34 جلد از مجموعه 110 جلدی بحار الأنوار، ذیل عناوین مرتبط با تاریخ اسلام قرار دارند و می توان این تاریخ را به سه بخش: «تاریخ پیامبر(ص) [ج 15 ـ 22]»، «تاریخ تحولات سیاسی از تشکیل سقیفه تا پایان خلافت امیرمؤمنان، علی(ع) [ج 28 ـ 34]» و «تاریخ امامان شیعه: [ج 35 ـ 53]» تقسیم نمود. مجلسی برای تکمیل دائرهالمعارف حدیثی خویش، به تدوین تاریخ اسلام با محدوده ای که خودش تعریف نموده و بر اساس منابع شیعی، هم...

تاریخ نگاری اسلامی به شکل رسمی از زمانی آغاز شد که فرهنگ و تمدنی ترکیبی با الهام از آموزه‌های دینی و با بهره گیری از تجربیات ملل و تمدن‌های دیگر، در سرزمین‌های اسلامی و با رهبری خلفای عرب، ایجاد شد. تألیف تاریخ عمومی جهان و به‌ویژه تاریخ اسلام، از سویی با گسترش نهضت شعوبیگری همراه بود و از سوی دیگر با تأثیر فراوان فرهنگ و تمدن ایران پیش از اسلام در همه شؤون زندگی سیاسی و اجتماعی مسلمانان. از ای...

پیش از هر چیز، لازم است از مسؤولین محترم مجله‏ی تاریخ اسلام تشکر شود که مقالات و اطلاعات ارزنده‏ای را در حوزه‏ی تاریخ منتشر می‏کنند. از جمله امتیازهای این فصلنامه این است که متن کامل آن از طریق سه پایگاه اینترنتی قابل دست‏رسی است.2 هم‏چنین باید از نویسنده‏ی مقاله‏ی مذکور تشکر و قدردانی به عمل آید که با تحقیق بر روی موضوعی بکر و ارائه‏ی تازه‏های اینترنتی راجع به تاریخ اسلام، قدم مؤثری در معرفی م...

نیاز انسان به حفظ سلامتی و درمان بیماری های از دیرباز یکی از مسائل مهم برای بشر به شمار می رفته است. در این میان دانشمندان هر سرزمینی در تلاش بوده اند که در حد امکان این نیازها را پاسخ گویند و به رفع آلام بشری کمک نمایند که این تکاپوها در میان متون فارسی زبان هم در طول تاریخ قابل توجه است؛ یکی از این متون ارزشمند در زمینه دانش طب با تأکید بر عضو چشم به همت محمد یمانی جرجانی معروف به زرین دست به...

یکی از مهم‌ترین منابع تاریخی دورۀ اسلامی که آگاهی‌های ارزنده‌ای دربارۀ تاریخ ایران باستان، به‌ویژه دورۀ ساسانیان، و البته تاریخ اسلام تا مرگ خلیفه المُعتَصم بالله (218 - 227 ق) به دست می‌دهد، اخبار الطِّوال ابوحنیفه احمد بن داود بن ونند دینوری است. پاره‌ای پژوهندگان هم‌داستان‌اند که دینوری با گرایش و چشم‌انداز ایرانی و ملی‌گرایانه اخبار الطِّوال را به نگارش درآورده است، چنان‌که می‌کوشد رخدادهای تاریخ...

یوز یا یوزپلنگ از گونه‌های جانوری در خطر انقراض ایران است که نه تنها جزئی از تاریخ طبیعی این مرزوبوم به شمار می‌رود بلکه در تاریخ، فرهنگ و تمدن ما نیز نقش دارد. از همین رو پژوهش حاضر در نظر دارد تا با روشی تحلیلی ـ توصیفی و با استفاده از منابع و مآخذ تاریخی، به جایگاه یوز در تاریخ ایران بپردازد و به این پرسش بنیادی پاسخ دهد که این گونه جانوری چه جایگاه و کارکردهایی در تاریخ ایران داشته است؟ یاف...

هدف: هدف پژوهش، تحلیل استنادی مآخذ پایان‌نامه‌های سالهای 1389-1390 رشته شهرسازی دانشگاه تربیت مدرس است. روش: روش پژوهش، تحلیل استنادی است. جامعه آماری، 3688 استناد است. استنادها به روش سرشماری بررسی شدند. در گردآوری داده‌ها، با مراجعه به سایت کتابخانه، مآخذ پایان‌نامه‌ها دریافت شد و در تحلیل داده‌ها از نرم‌افزار مایکروسافت اکسل 2007، قانون بردفورد و فرمول نیم‌عمر استفاده شد. یافته‌ها: به طور می...

با شکل گیری واقع? سقیفه، جریان جانشینی حضرت محمد (ص) از امامت به خلافت تبدیل شد. خلفایی همچون ابوبکر و عمر تا حدودی بر اساس سیره پیامبر (ص) عمل می کردند اما باروی کار آمدن عثمان خلافت از مسیر خود خارج شد و بعد از یک دوره آرمانی پیوند خلافت با امامت در دوران حضرت علی(ع)، خلافت به معاویه رسید. سیاست معاویه که کینه دیرینه ای از اسلام و سنت نبوی داشت بر آن بود که به طور نا محسوسی فرهنگ اسلامی که حض...

جابر بن عبد الله انصاری در تاریخ صدر اسلام از نقش و جایگاه بالایی بر خوردار بود . او به عنوان یکی از صحابه پیامبر(ص) از نوجوانی با دین اسلام آشنا شد . جابر پس از شهادت پدرش در نبرد احد، در بیشتر غزوات پیامبر(ص) شرکت کرد . از اوگزارش هایی از آن جنگ ها نقل شده است . گرایش فکری او همسو با خط و مشی پیامبر(ص) بود . نام او جزو اولین کسانی که به طرف امیرالمومنین برگشتند ذکر شده است . درباره نقش او در ...