در دوران معاصر، وقوع تحوّلات گوناگون در جامعه بر همه ی ساختارهای اجتماعی و سیاسی و فرهنگی کشور تأثیرات شگرفی به جای گذاشت. شعر و ادب نیز از یان تحوّلات بی تأثیر نبود. این پژوهش به زندگی شخصیت،سبک و درون مایه ی شعری و تحلیل اندیشه های محمّدرضا عبدالملکیان به عنوان یکی از شاعران معاصر پرداخته است. اهمیّت پژوهش از آن روست که می تواند تأثیرافکار و اندیشه های محمّدرضا عبدالملکیان را به عنوان یکی از شاعرا...

عمران صلاحی به عنوان یکی از برجسته ‏ترین شاعران و طنزنویسان معاصر، آثار ماندگاری از خود به یادگار نهاده است. یکی از ویژگی‏های مهم طنزهای وی، استفاده از قالب‏های مختلف نظم و نثر در ارائه طنز است. قالب‏های نظم، شامل؛ مثنوی، غزل، قطعه، رباعی، دوبیتی، مسمط ترجیع، شعر نو و قالب‏های نثر، شامل؛ رمان، داستان کوتاه، نامه، سفرنامه، نمایش‏نامه، فیلم‏نامه، واژه‏نامه، خاطره، مصاحبه، متل، نکته، اخبار و آگهی ...

در بیست سال اخیر بیش از بیست مجموعه شعر از شعرای شهرستان رفسنجان چاپ شده است که برخی از­ آنها به‌ویژه مجموعه­هایی که سرودک­های سپید را دربردارند، در شمار بهترین­ نمونه­های موفق شعر معاصر شمرده می‎شوند. افزون بر این، نوآوری در قالب‌ رباعی به شکل سه‌گانی، رباعی‌های نیمایی، تک‌بیت‌‌های نیمایی، شش‌پاره‌ و قالب‌های ترکیبی نیز، بخشی از تلاش شعرای این سامان برای تأثیرگذاری بر شعر معاصر است. بررسی صناع...

رباعی از کهن ترین قالب های شعر فارسی است که تقریباً در همه ی موضوعات شعر از مدح ، سوگ، و هجو، و... مورد توجه شاعران بوده است . یعنی آنچه در رباعی ها آمده ، چکیده ای از همه مضامینی است که در کل ادب فارسی جاری است و از این بابت می توان با بررسی موضوعی رباعیات شاعران هر سده نتایجی ارزشمند یافت. این پژوهش به شیوه ی توصیفی- تحلیلی در نظر دارد، موضوع رباعیات سه شاعر قرن ششم ، افضل الدین خاقانی ، انوری...

به ویژه به یمن ترجمه ی معروف فیتزجرالد، رباعی های خیّامی از جمله ی شناخته شده ترین و شاید محبوبترین رباعی های فارسی در سراسر دنیاست. شاید تعیین دلایل دقیق این شهرت و محبوبیت جهانی و چه بسا روزافزون مستلزم پژوهشی جداگانه باشد؛ امّا دلمشغولی غاطبه ی گویندگان این رباعی ها به مضامین فلسفی و دغدغه های جهانشمول و بنیادینِ بشر با زبان و تصاویری همه فهم و گویا از جمله ی دلایل این امر می تواند باشد. یکی از...

مثنوی قالب اصلی داستان‌گویی در ادبیات منظوم فارسی شمرده شده‌است و معمولاً از توانش قالب‌های دیگر شعری مانند غزل و رباعی غفلت شده‌است. با بررسی رباعیات شعرایی مانند سنایی، عطار، مولانا... در می‌یابیم که در حدود 10% رباعیات خود (عطار 302 و مولانا 203 رباعی- قصه) به داستان‌پردازی پرداخته‌اند. در این مقاله با روش توصیفی- تحلیلی به بررسی گونه‌های مختلف قصه در رباعی‌های روایی این شعرای عرفانی پرداختیم...

رباعیات خیام نیشابوری، یکی از مجموعه­های شعری است که در مجامع بین‌المللی به دلیل روح انتقادی و سنّت ستیزی آن، به شهرت فراوانی دست یافته ‌است؛ به گونه‌ای که کمتر اثر دیگری با این نوع شعری و موضوع آن برابری می‌کند. صلاح جاهین، شاعر، کاریکاتوریست، هنرمند و روزنامه­‌نگار معاصر مصری، دارای رباعیات در خور توجّهی است. در این مقاله برآنیم با بررسی دیوان دو شاعر به اندیشه‌های مشترک آنها اشاره نماییم. روش ...

یکی از موضوعات مهمّی که ذهن و اندیشه ی صاحبان فنّ را به خود مشغول داشته و باعث شکل گیری آثار ارزشمندی از سوی آنان گردیده، تأثیرپذیری شعرا و عرفا از مضامین، موضوعات شعری، عرفانی و خصایص سبکی پیشینیان است. عمر خیام نیشابوری به عنوان ریاضی دان، فیلسوف و طبیب که اشتهار جهانی و جاودانی دارد؛ از اخلاق (پیچیده و معماگونگی)واسرارجهان، ناپایداری عمر، رنج، مرگ، و خاطره ها و ترکیب آدمی در حلقوم مُشتَهی(آرزو-خ...

استعاره‌ی مفهومی (Conceptual metaphor) پنجره‌ای برای شناختِ نظام فکری نویسنده است. بر اساس این نظریّه تمرکز یک نگاشتِ (mapping) استعاری در ذهن، موجب گسترش ذهنیّت فرد، آفرینش استعاره‌های مشابه و در نهایت اصالت سبک فردی می‌شود. از سوی دیگر در انتساب بسیاری از رباعیّات به خیّام، هم‌چنان ابهام وجود دارد. نگارندگان این پژوهش برآنند تا از این نظریّه در شناخت اصالتِ رباعیّاتی که محمّدعلی فروغی و قاسم غنی در کتا...

استعاره ی مفهومی (conceptual metaphor) پنجره ای برای شناختِ نظام فکری نویسنده است. بر اساس این نظریّه تمرکز یک نگاشتِ (mapping) استعاری در ذهن، موجب گسترش ذهنیّت فرد، آفرینش استعاره های مشابه و در نهایت اصالت سبک فردی می شود. از سوی دیگر در انتساب بسیاری از رباعیّات به خیّام، هم چنان ابهام وجود دارد. نگارندگان این پژوهش برآنند تا از این نظریّه در شناخت اصالتِ رباعیّاتی که محمّدعلی فروغی و قاسم غنی در کتا...