عنوان «اجتماع پایدار»، برای اولین بار در قالب چهارچوب مفهومی توسعه پایدار و به عنوان هدف غاییِ بعد اجتماعی توسعه پایدار طرح شد. تا کنون پژوهش های زیادی به این مهم پرداخته اند که یک اجتماع پایدار چه مشخصات و ویژگی‎هایی دارد و شهرسازی چگونه می تواند به خلق یک اجتماع پایدار کمک کند. اما در این میان آن چه مغفول مانده است بازروایی محلی این مشخصات در پرتو جهان بینی غالب و بستر فرهنگی جامعه ماست. پر وا...

نگاهی به سیر تحول رویکردهای اداره و مدیریت شهری نشان می دهد که دیگر نمی شود همچون گذشته بدون توجه به رویکردهای مشارکتی و توجه به مقیاس محلی به برنامه ریزی پرداخت. در این میان حکمروایی اجتماع محلی به مثابه الگوی مؤثر و کارآمد نحوه ی اداره ی امور مطرح می شود. اجتماع محلی پایه گذار تعاملات انسان امروزی تلقی می شود و حکمروایی اجتماع محلی پتانسیل بالایی را به منظور مشارکت اجتماعات محلی در تصمیم گیری...

تفکر برنامه ریزی خرد در شهرسازی از زمان هیپوداموس تا به امروز همواره به عنوان یکی از مهم ترین دیدگاه های مطرح در راستای پاسخگویی به مسائل شهری بوده است. اما پیچیدگی های شهر امروز و مسائل مربوط به آن، لزوم برنامه ریزی محله-مبنا را دوچندان کرده است. تا دهه 1960 نوعی نگاه تک بعدی اقتصادی بر مسائل موبوط به شهرها حاکم بود، اما با تعریف مفاهیم جدید در چارچوب پایداری در دهه 1970، انتقادهای گسترده ای ع...

در این مقاله دیدگاه هایی در مورد رویکرد دارایی- مبنا برای توسعه اجتماع محلی در برابر رویکرد مرسوم نیاز – مبنا مورد بررسی قرار گرفته اند. دررویکرد دارایی- مبنا، مجموع دارایی هایی اجتماع محلی، اساس توسعه را تشکیل می دهد، در حالی که رویکرد نیاز-مبنا، نیازهای اجتماع محلی مبنای توسعه قرار می گیرد. رویکرد دارایی – مبنا سه ویژگی دارد: 1) بر ظرفیت سازی تأکید دارد و لذا فرایندگر است؛ 2) همچنین به دلیل ب...

محله به عنوان مفهومی کالبدی- اجتماعی در تاریخ شهرهای ایران و جهان از ابعاد مختلف، حائز اهمیت و واجد کارایی های فراوان بوده است. با وجود این، حس اجتماع محلی به عنوان خاستگاه و در عین حال دستاورد بسیاری از نظریه ها و الگوهای مطرح در زمینه محلات، با مشکلات و تهدیدهای جدی ناشی از عوامل کالبدی و غیر کالبدی در جوامع معاصر مواجه است. از جمله این عوامل، رشد شتابان شهرنشینی و ظهور طرح های توسعه شهری و د...

با توجه به اثرات تخریبی بلایای طبیعی و با توجه به این مطلب که کشور ما از کشورهای در معرض بلایا و مخاطرات طبیعی است، پرداختن به برنامه­ها و اصول کاهنده بلایای طبیعی و اثراتشان، توجهی ویژه را طلب می­نماید. اغلب سیاست­های اجرایی با محدودیت مداخله­ی کالبدی مواجه­اند، درحالی­که مؤلفه­های اجتماع­محور امروزه جایگاه بسیار والایی را در این زمینه به خود اختصاص داده­اند. در واقع رویکرد سنتی که فقط بر جنبه...

سرمایه‎ اجتماعی را می توان یکی از مشخصه های توسعه پایدار دانست به گونه ای که در یک جامعه پایدار، درجه بالاتری از سرمایه اجتماعی وجود دارد. سرمایه اجتماعی محصول تعاملات اجتماعی است که هم به لحاظ کمی و هم به لحاظ کیفی در میان شبکه اجتماعی در سطح محله های شهری از وسعت و عمق بیشتری برخوردار است؛ زیرا حس همبستگی اجتماعی، اعتماد میان شهروندان و کنترل های غیررسمی که امروزه همگی در بحث های نظری از مؤلف...

کارآفرینی اجتماعی به فرایندی اشاره دارد که طی آن کارآفرینان به ساخت یا تغییر نهادها در سطح اجتماع محلی می­پردازند و با بیان راهکارهایی مفید، برای کاهش مسائل اجتماعی چون فقر، بی سوادی، تخریب های زیست محیطی و غیره اقدام می کنند. کارآفرینی اجتماعی با ساماندهی مجدد سرمایه ها و دارایی های انسانی و اقتصادی به نیازهای اجتماعی جوامع پاسخ می دهد و به منزلۀ پذیرش مسئولیت اجتماعی ناشی از توسعۀ سریع جوامع ...

اسکان غیررسمی خصوصاً در کشورهای جهان سوم یکی از عوارض رشد فزاینده شهرنشینی تلقی می شود، و امروزه یک میلیارد نفر از جمعیت جهان در این سکونتگاه ها زندگی می کنند. تاکنون رویکردهای متعددی برای حل این مشکل در سطح جهان به کار گرفته شده که هیچ یک موفقیت آمیز نبوده است. این رویکردها در دهه 1980 منجر به شکل گیری راهبرد توانمندسازی گردید که در آن بر مشارکت مردمی و توسعه ظرفیت های اجتماعی تاکید می شود. پژ...