تغییر مذهب غازان خان (حک: 694 - 703 ق)، هفتمین فرمان روای ایلخانی، نقطه عطفی در تاریخ حاکمیت مغول ها در ایران به شمار می رود. غازان با اصلاحات و تغییر در نگاه حاکمیت و دگرگونی در نحوه مدیریت تحولاتی را در ساختار حکومت ایلخانان پدید آورد. عمده این اصلاحات در کتاب مشهور و ارزش مند خواجه رشید الدین فضل الله همدانی به نام جامع التواریخ، به ویژه در بخش «تاریخ مبارک غازانی»، ذکر شده است. از آن جایی ک...

الخیر المحض که در اصل خلاصه ای است از کتاب the elements of theolgy اثر پروکلس از جمله آثاری است که در جریان نهضت ترجمه از زبان یونانی به عربی برگردانده شده است. رئوس کلی مطالب کتاب را بحث هایی پیرامون علیت، ویژگی های مبدأ اول، نحوی فاعلیت مبدأ اول و مراتب هستی تشکیل می دهند دغدغه ی اصلی مولف کتاب توضیح چگونگی کثیر شدن واحد با تاکید بر نقش واسطه ها است همچنین تفکری وحدت گرا بر روح کلی کتاب حاکم ...

نحوه انتقال مفاهیم و باورهای الاهیاتی، فلسفی و عرفانی، در رسانه های گوناگون جای بررسی دارد. بررسی تطبیقی قصه الغربه الغربیه، یکی از رساله های رمزی شیخ اشراق شهاب الدین یحیی سهروردی، فیلم سینمایی بازگشت از کارگردان روسی، آندری زویاگینتسف، و سریال تلویزیونی ده فرمان اثر کریشتوف کیشلوفسکی، نشان می دهد هر سه اثر، مفاهیم فلسفی و الاهیاتی عمیقی را دربردارند و هر سه مولف، از رسانه ای داستانگو برای انت...

1- ثواب در قرآن کریم به همان معنای لغوی یعنی « رجوع جزای عمل به انسان » و در روایات به معنای «اجر حسن جمیل » به کار رفته است. 2- از نظر خواجه نصیر الدین طوسی ثواب به معنای « نفع خالص مستحق همراه با تعظیم و اجلال » است، اما قید استحقاق بنا بر دیدگاه «تفضل» صحیح نمی باشد. 3- نام های مترادف ثواب در قرآن کریم و روایات: اجر، نعمت، آلآء، فضل، رحمت، احسان، لطف، مثوبت و جنت است. 4- عقاب در لغت به مع...

زهری راوی شاخص جوامع حدیثی اهل سنت و دارای روایاتی در جوامع حدیثی شیعه است که ضمن ارتباط با امامان (سجاد و صادقین(ع)) 45سال را در مناصب مختلف در دربار مروانیان گذراند و به پشتوان? این ارتباط بهره مند زیست و در جریان ساماندهی و نگارش اخبار نقش برجسته ای ایفا کرد. این کارنامه سبب داوری های متعارضی در باره اش شد. در حالی که شیخ طوسی و برخی دیگر او را «عدو» خوانده اند محقق بهبهانی و بعضی دیگر وی را...

یکی از مباحث مطرح در علم رجال، مسئلۀ «تمییز مشترکات» است که بر اساس آن، میان دو یا چند شخصیّت رجالی خلط صورت گرفته و آنها را یک شخص پنداشته اند. از مصادیق این مسئله، فضل بن شاذان نیشابوری امامی است که بسیاری از بزرگان میان او و فضل بن شاذان رازی عامّی تمییز قائل نشده اند. این پژوهش بر آن است که پس از معرفی اجمالی فضل نیشابوری و شناساندن مقام والا و جایگاه علمی او، مسئلة تمییز مشترکات را در مورد و...

این پژوهش با عنوان « امامت در روایت های فضل بن شاذان نیشابوری» ، با هدف إحیاء نام این عالم در سه فصل نگارش یافته است که قبل از فصول، مقدمه و روش تحقیق بیان شده است؛ که شامل بیان مساله، پیشینیه ی موضوع، سوالات و فرضیه های پژوهش و... می باشد. در ادامه فصل اول نگاهی گذرا به شهر نیشابور شده و آن شهر از لحاظ علمی و فرهنگی در طی اعصار مورد بررسی قرار گرفته است در بخش دیگر این فصل به بیان شخصیت فضل ب...

زیبایی شناسی، پژوهشی فلسفی است که به بحث درباره چیستی و ماهیت زیبایی می پردازد. گرچه تنها دو قرن از بلوغ این علم می گذرد، اما نباید از این امر غافل بود که گذشتگان نیز به زیبایی و مسائل مربوط به آن توجه داشته اند. فلاسفه مسلمان نیز در این مبحث نظرات و آرائی ارائه کرده اند. ابن سینا و شیخ شهاب الدین سهروردی نیز از جمله این فلاسفه هستند. اگرچه آنها به طور خاص به بحث زیبایی شناسی نپرداخته اند، اما ...

این مقاله به معرّفی محمّد فضل از مشایخ گمنام ملامتیه قرن سوّم هجری می‌پردازد. بدین منظور با استفاده از منابع کهن، به روش تحلیل تاریخی درباره نام، زادگاه، خانواده، تاریخ وفات، مذهب فقهی، آثار، مصاحبان، راویان و سفرهای او آگاهی‌هایی به دست داده می‌شود و مأخذ کهن حکایتی از وی ـ که در مثنوی مولوی بدون ذکر نام او آمده ـ معرّفی می‌گردد.