مقاله حاضر که حاصل پژوهشی فلسفی است،باز اندیشی در مفهوم دموکراسی،ابعاد و گستره آن را به صورت هدف اصلی در کانون توجه قرار داده است.برای این منظور دیدگاه های متعدد درباره دموکراسی مورد بررسی قرار گرفته است.آنگاه به بررسی ابعاد دموکراسی تحت عنوان گستره،ژرفا و بعد آن پرداخته شده است.در ادامه بحث،پیش فرضها و شرایط دموکراسی نیز به عنوان الزاماتی برای تصریح ماهیت دموکراسی مورد توجه قرار گرفته است.در پ...

این مقاله بر آن است تا محتوای دموکراسی را با توجه به منظر کلاسیک جدید مورد مطالعه قرار داده و نشان دهد که چرا و چگونه دموکراسی جدید، به جای پرداختن به مسئله دموکراسی و اینکه دموکراسی به عنوان روشی برای حکومت مناسب است یا خیر، به این مسئله پرداخته است که ترازوی دموکراسی فارغ از مطلوبیت برای تشخیص حکومت مختار، گریز راه ممکن است. این مقاله همچنین نشان می­دهد که دموکراسی جدید به جهات اومانیستی آن، ...

دموکراسی یکی از پرمناقشه ترین واژه ها در ادبیات و اندیشه سیاسی است به طوری که هر اندیشمندی به فراخور گستره وافق فکری خویش معنی و مفهوم خاصی از این واژه را استنباط کرده است. علی شریعتی به عنوان یک جامعه شناس دینی نیز دموکراسی را از زاویه فکری خویش و با توجه به گفتمان دینی تعریف کرده است. او در سلسله بحث های خود در حسینیه ارشاد در سال 1348 در قالب بحث امّت و امامت، نظریه جدیدی را تحت عنوان نظریه د...

دموکراسی در عصر جهانی شدن یکی از چالش برانگیزترین واژه در سیاست است چرا که در عصر بیست و یکم هر متفکری سعی در ارائه تعریفی جدید از آن را داشته است. همچنین در چند دهه اخیر ابعاد مختلف دموکراسی اعم از دموکراسی جهان وطنی، دموکراسی اجتماعی، دموکراسی عاطفی مورد توجه نظریه پردازان بوده است. در این پژوهش سعی شده که به ارائه تعریفی جدیدی از دموکراسی در اندیشه شریعتی بعنوان یکی از روشنفکران دینی پرداخته...

جامعه اسلامی ما، با اقدام به اجرای قانون انتخابات شوراها، موضوع فصل هفتم قانون اساسی جمهوری اسلامی ایران، تجربه بزرگی را آغاز می‏کند که در صورت تحقق درست آن، تأثیر قاطعی در آینده تمدن اسلامی خواهد داشت. به نظر می‏رسد که دهه سوم انقلاب اسلامی، دهه چالش‏هایی تعیین کننده در زندگی شورایی است که لازمه‏اش آمادگی دانش سیاسی، دانشگاه‏ها و حوزه‏های علمیه برای کشف قواعد فقهی و علمی این نوع زندگی عمومی اس...

یکی از مباحث بنیادی و جذاب در عصر حاضر که ذهن اندیشمندان و سیاست مداران را به خود مشغول نموده است،ایجاد ترکیبی هماهنگ و هم ساز از ارزشهای مدرن (دموکراسی)و ارزشهای اسلامی است.نظرات گوناگون و گاه متضادی در باب رابطه دین و دموکراسی از سوی نظریه پردازان مسلمان و غیر مسلمان مطرح شده است و در کنار آن نیز تمایل برای ایجاد دموکراسی در میان مسلملنان به شکل روزافزونی به صورت عملی در حال ظهور است.هدف اصلی...

هرچند اعتبار و منزلت دموکراسی در دنیای معاصر چنان گسترده شده است که بسیاری وجود آن را مسلم و بدیهی می انگارند، نظریة دموکراسی و موازینش با انتقادات چالشی روبه رو بوده است. منشأ غالب رویکرد انتقادی به دموکراسی را باید در عصر یونان باستان جست وجو کرد. درواقع، از همان سرآغاز باستان ماهیت دموکراسی، معضلات و بحران هایی را فراروی خود داشته است که دموکراسی های عصر ما نیز کم و بیش با آن ها در جدال اند....

در این مقاله جهت درک و تبیین دموکراسی خواهی ایرانیان یک طرح نظری پینشهاد شده است این طرح نظری علل ساختاری را برای تبیین دموکراسی کافی ندانسته و تکیه بر علل ارادی را برای توضیح دموکراسی لازم می داند از این رو این مقاله ابتدا کوشش کرده علل معرفی شده در نظریه های جامعه شناسی دموکراسی را معرفی کند سپس با الهام از روش شناسی ریمون بودون و بر مبنای یک رویکرد ترکیبی با تفکیک علل ساختاری زمینه ای از علل...

شاید بتوان گفت تحولات اخیر در جهان عرب که با نام گذاری های مختلف معنا و مضمون متفاوتی پیدا کرد، تنها در کشور تونس در شکل گذار نسبی به دموکراسی، موفقیت مردم این کشور را در فروپاشی رژیم غیردموکراتیک به نمایش گذاشت. بازگشت اقتدارگرایی نظامی در مصر، رقابت ها و منازعات سیاسی و نظامی در لیبی و یمن در وضعیتی است که تونس اولین و تنها کشوری است که مرحله گذار به دموکراسی را با افت وخیز تجربه کرده است. گذ...

هدف این مقاله یافتن پاسخی علمی به این پرسش اساسی است که آیا بین دموکراسی و سکولاریسم نوعی تلازم منطقی برقرار است یا اینکه از یک منظر جامعه شناختی عامل دیگری در سکولاریزه شدن دموکراسی ایفای نقش می کند؟ در جستجوی پاسخ این پرسش از این فرضیه استفاده شده است که مهم ترین عامل تعیین کننده نسبت دموکراسی و سکولاریسم، گرایشات ایدئولوژیک نیروهای اجتماعی غالب جامعه است . این فرضیه با روش مطالعه موردی و کنک...