تهران به عنوان شهری که مراحل رشد و توسعه فضایی را طی مدت کمتر از دویست سال پشت سر گذاشته‘ در بستر جغرافیایی خود با مشکلات فضایی و اکولوژیکی روبروست. عوامل متعددی که برای استمرار توسعه فضایی تهران به عنوان مانع عمل می کنند‘ عواملی نیستند که به راحتی قابل برطرف کردن باشند. این محدودیت زمین در نواحی پیرامونی باعث تغییر شکل در روند توسعه به شرح زیر شده است: - در محدوده خدمات شهری تهران که ع...

توسعه شهری و رشد بیرونی خارج از کنترل و ناهماهنگ در پیرامون مناطق شهری باعث از بین رفتن اراضی کشاورزی و باغی و تبدیل آنها به اراضی ساخته شده و افزایش ترافیک و آلودگیهای زیست محیطی می شود. جهت مدیریت و برنامه ریزی توسعه شهری و همچنین ارزیابی اثرات تجمعی آن بررسی و شبیه سازی توسعه فیزیکی شهر  ضروری می باشد. در سه دهه گذشته، توسعه شهر بناب به سوی پیرامون باعث تخریب اراضی زراعی و باغی و منابع زیست ...

رشد پراکنده رویی شهری به ویژه در نواحی پیرامونی کلان شهرها یکی از مسائل بغرنج در سیاستگذاری توسعه فضایی مناطق کلان شهری است. هدف مقاله حاضر بررسی و تحلیل عوامل اقتصادی- اجتماعی و سیاسی مؤثر بر رشد این پدیده در قالب نظریه های مختلف رقیب است. به نظر می رسد تنها با آگاهی و درک از عوامل مولد این پدیده و شناخت اثرات زیست محیطی آن است که می توان ابزارهای کارآمد و مناسبی را برای سیاستگذاری توسعه فضایی...

سنت نظری وابستگی/ نظام جهانی متکی به تفکیک میان کشورهای مرکز (مادر) و پیرامون (اقمار) در جهان است. این سنت نظری مدعی است که نظام جهانیِ سرمایه‌داری با انتقال منابع عمده کشورهای کمتر توسعه‌یافته جهان سوم به کشورهای توسعه‌یافته مرکز، مانع توسعه مستقل و ملی آنان شده و از این طریق پیرامونی شدن آن‌ها را در درون نظام تقسیم کار بین‌المللی تقویت می‌نماید. به عبارت دیگر، کشورهای توسعه‌یافته مرکز، مازاد ا...

پدیده ی توسعه ی پراکنده شهری یکی از نیروهای عمده ی موثر بر تغییرات کاربری زمین در جهان است. پراکنده رویی یکی از اشکال آشفته و ناکارآمد رشد شهر است که آرایش فضایی برنامه ریزی نشده داشته و در کشورهای توسعه یافته بر اتومبیل شخصی متکی است. بیشتر کلان شهرها و مناطق شهری با سرعتی بیش از سرعت افزایش جمعیت محدوده های خود را افزایش می دهند و اراضی پیرامونی را به خود اضافه می کنند و در نتیجه مقادیر بسیار...

در این پژوهش به تحلیل نقش شهر کوچک گهواره در نظام شبکه شهری استان و تأثیر آن در توسعه و تثبیت حوزه نفوذ خود و فضای پیرامونی برای تمرکز خدمات پرداخته شده است. هدف اصلی این مطالعه، بررسی نقش، روابط و وابستگی‏های فضایی شهر گهواره در روستاهای پیرامونی است. نوع پژوهش حاضر، «کاربردی - توسعه ای» و روش بررسی آن سیستماتیک «توصیفی - تحلیلی» و پیمایشی است. شهر گهواره در سال 1375 دارای جمعیّتی معادل 5142 نف...

توسعه شهرها طی چند سال اخیر موجب بروض ناکارآمدیهای در شهرها شده این ناکارآمیهابه صورت توسعه بی رویه شهرها و تغییر عملکرد آنها نمود پیدا می کند این توسعه بیشتر ناشی از مهاجرتهایی روستایی به شهرها است دراین میان برنامه ریزی نادرست دولتها به این مهاجرتها دامن می زند بطوریکه در کشور ما منظور از برنامه ریزی برنامه ریزی برای شهرها بوده نا برنامه ربزی برای شهرها و روستاهاو در برنامه ریزی بیشتر شهرها م...

توسعه درونی شهر (میان افزا) به زمین های خالی، کاربری­های منسوخ و ناسازگار و بافت فرسوده درون شهر و زیر ساخت آنها، به عنوان سرمایه و فرصت هایی برای توسعه می نگرد که با رشد پیرامونی و پراکنده شهر از جریان توسعه بدور مانده است.  این شیوه با امکان افزایش جمعیت و کاربری­ های مورد نیاز به منظور توازن سرانه­­های کاربری، سبب توسعه و ارتقاء تعاملات اجتماعی و سرمایه های محلات می گردد. پژوهش حاضر با دستیا...

وقوع زمین لرزه های متعدد در ایران و تحقیقات زمین شناسی انجام شده در مورد گسل های موجود همگی موید این مطلب است که ما در منطقه ای لرزه خیز زندگی می کنیم.از طرف دیگر به دلیل کم توجهی جامعه مهندسی به ساخت و ساز ایمن،ساختمان های زیادی به جا مانده است که در آن تمهیدات خاصی برای زلزله در نظر گرفته نشده است.آمار و ارقام نشان می دهد که در کشور اکثر ساختمان ها از نوع ساختمان های بنایی می باشند و از آن مه...

کانون های کوچک شهری (روستا-شهرها)، اولین هسته های شهری و بلافصل نقاط و نواحی روستایی قلمداد می شوند. هرگونه تحرک و فعالیتی در این نوع از سکونتگاهها در مرحله ی اول و بی واسطه، حوزه های روستایی را تحت تأثیر قرار می دهد، این تحرکات می تواند مثبت و موجب تقویت ساختاری در روابط میان این نقاط باشد، یا منفی باشد و موجب از هم گسیختن و تضعیف روابط فضایی- ساختاری این نقاط از یکدیگر گردد. روستا-شهرها به ...