زمینه و هدف: جراحی یک تجربه استرس زا است که با درجاتی از درد همراه است. دعا و ذکر، قبل از عمل جراحی در جهت کاهش درد تأثیر بسزایی دارد. این مطالعه با هدف بررسی تأثیر اذکار مستحبی بر سطح درد درک شده بیماران بعد از عمل جراحی انجام شده است. روش بررسی: در این مطالعه کارآزمایی بالینی، 108 نفر از بیماران کاندید عمل جراحی مراجعه کننده به بیمارستان آیت اله کاشانی شهرکرد انتخاب و به صورت تصادفی در دو گرو...

تفسیر قرآن کریم پس از آنکه دوره‌های نخستین خود را پشت سر گذاشت و حدیث (به‌عنوان تنها منبع شناخت) در تفسیر قرآن نقش ایفا نکرد، صبغه اجتهادی به خود گرفت و نیازمند منابع بیشتر برای فهمی دقیق‌تر شد. به‌ویژه اینکه آن منبع، جنبه شرعی داشته و دارای سنخیت کاملی با خود قرآن از جهت انتساب به معصوم باشد. در جستجوی این مهم با منبع یا اصلی دیگر برای تفسیر قرآن یعنی ادعیه رسیده از معصومان مواجه می‌گردیم؛ چه ...

مَثَل، یکی از شیوه‌های بیانی قرآن کریم است. این کتاب عظیم الهی بسیاری از حقایق مکنون خود را در قالب مثل بیان می‌دارد. از آنجا که در روایات مأثوره از ائمة معصومین(ع) نیز در ذیل بعضی از آیات امثال القرآن تأویلات دقیق و لطیفی ارائه شده که به سبب آن تا حدودی معانی باطنی امثال القرآن روشن می‌شود؛ مقالة حاضر نیز برآن است تا برخی از امثال قرآنی را از منظر تأویل مورد کنکاش قرار دهد، بدان امید که عروس طلع...

سیر عباد خدا و راهروان راه حق و حقیقت، دو گو نه است: سیر محبی و سیر محبوبی . متناسب با این دوگروه، دو گو نه ذکر وجود دارد: مجازی و حقیقی. برخلاف ذکر مجازی که قیام به نفس اعتباری بنده دارد، در ذکر حقیقی که اصالتاً به محبوبان حق یعنی معصومان -که درود خدا بر ایشان باد - اختصاص دارد، میان ذاکر و مذکور هیچ نحوه دوگانگی وجود ندارد؛ زیرا دوگانگی از آن محجوبان است و با عصمت ناسازگار است. بنابراین حقیقت ...

بخش عمده ای از میراث حدیثی شیعه را «ادعیه مأثوره» و زیارات تشکیل می دهند. از دوره های نخستین تدوین حدیث، این نکته مورد توجه محدّثان بوده و کتبی را به این موضوع اختصاص داده اند. از میان این کتب، مصباح المتهجد شیخ طوسی از اعتبار و اهمیّت بیشتری برخوردار است. در میان ادعیه مأثور، ادعیه ماه رجب از نظر کثرت و مضمون با چهارده دعا جلب توجه می کند. تحلیل مضامین ادعیه ماه رجب بر اساس مصباح، محور این پژوهش...

نماز، مورد سفارش خاص اسلام و معیار پذیرش اعمال است. فرقه باطنی­گرای «ذکریه» که از حدود پنج­ قرن قبل در بلوچستان شکل گرفته مدعی است در اساس آنچه مورد سفارش می­باشد، «ذکر» است و ترجمه «صلوة» به نماز، که آغازش تکبیر و فرجامش سلام و متنش حاوی انجام پاره­ای اعمال و اذکار مخصوص می­باشد، اشتباهی رخداده از سوی عجم­هاست. بنابراین از منظر «ذکریه» نماز با شاکله معهود و روش عملی آن، منسوخ و اهتمام به آن کف...

عرفان و تصوف بنا به مقتضیات زمانی و مکانی و شخصیتی در سراسر سرزمین‌های اسلامی خود را در قالب سلسله‌های گوناگون نشان داده است. خراسان رضوی از سرزمین‌هایی است که امروزه در بخش جنوبی آن نمونه‌ای از این میراث در جریان دو سلسله نقشبندیه و چشتیه حفظ شده است. پژوهش حاضر با هدف شناختوضعیت، مشایخ، اعمال و اذکار این دو سلسله در دوره معاصر در جنوب خراسان رضوی انجام شده است.این دو سلسله از آموزه‌های دیوبند...

پژوهش حاضر جستاری است در خصوص اسرار لفظی و معنوی ذکر شریف «لاَ إِلَهَ إِلاَّ الله» که به اعتقاد اکثریّت دانشمندان شیعه و اهل سنّت از بهترین و مفیدترین اذکار برای یک مسلمان می‌باشد. پژوهشگر با شناختی که در زمینة علوم قرآن و حدیث دارد، با بهره‌گیری از قرآن و عترت که دو یادگار گرانبهای به‌جا مانده از پیغمبر اکرم (ص) است، سعی در اثبات مدّعای خود دارد. در زمینة اعجاز عددی «لاَ إِلَهَ إِلاَّ الله» تحقیقات زیادی شده ک...

مَثَل، یکی از شیوه های بیانی قرآن کریم است. این کتاب عظیم الهی بسیاری از حقایق مکنون خود را در قالب مثل بیان می دارد. از آنجا که در روایات مأثوره از ائمة معصومین(ع) نیز در ذیل بعضی از آیات امثال القرآن تأویلات دقیق و لطیفی ارائه شده که به سبب آن تا حدودی معانی باطنی امثال القرآن روشن می شود؛ مقالة حاضر نیز برآن است تا برخی از امثال قرآنی را از منظر تأویل مورد کنکاش قرار دهد، بدان امید که عروس طلع...

 بخش عمده‌ای از میراث حدیثی شیعه را «ادعیه مأثوره» و زیارات تشکیل می‌دهند. ‌‌از دوره‌های نخستین تدوین حدیث، این نکته مورد توجه محدّثان بوده و کتبی ‌را به این موضوع اختصاص داده‌اند.‌ از میان این کتب، مصباح المتهجد شیخ طوسی‌ از اعتبار و اهمیّت بیشتری برخوردار است. در میان ادعیه مأثور، ادعیه ماه رجب از نظر کثرت و مضمون با چهارده دعا جلب توجه می‌کند. تحلیل مضامین ادعیه ماه رجب بر اساس مصباح، محور این...