سهم ایران در پیشبرد مررزهای دانش و استفاده از علوم و فنون تولید شده در جهان در مقایسه با کشورهای صنعتی بسیار ناچیز است. برای یافتن علل عقب ماندگی علمی و در نتیجه، کندی توسعه اقتصادی ـ اجتماعی کشور یک طرح پژوهشی در فرهنگستان علوم تعریف و از آبان ماه 1378 تحقیقات لازم آغاز شد. نتیجه این مطالعات ارائه 21 مقاله تحقیقاتی بود که در چند جلسه و میزگرد اعضای فرهنگستان و سایر علاقمه مندان مورد بحث قرار گ...

نگاه ساختار سیاسی به توسعه در یک کشور از جمله عوامل مهم در توسعه یافتگی آن است. مساله توسعه در رژیم پهلوی تا کنون از نظرهای مختلف و بر اساس منابع متعدد بررسی شده است. لیکن انتشار خاطرات و اسناد در یک دهه اخیر منابع جدید را در اختیار گذاشته که هم تبیین بهتری از این رابطه ارائه و هو جنبه استنادی بالاتری برخوردارند. یادداشت های روزانه اسدالله علم یکی از این منابع است که در هفت جلد زوایای ناپیدای ر...

با رشد حوزه های دانش، انتشارات علمی نیز به سرعت توسعه یافته و در نتیجه این رشد، رصد روندهای پژوهشی در حوزه های گوناگون علم د شوار شده است. مهم ترین کاربرد ترسیم این روندها از طریق معیارها و روش های علم سنجی، ارزیابی و ارزش گذاری منابع اطلاعاتی است. این مقاله ضمن بررسی روش های گوناگون رصد روند علمی و ارزش گذاری تأثیر علمی از ابتدا تاکنون - شامل روش های مرور و داوری توسط همتایان، کتابسنجی، روش ها...

چکیده مفهوم رایج علم و دانش در ایران و کشورهای اسلامی از مفهوم نوین علم در جهان صنعتی متمایز شده است. بر این مبنا در این مقاله، توضیح داده می شود که چرا کشورهای اسلامی هنوز مفهوم نوین علم را نپذیرفته و در این زمینه توسعه نیافته اند. در این مقاله این عدم پذیرش و توسعه نیافتگی علمی همراه با مصداق های رایج توضیح داده شده است. در ادامه بر اساس تلقی های مختلف از علم به معرفی علم دینی پرداخته و ضمن ...

این مقاله نقش علم و فناوری در تحقق اهداف سند چشم انداز بیست ساله و ارتقا جایگاهایران در نظام بین الملل را مورد بررسی قرار می دهد . از جمله اهداف سند چشم انداز درجهت توسعه متوازن و پایدار در افق 1404 برای جامعه ایرانی دستیابی به جایگاه اولاقتصادی و علمی و فناوری در سطح منطقه و تعامل سازنده و موثر با جهان می باشد . در اینمقاله با استفاده از روش تحقیق توصیفی و تئوری توسعه دانش بنیان، ضمن مطالعه نق...

چکیده در این مقاله ابتدا به مباحث مبنایی شناخت علم و فناوری پرداخته و با استفاده از رهیافتی فلسفی تحلیلی نشان داده شده که الگوی توسعه ی علم و فنا وری به دو دلیل عمده می تواند به صفت اسلامی ـ ایرانی وصف شود. سپس بر مبنای این مقدمات استدلال می شود که نظام ملی نوآوری برای پوشش دادن به مفهوم الگوی اسلامی ـ ایرانی توسعه ی علم و فناوری کافی نیست و به کار بردن مفهوم نظام سپهر/ زمینه می تواند تحلیل جا...

در دوران معاصر، نهاد علم در ایران دستخوش تغییرات فزاینده‌ای شده و مطالعه این تغییرات از منظر پیامدهایی که برای نظام دانش ایران به‌دنبال داشته از اهمیت به‌سزایی برخوردار بوده است. بی‌تردید توانمندی، توسعه و استقلال واقعی کشورها نسبت مستقیمی با توانایی آن‌ها در تولید علم و توسعه علمی- تحقیقاتی دارد و  تولید، بسط و گسترش علم، تأثیر بسیار عمیقی در تمامی حوزه‌های اقتصادی، اجتماعی و فرهنگی کشور دارد....