در دهه های پایانی قرن بیستم و در طلیعه قرن جدید، امنیت به ویژه در جوامع اروپایی، معانی جدید و حوزه های گسترده تری نسبت به تلقی سنتی یعنی «امنیت نظامی» یافته است. این تحول عمدتاً به این معناست که دیگر حوزه های روابط اجتماعی و سیاسی نیز از اهمیتی امنیتی برخوردار شده اند. بر این اساس توسعه مفهوم امنیت نه به معنای تسری بعد نظامی به دیگر حوزه های روابط بین الملل بلکه به منزله انعطاف پذیر شدن هسته سخت...

مطالعات امنیت می تواند به منزله مطالعه تهدید، استفاده و کنترل نیروی نظام تعریف شود،شرایطی که استفاده از زور را محتمل تر می سازد، راههایی که استفاده از زور بر افراد، دولتها وجوامع اثر می گذارد و سیاستهای خاصی که دولتها بر حسب آمادگی برای ممانعت از درگیر شدن در جنگ می پذیرند و جستجو می نمایند. این تعریف مبتنی بر فهم سنتی از امنیت است ؛ در دیدگاه سنتی منظور از «امنیت »، امنیت دولت بود که قدرت نظام...

خاورمیانه شاهد پایان عصر سلطه آمریکایی است. کاخ سفید پس از 11 سپتامبر، اسلام را بزرگترین چالش غرب در سنت و در راهبرد امنیت ملی قرن بیست و یکم خود و خاورمیانه را محل اسلام سیاسی و مسلح معرفی کرد و به امید اینکه با واژگونی یکسوی دولتهای غیروابسته و غیرهمانند و انجام اصلاحات در دولتهای وابسته، سلطه بلامنازع خود را تضمین کند، راهبرد پیشدستانه را اتخاذ نمود. امروزه نیروی محرک سیاسی در خاورمیانه اسلا...

مطالعات امنیت می تواند به منزله مطالعه تهدید، استفاده و کنترل نیروی نظام تعریف شود،شرایطی که استفاده از زور را محتمل تر می سازد، راههایی که استفاده از زور بر افراد، دولتها وجوامع اثر می گذارد و سیاستهای خاصی که دولتها بر حسب آمادگی برای ممانعت از درگیر شدن در جنگ می پذیرند و جستجو می نمایند. این تعریف مبتنی بر فهم سنتی از امنیت است ؛ در دیدگاه سنتی منظور از «امنیت »، امنیت دولت بود که قدرت نظام...

مبحث قدرت نرم توجه بسیاری از کشورها، پژوهش‏گران و دست‏اندرکاران را به خود جلب نموده است. این موضوع زمینه را برای گسترش بحث در مورد وجوه نرم در حوزه امنیت نیز فراهم آورد. مقاله حاضر درصدد بررسی معنا و مفهوم امنیت نرم به مثابه مفهومی مستقل و دربردارنده وجوه داخلی و خارجی است. در بررسی لغت‏شناسی امنیت نرم، سه وجه تفکیک امنیت نرم از سخت، یکی‏بودن آنها و یا مکمل‏بودن امنیت نرم برای امنیت سخت؛ در بحث...

خلیج فارس، یکی از حساس ترین و مهم ترین مناطق جهان به شمار می رود، به گونه ای که به دلیل دارا بودن موقعیت استراتژیک و منابع عظیم نفتی، همواره در کانون توجه قدرت های فرامنطقه ای از جمله ایالات متحده آمریکا بوده است. تحرکات و اقدامات آمریکا در خلیج فارس، همواره مبتنی بر یک رشته علایق و اهداف ویژه منطقه ای بوده و در جهت تأمین این منافع تاکنون استراتژی های مختلفی را به کار برده است. بدون تردید، سیاس...

در طول قرن¬ها، سیستم پایگاهی قدرت¬های بزرگ یا چرخه طولانی هژمون¬ها همواره در مناطق مختلف جهان شکل گرفته است. در چند قرن¬ گذشته هلند، پرتغال، اسپانیا، آلمان، ایتالیا، فرانسه، انگلیس و در نهایت ایالات متحده برای دستیابی به قدرتی منحصر به فرد رقابت کرده اند. عنصر مشترک در تمام این تلاش ها، ایجاد برخی از انواع پایگاه¬های نظامی در سرزمین¬های فتح شده بوده است. در دوره کنونی با افزایش اهمیت مناطق، سیس...

در این پژوهش به دنبال پاسخگویی به این سوال هستیم که چرا ایالات متحده آمریکا بعد از پایان جنگ سرد به طور مستقیم و غیرمستقیم (از طریق قراردادهای دوجانبه) به حضور نظامی خود در حوزه خلیج فارس ادامه داد. فرضیه¬¬ی مورد نظر این است که هژمونی آمریکا و مسئولیت این کشور در امنیت تأمین انرژی خود و متحدینش باعث شد آمریکا بعد از پایان جنگ سرد کماکان در منطقه خلیج فارس حضور نظامی داشته باشد. در این ¬راستا، ط...

گفته شد تحولات نظام جهانی، به ویژه دگرگونی نظام جهانی به صورت چشمگیری آرا و نظریه‏پردازی‏های متفکران سیاسی را تحت تأثیر داشته است. گسترش فزاینده پارادایم نهادگرایی و سیاست همکاری جهانی که بر اساس رشد روز افزون وابستگی متقابل جهانی استوار می‏باشد، از اثرات عمده تحول بین المللی محسوب می‏گردد. این تحولات بالطبع با تحول جدی مفاهیم سیاسی و بین المللی و از جمله امنیت جهانی همراه بوده است. فروپاشی اتح...

یکی از موضوعاتی که همواره بر سر آن بحث و مجادله بسیاری در میان صاحب نظران و تحلیلگران سیاسی وجود داشته است؛ وجود یا عدم استراتژی نظامی در ایران می باشد. عموماً به موازات افزایش تهدیدات علیه امنیت ملی ایران این اظهارنظرها شدت بیشتر به خود می گیرد. مجموع دیدگاه های مطرح شده در این باره را می توان در دو گروه دسته بندی کرد. گروهی که بر وجود استراتژی نظامی برای ایران در سراسر دوره پیش و به خصوص بعد ا...