زمینه: مسئلۀ اخلاق در هنر، از جمله در شعر، به عنوان هنر کلامی، همواره مورد توجه ادیبان، فیلسوفان و منتقدان حوزه های اخلاق، ادب و هنر بوده است. اخلاق­گرایان تندرو، وظیفۀ هنر را خدمت به اخلاق می دانند و هرگونه اثر هنری خارج از هنجارهــــای اخلاقی را نادرست می انگارند. دیدگاه مقابل این نگرش، هنرگرایی تندرو است. این دیدگاه، از هرگونه اثر هنری، تنها انتظار هنری بودن را دارد و نه چیز دیگر؛ و انتظارش ...

نسبت میان هنر و اخلاق ازجمله مهم‌ترین و بنیادی‌ترین مباحث نظری هنر از زمان‌های دور تا به‌امروز است. تأثیر شگرف هنر و آثار هنری در احساسات و عواطف انسانی و نیز قدرت بی‌نظیر آن در تبدیل ایده به کنش و مهم‌تر تثبیت و تحکیم آموزه‌های اخلاقی و حتی تعمیق ادراکات اخلاقی، از عوامل اصلی این اهمیت و جایگاه بنیادی است.در این باره تاکنون نظریه‌های مختلفی در تبیین نسبت میان این دو مطرح شده است. برخی از...

مرداک‌ به عنوان هنرمند و فیلسوفی نوافلاطونی نوویتگنشتاینی در تمامی آثار خود به دنبال تبیین ارتباط منطقی میان هنر و تعلیم و تربیت اخلاقی است. تقاطع میان فلسفه هنر و فلسفه اخلاق از دغدغه‌های اصلی اوست. او بر این باور است که هنر خوب توانایی تربیت اخلاقی دارد و م یتواند به استکمال اخلاقی کمک کند و تلاش دارد نشان دهد هنر به دلیل «انکشاف از واقعیت» و استفاده از «خیال» شرایط دستیابی به فضیلت را فر...

زمینه: می‌توان گفت که مسأله موجّه‌بودن نقد اخلاقی هنر، دست‌کم از سه سده اخیر بدین سو، در شمار یکی از مهمّ‌ترین مسائل مربوط به ارتباط میان هنر و اخلاق بوده است و همواره مخالفان و موافقانی جدّی داشته است. عموم مخالفان نقد اخلاقی، با پذیرش هر دو دسته ارزش اخلاقی و زیبایی‌شناختی، کوشیده‌اند تا نشان دهند که این دو حوزه از یکدیگر مستقل‌اند و، بنابراین، نمی‌توان از منظر اخلاق به نقد هنر پرداخت؛ امّا نیچه ...

چنان‌که بسیار گفته‌اند، «نقد اخلاقی هنر» دیرپاترین مبحث در فلسفه هنر بوده است؛ امّا در این مبحث دراز دامان دو مسأله عمده را باید از هم تمیز داد: نخست امکان نقد اخلاقی آثار هنری است، و دیگری ربط چنین نقدی به ارزش زیبایی‌شناختی آثار هنری. به عبارت دیگر، مسأله اوّل این است که آیا می‌توانیم (یعنی معقول هست که) از منظر اخلاق به نقد اخلاقی آثار  هنری دست یازیم یا نه، حال آن‌که مسأله دوم عبارت از این اس...

چنان که بسیار گفته اند، «نقد اخلاقی هنر» دیرپاترین مبحث در فلسفه هنر بوده است؛ امّا در این مبحث دراز دامان دو مسأله عمده را باید از هم تمیز داد: نخست امکان نقد اخلاقی آثار هنری است، و دیگری ربط چنین نقدی به ارزش زیبایی شناختی آثار هنری. به عبارت دیگر، مسأله اوّل این است که آیا می توانیم (یعنی معقول هست که) از منظر اخلاق به نقد اخلاقی آثار  هنری دست یازیم یا نه، حال آن که مسأله دوم عبارت از این اس...

ارزیابی و داوری اخلاقی کارهای هنری موضوعی امروزی نیست و تاریخش به فرهنگ های باستان و اندیشه های کهن باز می گردد؛ گویی با پدیدآمدن نخستین و ساده ترین نمودهای هنری، پرسش از اخلاقی بودن آن ها نیز پیش آمده است. برخی از منتقدان، باور همگانی به همبستگی هنر و اخلاق را نمی پذیرند و می کوشند استدلال های فراوان در جدایی ارزش های هنری و اخلاقی پیش نهند و برخی نیز چون نئل کرل آن را درست و توجیه پذیر می دان...

زمینه: مسئلۀ اخلاق در هنر، از جمله در شعر، به عنوان هنر کلامی، همواره مورد توجه ادیبان، فیلسوفان و منتقدان حوزه های اخلاق، ادب و هنر بوده است. اخلاق­گرایان تندرو، وظیفۀ هنر را خدمت به اخلاق می‌دانند و هرگونه اثر هنری خارج از هنجارهــــای اخلاقی را نادرست می‌انگارند. دیدگاه مقابل این نگرش، هنرگرایی تندرو است. این دیدگاه، از هرگونه اثر هنری، تنها انتظار هنری بودن را دارد و نه چیز دیگر؛ و انتظارش ...

آیت الله جوادی آملی، به هنر دینی توجه خاص نموده و شاخص ها و مبانی آن را بیان کرده اند. این مقاله ضمن بیان تعریف و تفسیر علامه جوادی آملی از هنر دینی، شاخص های هنر دینی را در منظومۀ فکری ایشان تبیین می کند. این شاخص ها درحقیقت، از دیدگاه اصیل حکمت متعالیۀ ملاصدرا متأثرند. منزلت رفیع عقل و عالم معقول در خلق اثر هنری، توجه به نقش قوۀ خیال همچون کارگاه خلق اثر هنری، اهمیت دادن به رسالت های اخلاقی ه...