در این نوشتار آراء و تعلیلات دانشمندان یونانی، اسلامی و لاتینی دربارة رنگین کمان، از ارسطو تا دیتریش دو فرایبرگ و کمال الدین فارسی بررسی شده است. از نظر ارسطو، رنگین کمان حاصل تابیدن نور بر ذرّات آب در ابر است. در جهان اسلام ابن هیثم که نخستین بار تحوّلی جدید در شناخت نور یا اپتیک قدیم پدید آورد، با «روش تجربی» به توضیح رنگین کمان پرداخت. چند قرن بعد کمال الدین فارسی به تفسیر نوشته های ابن هیثم ه...

شاخة سلاجقة کرمان در حدود سال 433هـ.ق و به همت ملک قاورد بن چغری­بیگ تأسیس گردید. وی که در این سال به دستور عم خود، طغرل­بیگ، عازم فتح کرمان گردیده بود توانست با تصرف این سرزمین، دولتی جدید را بنیان نهد، دولتی که پس از وی نیز در خاندان او به صورت موروثی باقی ماند و تا سال 583هـ.ق تداوم یافت. مطالعة این شاخه از سلجوقیان این نکته را روشن ساخت که گرچه در باب چگونگی شکل­گیری دولت مذکور و وقایع سیاس...

فص لوطی مشتمل بر حکمتی است که بر قلب حضرت لوطａ به حسب اسم غالب بر او، افاضه شده است. این حکمت مستفاد از تمنای قوت و شدتی است که قرآن کریم به او نسبت می دهد. قیصری اهم مطالبی را که این فص به آنها می پردازد، سه مطلب می داند: 1. ذاتی بودن ضعف برای انسان و دیگر مخلوقات؛ 2. مانع شدن کمال معرفت در تصرف انسان کامل به همت؛ 3. بیان اسرار قدر. از جمله مطالب مهم دیگری که این فص به آنها می پردازد، تبیین تض...

در انقلاب اسلامی 1357 ایران، عناصری محوری وجود داشت که با نقش آفرینی خود از یک سو موجبات تضعیف رژم فاسد گذشته را و از سوی دیگر، تحول و حرکت انقلابی را در اقشار مختلف مردم ایران فراهم آورد. شناخت و بررسی این عوامل و کشف رابطه تعاملی و انداموار آن و بدست آوردن چارچوب، قواعد و کارکردهای آن در جهت نیل به ارائه الگویی ویژه در انقلاب اسلامی ایران، کاری است که این مقاله آن را وجه همت خود قرار داده است...

در این پژوهش اثر آموزش مهارت های حل تعارض بر کاهش تعارض های زناشویی زنان بررسی شده است. نمونه پژوهش، 35 نفر از بانوان مراجعه کننده به فرهنگ سرای همت اصفهان بودند که به روش نمونه گیری در دست رس گزیده و به صورت تصادفی به دو گروه آزمایش و گواه دسته بندی شدند. برای گردآوری داده ها، گفت و گو و پرسش نامه تعارض های زناشویی به کار رفت. فرضیه اصلی پژوهش بررسی اثر بخشی آموزش مهارت های حل تعارض بر کاهش تع...

ناصر بن خسرو قبادیانی بلخی، شاعر و نویسنده‌ای چیره دست و حکیم و متکلمی متفکر و استوار است. وی در آغاز جوانی به فراگیری علوم معقول و منقول همت گماشت و از قریحه‌ی خداداد خود در جهت تبلیغ اندیشه‌های دینی، مذهبی استفاده کرد. آثار منثور و منظوم او یعنی جامع الحکمتین، وجه دین، گشایش و رهایش، زادالمسافرین، خوان الاخوان و دیوان اشعار وی سرشار از بیان مسائل کلامی و فلسفی است. او در «خوان الاخوان» اثر من...

از دیرباز نویسندگان و شاعران جهان اسلام به‌دلیل محتوای غنی و ارزش‌های متعالی اخلاقی قرآن کریم، از آن تأثیر پذیرفته‌اند. این اثرپذیری در کار شاعران گاهی مشهود بوده است؛ مانند اقتباس و درج؛ گاهی با تصویر و صورخیال همراه بوده است؛ مانند تلمیح و استعاره و رمز و سایر شگردهای تصویرآفرینی. تأثیرپذیری شاعران از قرآن کریم به دو عامل مهم بستگی داشته است: اول، میزان انس با کلام قدسی و تدبر در معانی ژرف و ...

از ترجمة رسالة قشیریه، نسخه‌ای به شمارة 2077 در کتابخانة ایاصوفیای استانبول نگهداری می‌شود که نگارش دیگری از ترجمة ابوعلی عثمانی است. استاد فروزانفر برای نخستین‌بار در سال 1345 به تصحیح ترجمة رسالة قشیریه همت گماشت. او در تصحیح خود از این نسخه استفاده نکرد؛ زیرا این نسخه در میانة کار به دستش رسید و نیز می‌پنداشت تفاوتی با نسخة موزة بریتانیا ندارد. به همین سبب کار تصحیح متن را با مقابلة نسخه موز...

چکیده پس از پیروزی انقلاب اسلامی، یکی از اتهاماتی که بارها علیه جمهوری اسلامی ایران مورد بهره‌برداری قرار گرفته، حمایت از گروه‌های تروریستی و تروریسم است که با نشانه‌هایی چون صدور انقلاب، تسخیر لانه جاسوسی، حمایت از نهضت‌های اسلامی، حمایت از سوریه و نیز پیگیری سیاست‌های هسته‌ای بازنمایی می شود. بر این اساس، غرب و به‌ ویژه امریکا با تکیه بر قدرت و بهره‌گیری از ابزار رسانه‌ای به تثبیت گفتم...

ایجادیات شفاهی مردم سمرقند در هر دور و زمان مورد استفاده بوده و منبع مهم سرچشمة ادبی شاعران و نویسندگان، عالمان، فرهنگ‌شناسان و مخصوصاً ایجادکاران واقعی قرار گرفته است. شهر سمرقند و روستا‌ها و نواحی پیرامون آن از نیمۀ دوم قرن نوزدهم میلادی توجه اروپاییان، به‌ویژه دانشمندان پادشاهی روس را به خود جلب کرد. بعد از انقلاب اکتبر سال 1917م در روسیه و تأسیس حکومت شوراها در سمرقند، از اوایل سال‌های بیستم...