در قلمرو شعر، نوع غنایی، کهن‌ترین شکلی است که شاعر در آن خویشتن خویش را به تصویر می‌کشد و ضمن آن به بیان عواطف شخصی خود از زندگی و جهان می‌پردازد و شاعر ساختار ذهنش را در قالب یک اثر ادبی به جامعه عرضه می‌دارد. واقعیت‌های اجتماعی و فرهنگی متن جامعه به صورت بازتاب‌های عینی اما جزئی و پراکنده کمابیش در آثار ادبی یافت می‌شود. خوانش اجتماعیات در شعر بازخوانی شعر یک دوره یا اشعار یک شاعر، در جهت تحل...

عاطفه یا احساس، عکس‌العمل غیر ارادی و احساسی انسان در برابر رویدادهای عالم بیرون است. گاه این عواطف به شکلی توفنده بروز می­یابند که این امر ارتباط مستقیم با روان آدمی و اتّفاقات پیرامونی او دارد. شفیعی‌کدکنی از شاعران برجستۀ معاصر است که در شعر خویش عاطفۀ حماسی را با وسواس و اندیشۀ متعالی پرورش داده‌است. با توجّه به دورۀ زندگی شاعر که عصر جریانات مهم اجتماعی- سیاسی در ایران است، شعر م.­سرشک، محمل...

پیوند ادبیات و اجتماع منشأ شکل¬گیری مضامین اجتماعی در حیطه شعر است. شعر مشروطه به سبب تعهد به واقعیت¬های اجتماعی بیش از پیش بازتاب مقتضیات زمان بوده تا آنجا که رسالت شعر در این دوره بیداری مردم و بیان حقایق اجتماعی و سیاسی است. درنتیجه تغییری که در ساختار حکومت مشروطه به وجود آمد، مفاهیم تازه ای چون: آزادی، قانون، مجلس، انتخابات و غیره در برابر مدح شاهان مستبد به شعر راه یافت و زمانی که جامعه ب...

شعر سیاسی به عنوان یکی از مهمترین موضوعات شعری شاعران عربی از جاهلیت تا کنون مورد توجه بوده است و در دوره اسلامی و اموی با توجه به جریانهای سیاسی حاکم نمود بیشتری پیدا کرد، در این رساله به بررسی شعر سیاسی اصحاب امام علی (ع) که 9نفر می باشند پرداخته می شود ، و در راستای آن به اسناد تاریخی و ادبی برای واضح تر نمایاندن حقائق نیز تأکید شده است که اصحاب علاوه بر همراهی امام علی (ع) در جنگها با سلاح ...

آنچه شعر دوره مشروطه را از دیگر ادوار شعر فارسی متمایز و ممتاز می نماید، مضامین نو و تازه آن است. شعر ادیب الممالک ، آیینه ی تمام نمای اوضاع اجتماعی و سیاسی کشور در دوره مشروطه است. او بنا به اقتضای دوره پر تحول مشروطه، نسبت به امور و تحولات اجتماعی، سیاسی کشور بی تفاوت نیست. او نمی تواند " برج عاج" نشین باشد. ادیب الممالک از شعرای سنت گرای این دوره است. او در قالب قصیده، قطعه، مثنوی، مسمط، ترج...

جامعه‌شناسی در ادبیات، دانشی است که مطالعات خود را روی محتوای هر اثر ادبی و جوهر اجتماعی آن و روابط متقابل ادبیات و جامعه متمرکز می‌سازد و به معرفی نقش جامعه در شکل‌گیری اثر هنری و ادبی می‌پردازد. هدف نگارنده در این مقاله عبارت است از: 1- بررسی اجمالی تأثیر جامعه‌شناسی در ادبیات فارسی 2- نگاهی به اوضاع اجتماعی، سیاسی و ادبی عصر صفوی 3- معرفی کلیم کاشانی و شعر او به کوتاهی 4- بررسی نهادهای اجت...

آثار ادبی بطور نامحسوس و غیرمستقیم، آرمان‌ها، تفکرات و شیوة زندگی هر ملّت را در طول تاریخ نشان می‌دهد و تصاویری هنرمندانه‌ از واقعیات اجتماعی عرضه می‌دارد. نگاه جامعه‌شناختی به ‌ادبیات می‌تواند وضعیت اجتماعی، سیاسی و فرهنگی هر دوره را تا حدودی نمایان سازد. یکی از مهم‌ترین ویژگی‌های ادبیات و شعر مشروطه، تأثیرپذیری آن از جریانات اجتماعی و سیاسی است که تحت تأثیر اوضاع و شرایط حاکم بر جامعه، شعر وا...