به رغم واگذاری قدرت از طرف خلفای عباسی به طاهریان ، به دلیل وقوع بحران های متعدد سیاسی ، آنان موفق به انجام امور فرهنگی نشدند . لذا در حوزه فرهنگ نیز همچون سیاست ، خلفا ابتکار عمل را به دست گرفتند . ایجاد بیت الحکمه ، گرایش به اعتزال ، حوادث روزگار محنه ، قرائت رسمی از دین و جذب ایدئولوژی فکری و سیاسی ایرانیان ، برجسته ترین آموزه های فرهنگی این دوره است .

خراسان به عنوان یکی از مهم­ترین حوزه­های تمدنی ایران در دوران قبل و بعد اسلام جایگاه ویژه ای را دارا بود. اهمیت این سرزمین برای مسلمانان نیز به دنبال فتح این ناحیه به سرعت درک گردید. آرزوی ابومسلم در کسب حکومت خراسان اگرچه محقق نگردید اما طاهر بن حسین توانست اولین حکومت ایرانی را در این سرزمین بزرگ برقرار سازد. قلمرو حکومت طاهریان در خراسان چنان گسترده بود که از نظر مأمون این سرزمین یک کشور به ...

طبقه علماء و دانشمندان، نقش مهمی در حوزه های مختلف زندگی و جامعه ایفا می کنند. در زمان حکومت طاهریان، علما از جایگاه وامتیازات سیاسی،اجتماعی،فرهنگی و اقتصادی برخوردار بودند و این برخورداری از نحوه ارتباط میان آنان با حاکمان طاهری نشات می گرفت.مقاله حاضردرصددبررسی جایگاه وکارکرد های سیاسی،علمی و فرهنگی علمای یمن درعصر طاهریان و همچنین تعامل و ارتباط میان آنان وحاکمان طاهری می باشد و به دنبال پاس...

چکیده: «علویان طبرستان» نخستین حکومت شیعی را درشمال ایران تاسیس کردند. دولتی عقیدتی که از یک نهضت یا قیام روستایی و دینی آغاز شد و به حاکمیت سادات علوی در خطه طبرستان و دیلم منجر گردید و قریب 66 سال دوام آورد. تا روزگار حسن بن زید مردمان طبرستان و دیلمان کافر بودند، تا اینکه علویان در بین ایشان آمدند و تعدادی از آنها را به دین اسلام دعوت نمودند و بسیاری از آنها نیز به مذهب شیعه گرویده، و شیعه...

جغرافیا به عنوان بستر تاریخ همواره نقش مهمی در شکل‌دهی به تحولات تاریخی ایفا کرده است. بیان وضعیت جغرافیایی یک منطقه از حیث موقعیت و اقلیم سبب درک بهتر رویدادهای سیاسی می‌شود و حتی بسیاری از مجهولات و نکات مبهم تاریخی را قابل فهم خواهد کرد. این پژوهش، از نوع پژوهش‌های کیفی و به دنبال یافتن عوامل جغرافیایی مؤثر بر شکل‌گیری حدود سرحدّات حکومت طاهریان است. اتکا منابع تاریخی بر ارائة گزارش رویدادهای...

خراسان در سه قرن اول هجری با تحوّلات سیاسی، اجتماعی و مذهبی همراه بود. در میان تحوّلات مذهبی این سرزمین، گرایش مردم به اندیشه‌های علوی بیشتر نمود پیدا کرد. دل‌بستگی و علاقه مردم خراسان به اهل بیت پیامبر(ص) با ضرورت‌های سیاسی حضور امام رضا(ع) در مرو بیشتر شد. ولایت‌عهدی امام فرصت مغتنمی برای رواج اندیشه‌های شیعی بود و تریبون خلافت امکان آشنایی گسترده مردم با معارف شیعه را فراهم کرد. به‌واقع اهمیت ...

خراسان در سه قرن اول هجری با تحوّلات سیاسی، اجتماعی و مذهبی همراه بود. در میان تحوّلات مذهبی این سرزمین، گرایش مردم به اندیشه های علوی بیشتر نمود پیدا کرد. دل بستگی و علاقه مردم خراسان به اهل بیت پیامبر(ص) با ضرورت های سیاسی حضور امام رضا(ع) در مرو بیشتر شد. ولایت عهدی امام فرصت مغتنمی برای رواج اندیشه های شیعی بود و تریبون خلافت امکان آشنایی گسترده مردم با معارف شیعه را فراهم کرد. به واقع اهمیت ...

از منظر مالیاتی دوره ی ساسانیان به دو دوره متمایز تقسیم می شود : دوره ی قبل از انو شیروان ودوره ی بعد از انوشیروان. با تجزیه وتحلیل آن چه از منابع در مورد نظام مالیاتی دوره خسرو یکم آمده است، می توان دریافت که تا پیش از سده ششم میلادی بستن مالیات نظم خاصی نداشت. زیرا تا آن زمان مسّاحی زمین انجام نمی گرفت. این روش براساس تولید زمین، نه تنها کهنه و قدیمی شده بود، بلکه غیرعادلانه نیز بود. زیرا ارزی...

با سقوط حکومت طاهریان، مدعیان جدید قدرت برای چند دهه اوضاع شهرهای خراسان را به هم ریختند. برگشت یعقوب از خراسان و اختلافات عمرولیث با خلیفه فرصت مناسبی را برای احمد بن عبدالله خجستانی در کسب قدرت فراهم آورد. با کشته شدن خجستانی سپاهیان وی رافع را به فرماندهی خود انتخاب نمودند. وی دوران آرامی را در حکومت خراسان سپری نکرد. درگیری­های وی با عمرولیث صفاری- اختلافش با حسن بن زید علوی و حمله به طبرست...

هرج و مرج سیاسی و درگیری‌های داخلی دردهه‌های پایانی حکومت رسولیان(626-858هـ) موجب شد که اوضاع تجاری بنادر یمن از جمله بندر مهم عدن که نقش مهمی در صادرات و واردات کالاهای مختلف ایفا می‌کرد، رو به رکود نهد. با قدرت یابی دولت بنوطاهر(858-945هـ) بار دیگر مناسبات بازرگانی این بندر با مناطق مختلف از جمله هند، مصر، حجاز و آفریقا از سرگرفته شد. سیاست‌های مالی طاهریان و تشویق و بخشودگی مالیاتی بازرگانان...