...

نماد، کلمه ای است که هاله ای از معانی را به هم القا می کند. این عنصر از دیرباز در شعر فارسی بالاخص در متون عرفانی به کار گرفته شده است . بدون شک اوضاع سیاسی و اجتماعی جامعه در شکل گیری نماد بسیار تاثیرگذار است و می توان وضعیت جامعه را تا حد زیادی به وسیله ی آنها مشخص نمود. در شعر فارسی نیز شاعران به طرق مختلف این عنصر را به کار گرفته اند. برخی از نمادها میان شاعران مشترک و برخی ساخته خود آهاست ...

محمدعلی بهمنی یکی از برجسته¬ترین و بزرگترین شاعران معاصر ایران می¬باشد که بررسی شعر او جایگاه ویژه¬ای در ادبیات معاصر یافته است تا آنجا که کتاب¬ها و مقالات و پژوهش¬های مختلفی در این باره تاکنون نوشته شده است. بررسی محتوا و اندیشه¬ی اشعار محمدعلی بهمنی یکی از این موضوعاتی است که شاید کمتر به آن پرداخته شده باشد. در این پژوهش به واکاوی اندیشه و محتوای اشعار او، از دیدگاه¬تحلیل محتوایی پرداخته شده...

شعر معاصر ایران، با تحوّلات و تغییرات سیاسی، اجتماعی و فرهنگی معاصر، در دو حوزه ی «لفظ» و «معنا» دگرگون شد. تجدّدگرایی و مدرنیته، مظاهر فرهنگ دینی از جمله حجاب اسلامی را نشانه گرفت. نسیم شمال، محمّد تقی بهار، پروین اعتصامی، ایرج میرزا، میرزاده ی عشقی، عارف قزوینی، فروغ فرّخزاد، سیمین بهبهانی و فرّخی یزدی، در اشعار خود نگرش متعدّد و بعضاً متناقض خود را درباره ی حجاب زن مطرح نمودند که نشانگر مبانی نظری ...