کشور پهناور ایران وارث دو میراث گران قدر است؛ یکی میراث ارزشمند تنوع زیستی و دیگری گنجینه گران قدر طب سنتی. گنجینه ارزشمند طب سنتی بومی به عنوان میراث فرهنگی و معنوی و دانش نانوشته مردم این سرزمین که ارتباط تنگاتنگ و جدایی ناپذیر بین انسان و طبیعت است، باید در کنار تنوع زیستی حفظ و مورد استفاده علمی قرار گیرد. لذا بر آن شدیم که پژوهش خود را در راستای مستند سازیِ دانش بومی طب سنتی و گیاهان دارویی...

حفظ و صیانت آب برای کارهای کشاورزی در حاشیه‌های کویری که ریزش باران در آنها نادر است، از فنون بومی دوران گذشته بهره می‌برد. مردم محلی در این مناطق در زمینه‌های مختلف کشاورزی به خصوص آب و آبیاری از طرق مختلف و با دانش محلی خود، اقدام به اجرای برنامه‌های خود شده و توانسته‌اند، با منطبق نمودن زندگی خود با محیط زیست، از خود محیط زیست برای زندگی بهتر در فائق شدن بر محیط زیست اقدام نمایند. آب همیشه ب...

اطلس مردم گیاه درمانی ایران، از طرح های پژوهشی مصوب گروه مردم شناسی زیست محیطی پژوهشکده مردم شناسی سازمان میراث فرهنگی، صنایع دستی و گردشگری در سال ۱۳۸۴ بوده است که با در نظر گرفتن زمان ۵ ساله در حال اجرا است. توجه به این که دانش بومی مردم در چگونگی استفاده از گیاهان در درمان توسط درمانگران و مردم محلی بخشی از میراثمعنوی ایران زمین را شامل می شودو خطراتی که این دانش و گونه های گیاهی را تهدید می...

زیستگاه های تالابی یکی از با اهمیت ترین اکوسیستم های طبیعی کره زمین هستند که از دیر باز نقش به سزایی در توسعه جو امع اطراف خود ایفاء نموده اند . با توجه به اهمیت تالابها، کنوانسیون حفاظت از تالابها در تاریخ دوم فوریه سال 1971 ( 13 بهمن 1349) در شهر رامسر شکل گرفت . از جمله تالاب ها ی ثبت شده در این کنوانسیون تالاب انزلی می باشد که تالاب آب شیرین محسوب شده و بیش از یک ملیون نفر در محدوده این تال...

دانش بومی که دانش محلی، سنتی و یا قومی نیز نامیده شده، برای تعریف و طبقه بندی پدیده ها در محیط های فیزیکی، طبیعی و اجتماعی خاص به کاربرده می شود. این دانش با دانشی که افراد جامعه از طریق مراکز رسمی مانند دانشگاه ها و مؤسسات تحقیقات دولتی و خصوصی کسب می­کنند، تفاوت دارد. مردمان محلی، از قبیل کشاورزان، رعایا، زنان، پیشه وران روستایی و دامداران هر یک صاحب فنون تخصصی خود هستند که هر یک پاسداران دان...

در قرون گذشته بشر تغییراتی را در محیط زندگی خود با روندی کند ایجاد کرده اما شواهد بسیاری وجود دارد مبنی بر اینکه رفتار انسان اخیراً مشکلات اکولوژیک بی سابقه ای را ایجاد کرده است. رفتار اکولوژیک افراد و تأثیر انسان بر محیط طبیعی از نگرانی های عمومی و موضوع بسیاری از تحقیقات روانشناسی است. منظور از رفتار اکولوژیک در کشاورزی منظور کشت با روش های مناسب جهت حفاظت آب و خاک و منابع می باشد. هدف این پژو...

هدف: هدف پژوهش حاضر ارائه مدلی برای مدیریت دانش طب بومی است. روش‌شناسی: پژوهش حاضر از نوع کاربردی است که با رویکرد ترکیبی اکتشافی انجام شد. جامعه آماری پژوهش کارشناسان و صاحبنظران آشنا با دانش بومی منطقه مکران و همچنین و استادان و دانشجویان دانشکده‌های پزشکی از جمله دانشکده طب سنتی بودند. بودند. در بخش کیفی اعضای نمونه پژوهش با استفاده از روش نمونه‌گیری هدفمند انتخاب شدند. داده‌های کیفی ب...

نظام های آبرسانی و آبیاری بومی هر منطقه بخشی از میراث گران بهای همان منطقه به شمار می آید. آنچه که می تواند در توسعه ی آبیاری و آبرسانی کمک قابل توجهی نماید، استفاده از انواع روش های بومی و غیربومی آبیاری و آبرسانی در سایه ی حاکمیت توسعه ی پایدار منطقه ای است. در حال حاضر استقبال زیاد از روش های غیر بومی و عدم توجه به روش های بومی منجر به برهم زدن تعادل منطقه ای شده است. لذا هدف از تحقیق حاضر، ...

بینش و روش در پژوهش های دانش بومی و جایگاه آن در فرایند توسعه پایدار روستایی امروزه در ادبیات توسعه، پارادایم هایی نظیر توسعه روستایی درونزا، امرار معاش پایدار روستایی، توسعه پایدار و پساتوسعه، موافق و طرفدار مطرح شدن و نیز کاربرد دانش بومی در توسعه یافتگی جوامع، به ویژه جوامع محلی است. از این رو، توجه به این موضوع و شناسایی چارچوب روش شناختی آن، اهمیت فراوانی یافته است، موضوعی که در مقاله حاض...

دانش، سنگ بنای توسعه است؛ ولی متأسفانه دانش بومی تا این اواخر مفاهیم «واپسگرایی» و «ایستایی» را به ذهنها متبادر می کرد که آن هم ناشی از افکار، رویکرد ها و نظریه های کلاسیک توسعه از جمله نوسازی و رهیافتهای انتقال فناوری به کشاورزان کشورهای در حال توسعه بود. اما می توان گفت که با بروز مشکلات اقتصادی، اجتماعی و زیست محیطی ناشی از کاربرد فناوریهای نسنجیده و استفاده جانبدارانه از فرهنگ غربی در کشور ...