در شاهنامه، بخش پهلوانی، با مرگ رستم به پایان می¬رسد و بخش تاریخی، با تاج¬گزاری بهمن اسفندیار، آغاز می¬گردد. در بخش تاریخی، بازگفت¬ رخداد¬ها - برخی بیشتر، برخی کمتر- با افسانه¬ها درآمیخته¬اند. فردوسی، در یادکرد سرگذشت انوشیروان، هرمزد و پرویز، روایتی آمیخته از تاریخ و افسانه ارائه می¬دهد. لحن وی در این¬جا، گرم و پراحساس است. لیکن در یادکرد روزگار شاهان دیگر، لحنی خشک و رسمی دارد. روایت وی، این¬...

در این مقاله مفهوم عشق از دیدگاه سقراط، افلاطون، ابن عربی و مولوی تعریف شده صفات و ویژگی‌های آن مورد بررسی قرار گرفته است. کوشش اصلی نگارنده بر این بوده است که دیدگاه مولوی در این زمینه کاویده شود و مشخص گردد که مولوی عشق را تجاذب ارواح می‌داند و هدف نهایی وی در نگارش داستان شاه و کنیزک این بوده است که روشن بدارد که: هر عشقی که در عالم زیرین حاصل گردد اگر بر مبنای شناخت و معرفت این جهانی باشد ا...

چکیده                                                                                      شاهنامه در عین تعدد و گستردگی منابع، به‌صورتی منظم ومنسجم در یک کلّ یگانه و یک‌پارچه سروده شده است. انعکاس این انسجام و یک‌پارچگی را در پنجاه دوره حکومتی در کلّ اثر می‌توان مشاهده کرد. دوره‌های پادشاهی  از ساختاری هم‌آهنگ و مشترک برخوردار است. محقق با این فرض که آغاز حکومت در شاهنامه دارای ساختاری یک‌پارچه...

نقد کهن‌‌الگویی از انواع نقد اسطوره‌‌ای است که بیش‌تر بر نظریات یونگ در مورد ناخودآگاه جمعی و صور ازلی تأکید دارد. در نظر یونگ، کهن‌الگوها آن دسته از صور ازلی و نوعی‌اند که در عمق ناخودآگاه جمعی انسان‌‌ها، به‌صورت بالقوه وجود دارند و خفته‌‌اند. این صور کهن و اساطیری، می‌‌توانند در هنر و ادبیات تجلی یابند. در حکایت «پادشاه و برهمنان» کلیله و دمنه، کهن‌الگوهای آنیمای مثبت و منفی و پیر خردمند را ب...

ایرانیان باستان به آداب معاشرت و هم‎نشینی اهمیت ویژه‎ای می‎داده‎اند. احترام به پادشاه، بزرگان، پدر و مادر و همچنین ادب سخن‎گفتن، غذا‎خوردن، هدیه‎دادن، رازداری، راست‌گویی و... از جملۀ اموری است که ایرانیان به هنگام تعامل با یکدیگر رعایت می‎کردند. ما این بحث را از دو طریقِ ارتباط با پادشاه و تعامل مردم با همدیگر، از زمان مادها تا پایان حکومت ساسانیان، در این تحقیق بررسی کرده‎ایم. بنابراین، جستار ح...