جریان فکری سلفی گری را می توان از منظرهای گوناگون و متفاوتی تحلیل و بررسی کرد و پیش فرض های اتخاذشده در این تحلیل در ساختار نهایی تحقیق مؤثر است. سلفیه با اتخاذ موضع حس گرایی در هستی شناسی، نقل گرایی مبتنی بر ظاهر در بحث معرفت شناسی و روش شناسی و مرجع قرار دادن فهم، قول و فعل سلف از یک سو و ناکارآمد جلوه دادن عقل و احکام و تأملات عقلی از سوی دیگر در حوزۀ معرفت دینی، به دام چنان مهجوریتی گرفتار ...

جریان فکری سلفی‌گری را می‌توان از منظرهای گوناگون و متفاوتی تحلیل و بررسی کرد و پیش‌فرض‌های اتخاذشده در این تحلیل در ساختار نهایی تحقیق مؤثر است. سلفیه با اتخاذ موضع حس‌گرایی در هستی‌شناسی، نقل‌گرایی مبتنی بر ظاهر در بحث معرفت‌شناسی و روش‌شناسی و مرجع قرار دادن فهم، قول و فعل سلف از یک سو و ناکارآمد جلوه دادن عقل و احکام و تأملات عقلی از سوی دیگر در حوزۀ معرفت دینی، به دام چنان مهج...

چکیده تقدس بیش از حد سنت شفاهی (تلمود) در برهه هایی از زمان در یهودیت ربانی، که موجب به حاشیه رانده شدن کتاب مقدس شده بود، گروهی را به مخالفت با آن سنت واداشت که فرقه قرائیم از این گروه بود. فرقه قرائیم در قرن دوم / هشتم، آن هم در زیر لوای فرهنگ و تمدن اسلامی شکل گرفت. قرائیان عقل گرا بودند و متکلمان این فرقه برای تفسیر کتاب مقدس، کلام معتزلی را به خدمت گرفتند و با مدد جستن از این کلام سعی در م...

سلفیه یا سلفی‌گری، جریانی است که مدعی پیروی از مسلمانان نخستین است و ریشه در قرون نخستین اسلامی دارد. دو شعبه اصلی جریان سلفیه عبارتند از: سلفیه سنتی و سلفیه اصلاح‌گرا. در این پژوهش به چگونگی شکل‌گیری سلفیه، تغییرات تاریخی و تقسیمات آن از آغاز تا وفات یکی از بزرگ‌ترین اندیشمندان آن؛ یعنی رشیدرضا پرداخته شده است. در این تحقیق که به روش توصیفی ـ تحلیلی و با بهره‌گیری از منابع کتابخانه‌ای صورت گرف...

این مقاله ضمن مروری تحلیلی بر فصول پنج گانۀ کتاب خدای سلفیه، به مباحثی چون مفهوم شناسی، پیشینۀ اندیشه های سلفی در جهان اسلام، تحلیل و نقادی روش شناختی، معرفت شناختی، هستی شناختی و معناشناختی آرای سلفیه در باب توحید، و تأمل در آرای سلفیه در باب صفات خدا می پردازد. بخش پایانی نیز نقد مفهومی، روش شناختی و محتوایی کتاب است

امامت یکی از مهمترین مسائل کلامی است که پیشینه آن در اسلام به نیمه اول قرن اول هجری بر می گردد. صدها کتاب و مقاله در این زمینه نوشته شده است. در این رساله به صورت تطبیقی امامت از دیدگاه سلفیه و امامیه مورد بحث و بررسی قرار گرفته است. فصل اول به کلیات پرداخته است. فصل دوم از امامت عامه و تطبیق از دیدگاه سلفیه و امامیه بحث شده است. فصل سوم امامت خاصه و ادله امامت حضرت علی (ع)از آیات ولایت و روایا...

اتباع سلفیه برای حجیّت­‌بخشی به ادعاهای خود برآنند تا علمای برجسته اسلامی اعصار مختلف را به مکتب خود منتسب کنند. در این نوشتار به بررسی تطبیقی صحت انتساب ابن­‌کثیر و آلوسی به جریان سلفیه پرداخته شده است؛ همچنین مسئله لوازم توحید به‌عنوان چالش‌برانگیزترین مسئله میان سلفیه و دیگر فرق کلامی، در خلال دو اثر گران‌سنگ تفسیر القرآن العظیم و روح المعانی مطمح نظر قرار گرفته است. در این ...

مذهب ثوری و حنبلی از مذاهب اهل حدیث هستند که در قرون نخستین اسلامی، تحت تأثیر فضای فکری اصفهان که ویژگی اصلی آن، غلبه محدثان بود پیروان زیادی در این شهر یافتند. ابتدا ثوری ها بر شهر غلبه داشتند، ولی به تدریج جای خود را به حنبلی ها دادند. حنبلی ها که در بسیاری از موارد، ادامه دهنده راه ثوری ها بودند تا زمان روی کارآمدن سلجوقیان بر فضای فکری اصفهان حاکمیت بلامنازعی داشتند و سیاست های مذهبی سلجوقی...

جریان سلفیه تأثیرات و پیامدهای عمیقی در دو حوزه افکار و رفتار برای جهان اسلام به همراه داشته است. در میان جریان های مختلف سلفی، جریان تکفیری بیش از سایرین با شیعه و سایر مذاهب اسلامی دشمنی می‏کند و اکنون نیز توانسته است به مدد حمایت‏های خارجی و جذب افراطیون در جهان اسلام به اهدافی نیز دست یابد. در این مقاله با بهره برداری از نظریه پخش، تأثیرات سلفیه تکفیری بر بیداری اسلامی بررسی شده است. سلفیه ...

نخستین گام برای هرگونه سیاست گذاری و مقابله با سلفیه، بررسی وضعیت سلفیه کنونی آن در جهان اسلام است. اما در بررسی علمی نیازمند مدل مناسبی هستیم که بتواند زوایاو ابعاد مختلف این وضعیت موجود را تبیین کند. در این تحقیق از مدل مکعب بحران استفاده شده است. بر اساس این چارچوب نظری هشت وضعیت از ترکیب سه عامل «میزان تهدید»، «مقدار زمان» و «مقدار آگاهی» به وجود می‏آید که با نگاهی به عملکرد سلفیه در فضای ب...