فرایند تبدیل[1] در ساخت ستاک حال افعال زبان فارسی از اسم ها و صفت ها فرایندی زایا است. با وجود رویکردهای گوناگون به پدیده ی معنا در این فرایند هنوز نظریه ای که بتواند تمامی جنبه های معنایی این پدیده را تبیین کند ارائه نشده است و به نظر می رسد که ترکیبی از رویکردها و نظریه های موجود می تواند در این زمینه راهگشا باشد. این نظریه ی ترکیبی شامل نظریه مجاز در چهارچوب زبان شناسی شناختی، رویکرد کاربردش...

هدف این تحقیق بررسی تغییرات واجی و صرفی وام­واژه­ها در زبان ترکی آذربایجانی می­باشد. سخن­گویان هر زبانی برای استفاده از وام واژه ها، آنها را در دستگاه صرفی و واجی بومی خود تغییر می­دهند. در این پژوهش ابتدا واژگانی که از زبانهای فارسی و عربی وارد این زبان شده مشخص گردیده سپس به بررسی تغییرات واجی مانند هماهنگی واکه­ای ،ابدال، درج، حذف، نرم­شدگی، همگونی و تغییرات صرفی از جمله ترکیب و اشتقاق پرداخ...

هدف این تحقیق بررسی تغییرات واجی و صرفی وام­واژه­ها در زبان ترکی آذربایجانی می­باشد. سخن­گویان هر زبانی برای استفاده از وام واژه ها، آنها را در دستگاه صرفی و واجی بومی خود تغییر می­دهند. در این پژوهش ابتدا واژگانی که از زبانهای فارسی و عربی وارد این زبان شده مشخص گردیده سپس به بررسی تغییرات واجی مانند هماهنگی واکه­ای ،ابدال، درج، حذف، نرم­شدگی، همگونی و تغییرات صرفی از جمله ترکیب و اشتقاق پرداخ...

تعمیم مشخصه‌های اعضای یک گروه به دیگر اعضا، نه‌‌فقط در شکل‌گیری مفهوم، بلکه در مقوله‌سازی و استدلال نقش مهمی دارد. برای بیان مفاهیم عام از طریق اسم عام در زبان ‌فارسی، چهار امکان در نظر گرفته شده است. هدف این پژوهش، بررسی فرایند درک و تولید اسم عام در کودکان پنج تا شش سال، میزان استفادة آن‌ها از امکانات صرفی، نحوی و نیز بررسی نقش و اهمیت اسم عام در شکل‌گیری مفاهیم، تفکر مقوله‌بنیاد و نگرش جهان‌...

زبان ترکی یکی از زبان های پرگویشور در ایران است و این رساله به بررسی فرایند تکرار در این زبان پرداخته که در هر زبان دیگری نیز هم از لحاظ واجی و هم از لحاظ صرفی بسیار مورد توجه است. گرداوری داده های استفاده شده در این رساله از طریق مشاهده و ضبط مورد به مورد آنها از میان سخنان گویشوران ترک زبان شهر ارومیه، مرکز استان آذربایجان غربی صورت گرفته است. آنچه فرایند تکرار را فرایندی ویژه هم از لحاظ واجی...

اشتقاق فرایندی است که طی آن افزودن یک وند اشتقاقی منجر به تولید واژه ای جدید می شود. این فرایند برای سالیان متمادی مورد توجه زبان شناسان قرار داشته و بیشتر به عنوان فرایندی صرفی یا صرفی ـ نحوی از آن یاد شده است. هنگام مطالعه فرایند اشتقاق، بررسی میزان زایایی یک وند اشتقاقی (تعداد واژگان جدید تولید شده توسط آن وند) اهمیت فراوانی دارد. فرضیة این مقاله این است که ساخت هجا و عوامل واجی، در میزان زا...

  ابیانه و گویش آن     مرضیه صناعتی [1]     تاریخ دریافت: 15/10/90   تاریخ تصویب: 19/4/91     چکیده   گویش ابیانه­ای یکی از گویش­های مرکزی ایران به­شمار می­رود و مانند دیگر گویش­های مرکزی دارای ویژگی­های منحصربه‌فردِ آوایی، صرفی (ساخت‌واژی) و نحوی است و در حوزه واژگان نیز نسبت به فارسی معیار، متفاوت و قابل‌بررسی است. در مقاله حاضر پس از مقدمه­ای کوتاه درباره ابیانه، به برخی از ویژگی­های آوایی، س...

به کاربردهای متفاوت یک فعل یا ساخت واحد از حیث ظرفیت آن فعل یا ساخت، تناوب اطلاق می­شود. تناوب­ها به سه شکل واژگانی و صرفی و نحوی در زبان­ها ظاهر می­شوند (comrie 1992). کاربرد ناگذرای فعل «شکستن» (مانند: مداد شکست) در مقابل کابرد گذرای آن (مانند: علی مداد را شکست) مثالی از یک تناوب واژگانی است؛ کاربرد فعل غیرسببی (علی غذا را خورد) در مقابل ساخت سببی آن (من غذا را به علی خوراندم) مثالی از یک تنا...

دستور زبان فارسی از قرن ها پیش مورد توجه عالمان زبان و ادب و حتی فلسفه قرار گرفته و مباحث این علم چه به طور مستقل و چه در ضمن مباحث علوم دیگر مورد مطالعه واقع شده است. در دهه های اخیر، دیدگاه های نو متأثر از زبان های دیگر و نظریات زبان شناسی، موجب پدید آمدن آثار فراوان و گوناگونی در این زمینه بوده است. با وجود این، هنوز اتفاق نظری عمومی در مبانی، تعاریف و مباحث آموزشی آن ها به وجود نیامده است. ...

الف) موضوع،طرح مساله و اهداف: رساله حاضر تحقیقی است در باب فرایندهای صرفی-واجی در کردی کلهری. در هر زبان فرایندهایی وجود دارند که باعث تغییر صورت تکواژها در شرایط مختلف صرفی و آوایی می شوند. در این رساله سعی بر آن شده تا صورت های متناوب تکواژهای مختلف را یافته، و ضمن معرفی آن ها به عنوان تکواژگونه، فرایندهایی که باعث به وجود آمدن آن ها شده اند، به دست داده شوند. بدین ترتیب این تحقیق دو هدف عمده...