بدیهی است که فرهنگ و زبان و ادبیات دو قوم ایرانی و هندی چنان با هم درآمیخته که گویی پیکره ی فرهنگی یگانه ای را تشکیل داده اند. وجود شخصیّت های برجسته ی فارسی زبان و آثار فراوان فارسی که در شبه قاره ی هند پدید آمده و بدون آنها تاریخ ادب فارسی کامل نمی شود؛ حکایت از همبستگی دیرینه ی فرهنگی ایران و هند دارد. یکی از این شخصّیت های برجسته امّا گمنام سرزمین هند که با تألیف یا تصنیف آثار مختلف ادبی - بلا...

بدیهی است که فرهنگ و زبان و ادبیات دو قوم ایرانی و هندی چنان با هم درآمیخته که گویی پیکره ی فرهنگی یگانه‌ای را تشکیل داده اند. وجود شخصیّت‌های برجسته ی فارسی زبان و آثار فراوان فارسی که در شبه قاره ی هند پدید آمده و بدون آنها تاریخ ادب فارسی کامل نمی‌شود؛ حکایت از همبستگی دیرینه ی فرهنگی ایران و هند دارد. یکی از این شخصّیت‌های برجسته امّا گمنام سرزمین هند که با تألیف یا تصنیف آثار مختلف ادبی - بلا...

«سفرنامه ابن‌بطوطه»یکی از آثار ارزشمند عربی است که می‌تواند در تعریف یا تبیین برخی مجهولات تاریخ ادبی یا تاریخ سیاسی و اجتماعی ایران در هند تأثیری بسزا داشته باشد. ابن‌بطوطه سیاح معروف عرب (779- 730 هجری) در بخشی از سفرنامه معروف خود شرح مفصل سفرش را به هند بیان و روایت کرده است. حضور و تقرب خاص او در نزد سلطان فارسی‌زبان دهلی به گزارش‌های او ارزش تاریخی و ادبی بخشیده است. در این مقاله گزارش‌ها...

ورود اسلام به شبه‌قاره هند، افزون بر تحولات مذهبی، تغییرات اجتماعی و سیاسی مهمی در پی داشت و موجب تحولات عمیق فرهنگی نیز شد. از جمله مهم‌ترین جلوه‌های این تحولات، ایجاد سنت تاریخ‌نگاری در این سرزمین بود. در واقع، با استقرار اسلام در شمال‌غربی هند، تألیفات تاریخی به عنوان شاخه‌ای از ادبیات در شبه‌قاره به سوی پیشرفت گام برداشت. وجه غالب در تاریخ‌نگاری هند اسلامی، سیطرۀ زبان فارسی و دیدگاه‌های تار...

دوره صفوی یکی از مهمترین ادوار تاریخی ایران قدیم در زمینه ارتباطات خارجی است. در این میان روابط فرهنگی و سیاسی با هند به سبب زمینه های کهن تاریخی و اغلب مسالمت آمیز؛ بویژه در حوزه زبان و ادبیات فارسی بسیار برجسته است. نفوذ ادب فارسی در هند تا حدّی بود که آن دیار جز آنکه مأمنی پر برکت و بختگاهی بلند برای شعرا و ادبای ایرانی به شمار می آمد، خود به اندک مدّت خاستگاه گونه ای دیگر از ادبیات فارسی شد. ...

گفتار حاضر به معرفی انتقادی احوال و آثار علی بن طیفور بسطامی ـ دانشور، مترجم و مؤلف ایرانی مقیم هند ـ در سده یازدهم هجری قمری می پردازد. این چهره شاخص فرهنگی خراسان در هند، با وجود تالیف و ترجمه آثار متعدد در حوزه های علوم دینی، ادبی و زبانی در منابع فارسی چندان مورد توجه قرار نگرفته، آنچه در این منابع درباره معرفی احوال و نوشته های وی آمده، اندک و غالبا پراکنده و مشتّت و گاه متناقض است. در این ...