روایات ارتداد صحابه در صحیحین شامل سی و سه روایت است که به ظاهر در تعارض با روایات عدالت صحابه قرار دارد. در این میان بررسی آراء شارحان  در این زمینه و تعیین مصداق اصحاب در این روایات امری ضروری به نظر می رسد. مقاله زیر کوششی در راستای تحلیل نظرات شارحان  در این زمینه و نقد و بررسی این نظریات است. طبق این مقاله که روایات ارتداد شامل کسانی است که به نوعی دارای انحراف گشته اند. این دسته می توانند...

شاید جنگ اُحد را بتوان یکی از بهترین صحنه‏های معرفی دنیا گرایان و ضعیف الایمانهایی دانست که منافع شخصی خود را مقدم بر فرمان خدا و رسول (ص) می‏دیدند، منافقانی که ابعاد نفاق آنها بسیار پیچیده تر و پنهان تر از منافقان شناخته شده بود و از آغازین روزهای بعثت، خود را نزدیکترین و وفادارترین صحابه‏ی حضرت معرفی می‏نمودند. کارزار اُحد با تخلف عده‏ای تیرانداز در تنگه‏ی احد مبدّل به صحنه‏ی امتحان و راستی آزما...

رساله حاضر به منظور بررسی اندیشه ی عدالت صحابه پیامبر گرامی اسلام (ص) در یک مقدمه چهار فصل و نتیجه کلی مباحث تهیه تنظیم گردیده است به این بیان که: در مقدمه به معرفی موضوع و اهمیت آن پرداخته شده است. و فصل حاوی مباحث کلی از قبیل پیشینه ای تاریخی موضوع، اشاره ای به تحقیقات انجام شده در این زمینه اهداف و فرضیه این تحقیق و نیز توضیح کلمات و اصطلاحات کلیدی این مبحث است. و فصل دوم به ریشه یابی این ان...

در این رساله تلاش شده است به این سوال پاسخ داده شود که آیا سیره صحابه رسول گرامی اسلام (ص) در زمان ممات و فقدان آن حضرت (ص) مفسر و مبین سنت نبوی قرآن کریم است یا خیر؟ آیا به عنوان یکی از منابع اجتهاد می توان به سیره آنان رجوع کرد؟ اگر می شود چگونه و اگر نمی شود پس چه باید کرد؟

 سنجش تطبیقى روش تفسیرى اهل‌بیت(ع) و صحابه در تفسیر قرآن است.  تفسیر صحابه از قرآن به تناسب وسعت‌پذیرى اندیشه و پژوهشهاى بشرى، روند تکاملى داشته است امّا گستره اندیشه و گذشت زمان از جامعیت و ژرفاى تفسیر اهل‌بیت(ع) نگاشته است.  نویسنده، نخست به موضوع چگونگى سیر رو به گسترش تفسیر قرآن و تنگناهاى تفسیر صحابى و جامعیت مکتب تفسیرى اهل‌بیت(ع) پرداخته و سپس تأثیر اندیشه‌ها و آراى اهل کتاب بر تفسیر صح...

نوشته حاضر، محصول کوشش و تلاشی جهت بازشناسی سیمای صحابه با نگاهی اعتدالی به دور از افراط و تفریط است که برای شناخت صحیح از منابع و مصادر بسیاری که در دست بوده استفاده شده است. این رساله دارای پنج فصل و نتیجه نهایی است. فصل اول کلیات: در این فصل معنای لغوی صحابه و عدالت و مفهوم دقیق صحابه از نظر فریقین و واژه صحابه در قرآن و حدیث بیان شده است. فصل دوم: صحابه از دیدگاه قرآن است، دارای دو بخش اس...

روشهای اصحاب ائمه(ع) در فهم و تفسیر آیات الأحکام مورد بررسی و نقد قرار گرفته است.  صحابه ائمه به کسی گفته می شود که علاوه بر تشرف و نقل سخن امامان راه و روش آنها را هم پذیرفته باشد. اصحاب ائمه(ع) در جمع مفسّران و فقیهان قرن اول، دوم و سوم حضور چشم گیر دارند. دیدگاه های فقهی قرآنی اصحاب ائمه(ع)، تفاوتهایی با هم دارد، آن دسته از صحابه ائمه(ع) که معاصر صحابه پیامبر(ص) و تابعین صحابه هستند در مواردی...

احمد بهشتی[1] از آن جایی که صحابت پیامبر| برای آن‌هایی که منحرف نشده‌اند، فضیلت محسوب می‌شود، و از آن جایی که همه صحابه در فضیلت یکسان نیستند، این نوشتار در پی این است که به دور از تعصب و جمود، افضل صحابه را شناسائی کند. با توجه به این که برخی به افضلیت ابوبکر رای داده، و احیاناً عمر را هم بعد از ابوبک...

      سخن آغازین هیأت تحریریه یکى از فضائل برجسته آدمى عقلانیّت است. بدون شک، هر که عقلش کامل‏تر است، بر دیگران برترى دارد. قطعا صحابه پیامبر اعظم| به لحاظ عقلانیّت یکسان نیستند. با سیرى در معارف اسلامى و آثارى از اندیشمندان معلوم مى‏شود که عقل به یک لحاظ به عقل نظرى و عقل عملى، و به لحاظى دیگر به عقل جزئى و عقل کلّى، و به لح...

سخن آغازین هیأت تحریریه یکی از فضائل برجسته آدمی عقلانیّت است. بدون شک، هر که عقلش کامل‏تر است، بر دیگران برتری دارد. قطعا صحابه پیامبر اعظم| به لحاظ عقلانیّت یکسان نیستند. با سیری در معارف اسلامی و آثاری از اندیشمندان معلوم می‏شود که عقل به یک لحاظ به عقل نظری و عقل عملی، و به لحاظی دیگر به عقل جزئی و عقل کلّی، و به لحاظی دیگر به عقل فطری و عقل اکتسابی، و به لحاظی دیگر به عقل قدسی و عقل زمینی قاب...