زمان زندگی میرسیدعلی همدانی (۱۳۱۴-۱۳۸۶م.) با ایام پرآشوب انقراض دولتداری خان های مغول، خروج سربداران و آغاز دولتداری تیموریان مطابق می آید. در آن روزگار، زبان فارسی دری یا به اصطلاح امروزی، زبان فارسی تاجیکی در قسمت بزرگ سرزمین آسیا (آسیای مرکزی، آسیای خرد، آسیای غربی، آسیای شرقی و آسیای جنوبی) زبان عمومی بین المللی تلقی می شد و اقوام و ملیت های گوناگون از آن استفاده می کردند. این مقاله با اساس...

ایران تاریخی طولانی دارد که تاریخ اجتماعی آن دارای پیچیدگی های بسیار است . از این رو مباحث مربوط به آن نیز با دشواری هایی روبرو است . از آن میان چگونگی دست کشیدن مغولان از کوچرویی و روی آوردن آنها به زندگی یکجانشینی در ایران است . مغولان در سرزمین اصلی خود به دلیل شرایط اقلیمی و جغرافیایی به زندگی خانه به دوشی روی آورده بودند . این شیوه زندگی طی سالیان دراز موجب عادت آنها شده بود و هر گونه اقدا...

ترخان لغتی ترکی به معنای آزادة معاف از انجام خدمات یا مصون از مجازات و مرتبه‌ای شناخته‌شده در میان ترکان و مغولان بوده است. چنان‌که چنگیزخان به دو نفر که در موقعیتی بسیار حساس و خطرناک به او کمک کرده بودند، چنین مرتبه‌ای داد. نه‌تنها منابع ایرانی تاریخ مغول به این رخداد توجهی خاص نشان داده‌اند، بلکه بعدها چنین مرتبه‌ای به‌وسیلة دولت مغول در ایران (ایلخانان) نیز برقرار شد. از آن‌جا که در مناسبات...

ترخان لغتی ترکی به معنای آزادة معاف از انجام خدمات یا مصون از مجازات و مرتبه ای شناخته شده در میان ترکان و مغولان بوده است. چنان که چنگیزخان به دو نفر که در موقعیتی بسیار حساس و خطرناک به او کمک کرده بودند، چنین مرتبه ای داد. نه تنها منابع ایرانی تاریخ مغول به این رخداد توجهی خاص نشان داده اند، بلکه بعدها چنین مرتبه ای به وسیلة دولت مغول در ایران (ایلخانان) نیز برقرار شد. از آن جا که در مناسبات...

ترخان لغتی ترکی به معنای آزاده معاف از انجام خدمات یا مصون از مجازات و مرتبه ای شناخته شده در میان ترکان و مغولان بوده است. چنان که چنگیزخان به دو نفر که در موقعیتی بسیار حساس و خطرناک به او کمک کرده بودند، چنین مرتبه ای داد. نه تنها منابع ایرانی تاریخ مغول به این رخداد توجهی خاص نشان داده اند، بلکه بعدها چنین مرتبه ای به وسیله دولت مغول در ایران (ایلخانان) نیز برقرار شد. از آن جا که در مناسبات...

یکی از پیامدهای مهم تهاجم مغولان و استقرار دولت ایلخانی در ایران، رشد و گسترش تاریخ‏نگاری و گرایش‏های تازه در تاریخ‏نگری ایرانیان است. در این دوره، برخی تاریخ‏نگاران ایرانی ضمن توجه به جهان گشایی مغولان و خلق حماسه‏های تاریخی، در یک کنش رنسانسی به بازخوانی حماسی‏ترین دوره در روایات ملی ایرانیان، یعنی عصر کیانی روی آوردند و در رویکردی آگاهانه، به انطباق آن با دوره‏ی ایلخانان پرداختند. در این مقا...

در فاصله آغاز تهاجم مغولان 616ق/1217م و پایان دولت ایلخانان مغول736ق/1336م کانون های سیاسی و اقتصادی دریایی در خلیج فارس کمابیش در کیش، هرمز قدیم، هرمز جدید متمرکز بود. علاوه بر این ها تحولات سیاسسی – اقتصادی خلیج فارس تا حدود زیادی به دو کانون قدرت بزرگ تر نیمه ی جنوبی ایران یعنی فارس وکرمان، و در نهایت به سیاست ها و اقدامات دولت مرکزی ایلخانان مربوط می شد. در آغاز قرن هفتم، کیش تحت حاکمیت خا...

  یکی از پیامدهای مهم تهاجم مغولان و استقرار دولت ایلخانی در ایران، رشد و گسترش تاریخ‏نگاری و گرایش‏های تازه در تاریخ‏نگری ایرانیان است. در این دوره، برخی تاریخ‏نگاران ایرانی ضمن توجه به جهان‌گشایی مغولان و خلق حماسه‏های تاریخی، در یک کنش رنسانسی به بازخوانی حماسی‏ترین دوره در روایات ملی ایرانیان، یعنی عصر کیانی روی آوردند و در رویکردی آگاهانه، به انطباق آن با دوره‏ی ایلخانان پرداختند. در این م...

از اوایل قرن ششم قمری ) 12 م( برخی از بازماندگان امپراتوری لیائو که در چین از قوم مهاجم جورچن یا جورجت شکست خورده بودند به سمت نواحی غربی گریختند و به زودی توانستند به رهبری فردی با نام یلوتاشه یک امپراتوری با نام لیائوی غربی یا قراختاییان در آسیای میانه و ترکستان ایجاد کنند ) 1130 م( آنان به همین اکتفا نکردند بلکه با ادامه حرکت به سمت نواحی غربی با دولتهای مسلمان قراخانی، سلجوقی، خوارزمشاهی و ...