یکی از مسائل مهمی که در نظریه ساختارگرایی بدان پرداخته شده، رابطه میان زمان و روایت و چگونگی تبلور زمان در روایت است. یکی از راه‏هایی که باعث ملموس و عینی شدن این امر انتزاعی می‏شود، کنش روایت است. به طور کلی بر مبنای تحلیل ساختارگرایان، به ویژه بارت و ژرار ژنت، زمان یکی از مؤلفه‏های اصلی پیشبرد هر روایت است که به همراه علیّت، خط داستان را به پیش می‏برد. در این مقاله انواع مختلف زمان در داستان‏ه...

روایت ذهنی یکی از شیوه‎های رایج روایت در داستان مدرنیستی است که نویسندۀ آن، شخصیّت را در کانون داستان قرار می‎دهد و تمام داستان را، به مثابۀ عرضه‎گاه مستقیم جریان ذهن و اندیشۀ شخصیّت - در مرحلۀ پیش از گفتار، یا در مرحلۀ گفتار - می‎نویسد. چنین رویکردی به روایت، طبیعتاً، نظام زیبایی‎شناختی و معرفت‎شناختی نوینی را ایجاب می‎کند و نویسندۀ روایت ذهنی برای دست‎یابی به آن نظام، هم‌زمان، پنج مؤلّفة «زمان» «...

این نوشتار، نگاهی اجمالی است به نحوه روایت داستان سنگ سلام. بایرامی در این اثر نیز مانند برخی دیگر از آثار خود، ازشیوه روایت خطی، عدول کرده و شیوه داستان درداستان را پیش گرفته و البته با ارتباط دادن خرده روایت ها به پیرنگ اصلی، داستان منسجمی ارائه را داده است. در این مقاله به برخی عناصر داستانی این رمان نیز اشاره های کوتاهی شده است.

ژرار ژنت با بررسی ساختار روایت، آن را به عنوان یک گفتمان در علم روایت شناسی معرفی می‌کند. در این گفتمان، زمان، وجه و لحن نقش اساسی در تبیین رابطة بین روایت و داستان را بر عهده دارند. فاصله به عنوان تابعی از وجه، نسبت نشان دادن به گفتن را آشکار می‌نماید و نمایانگر فاصلة بین دو سطح داستان و روایت است، چرا که داستان نقل رخدادها است درحالی که روایت به نحوة بیان رخدادها اهتمام می‌ورزد. رمان "فرانکشت...

این مقاله به معرفیِ مواد اولیه و اصول حاکم بر «طرح خام» داستان پرداخته است. منظور از «طرح خام داستان»، استنباطی است که خواننده از زنجیره رویدادهای رواییِ نسبتاً کوچک در ذهن خود می¬پروراند. اصول موضعیِ حاکم بر این زنجیره های کوتاه، به خواننده کمک می کند تا بخش های مختلف داستان را «وضعیت»2، «رویداد»3 یا «کنش»4 بداند و همچنین رفتار شخصیت های داستانی را در توالی های هر چه بزرگ تر به یکدیگر پیوند دهد و ...

قصۀ حسین کرد شبستری از معروف ترین داستان های عامیانۀ فارسی، متعلّق به اواخر دورة صفوی و پدیدآورندۀ آن نامعلوم است. مضمون داستان زورآزمایی پهلوانان شیعه مذهب ایرانی است که در زمان حکومت شاه عباس، با دشمنان دین و مملکت می جنگند. در مقالۀ حاضر، ویژگی های روایت در این داستان بررسی شده و با ذکر شواهدی از متن نشان داده شده است که روایت آن به شیوة دانای کل و از زاویه دید بیرونی و دارای بسیاری از مختصّات...

یکی از مسائل مهمی که در نظریه ساختارگرایی بدان پرداخته شده، رابطه میان زبان و روایت و چگونگی تبلور زمان در روایت است. از منظر برخی فیلسوفان، همچون پل ریکور، فهم زمان به گونه ای تجریدی بسیار مشکل است؛ اما یکی از راه هایی که باعث ملموس و عینی شدن این امر انتزاعی می شود، کنش روایت است. به طورکلی بر مبنای تحلیل ساختارگرایان، به ویژه بارت و ژرار ژنت، زمان یکی از مؤلفه های اصلی پیشبرد هر روایت است که...

روایت را می‎توان همچون جنبه‎های درهم بافته‎ای از متن و اثر ادبی به شمارآورد که به همراه زبان، یکی از مهمترین حوزه های نظریۀ ادبی به شمار می رود. روایت شناسی، در بارۀ شیوه های مختلف بیان رویدادها و تحلیل ادبیات روایی نظیر رمان، داستان کوتاه و حماسه به بحث می پردازد. هر کدام از این شیوه‎ها، متن ادبی را از زاویه ا ی خاص بررسی می‎ کند. شناخت روایت به منتقد، در نقد و تحلیل داستان و عناصر داستانی و ن...

تئاتر،­ سینما، تاریخ، سفرنامه و خاطره از «روایت» بهره می‌گیرند اما داستان به شمار نمی‌آیند. در این گونه های روایت ابزار ارتباط متفاوت است هر چند ممکن است در اصل روایت تفاوت چندانی با یکدیگر نداشته باشند. تاریخ داستانی است که واقعیت دارد. برای مثال اگر از روی یک داستان فیلمی ساخته شود، یا نمایش نامه ای بر روی پرده اجرا شود، فقط ابزار بیان روایت عوض می‌شود. یعنی در همۀ این آثار «داستان» عامل زیر ...