قرآن کریم بر اصل «فطرت» تأکیدات مکرری کرده، اساس دعوت خود را بر آن قرار داده و این مفهوم را اساس روی­آوری انسان به «دین» خوانده است. از نگاه قرآن، فطرت، عبارت از شیوه ساختاری توحیدی است که جهان هستی و از جمله انسان طبق آن پدید آمده­اند و قرآن از همین منطق و خاستگاه عموم انسانها را فارغ از نژاد و زبان به صراط مستقیم دعوت می­کند. مقاله دارای سه بخش اصلی است: «چیستی فطرت و شمول گستره آن که به ساخت...

آیت الله میرزا محمدعلی شاه آبادی، از بنیان­گذاران نظریة فطرت در قرن اخیر به شمار می­رود. رهیافت شاه­آبادی به نظریۀ فطرت، درون­ دینی و احیاناً آمیخته با رویکرد ذوقی و عرفانی است. در عین حال، برخی از نظریه­پردازی­های وی از پشتوانۀ فلسفی و عقلانی برخوردار است. شاه­آبادی، با تمسّک به مقتضیّات فطرت انسانی، از طرق متعدّدی به اثبات خداوند و صفات کمالی او پرداخته است. تمسّک به فطرت عشق به کمال مطلق، فطرت اف...

هدف پژوهش حاضر بررسی دیپلماسی مردمی در اندیشه امام خمینی و تبیین اشتراکات و افتراقات آن با دیپلماسی عمومی و سنتی مرسوم است. در این بررسی اشتراکات و افتراقات این مفاهیم تبیین و تبعیت از فطرت مخموره و محجوبه (نظریه دو فطرت) و رویکرد به سمت تعالی و تدانی، مبدأ اصلی تفاوت‌ها و چارچوب اصلی مقایسه قرار گرفته است. روش پژوهش توصیفی – تحلیلی بوده و نتایج نشان داد، دیپلماسی مردمی در مقایسه با انواع دیگر ...

مسألة فطرت از مسائل مهمی است که در ادوار مختلف تاریخ از سوی دانشمندان رشته‌های علوم مختلف مورد بحث و بررسی قرار گرفته است. آنچه در این مقاله پیگیری می‌شود صرفاً بررسی این موضوع از منظر امام خمینی است. از کلمات ایشان استفاده می‌شود که حضرت امام برخلاف بعضی از بزرگان، که فطرت را شامل بعضی آگاهیها و گرایشها می‌دانند، معتقد است فطریات همه از جنس گرایشات و تمایلاتند و آن را عبارت از عشق به کمال م...

این نوشتار در پی آن است که ماهیت، مبانی و اهداف سیاست خارجی دولت اسلامی را در کلام امام علی علیه‏السلام مورد مطالعه و بررسی قرار دهد. ماهیت روابط خارجی از دیدگاه امام علی با تأکید بر این که آیا اصل جنگ بر این روابط حاکم است یا اصل صلح، بررسی شده‏است. با توجه به انسان‏شناسی امام و این که جنگ و صلح ریشه در غرایز و فطرت انسانی دارد، هر دو پدیده جنگ و صلح بر روابط خارجی حاکم می‏باشد؛ اما در نهایت ب...

موضوع اصلی پژوهش حاضر، فلسفه‌ی "صمت" و "هذر" در اندیشه‌ی سیاسی اسلام است؛ از آن‌جایی‌که تاکنون بحث مستقلی پیرامون این موضوع ارائه نشده است، با روش استنباطی و با تکیه‌بر آموزه‌های اسلامی در کتاب و سنت و با تاکیدبر اندیشه‌های امام خمینی(ره) به موضوع فوق خواهیم پرداخت. الگوی این پژوهش مبتنی‌بر نظریه‌ی دو فطرت امام خمینی(ره) و در چارچوب نظری علل اربعه سامان یافته است. از آن‌جاکه "صمت" مربوط به فطرت...

فطرت، یکی از مباحث دیرین و مهم انسان‌شناختی است که معانی گوناگونی در علوم منطق، فلسفه، کلام، عرفان و هم‌چنین معارف وحیانی دارد و از منظر هر یک از این علوم، ابعاد متفاوتی را شامل می‌گردد. مقاله پیش ‌رو، مسأله ابعاد فطرت را از منظر معارف وحیانی به‌ ویژه نهج‌البلاغه برمی‌رسد. بر همین اساس، فطرت به ابعاد هشت‌گانه تقسیم می‌شود: فطرت اولیه، ثانویه، بالفعل، بالقوه، ادراکی، گرایشی، مشترک و اختصاصی. از ...

چکیده این مقاله با اتخاذ رویکرد هرمنوتیکی- قیاسی، در صدد بررسی این موضوع برخواهد آمد که آیا مبانی فطرت، پاسخگوی "شدنِ" آدمی هستند و می­توانند تحولات و دگرگونی­های جهان معاصر را تبیین نماید یا اینکه استعدادهای وجودی و آموزه های مستخرج از فطرت به دلیل ناکارآمدی در تبیین وضع انسان و جهان، این ظرفیت وجودی و آموزه های فطرت گرا، در اندازه معنویتِ غیر سازنده به حاشیه رانده شده و به منظور سامان دادن زند...

علامه طباطبایی نظریه فطرت را براساس اصل هدایت عمومی بنا می­نهد. وی در عین اعتقاد به نظریه سعادت و شقاوت ذاتی و ازلی انسان­ها، آن را به­گونه­ای تقریر می­کند که با نظریه فطرت خیرگرای انسان سازگار باشد. علامه در اندیشه­های اجتماعی خود به­وفور به فطرت استناد می­کند. غریزه استخدام و نقش آن در زندگی اجتماعی انسان، تحلیل رابطه فطرت و آزادی، رابطه دفاع و جهاد با فطرت، پیوند میان اصل مالکیت و فطرت، تحل...

قرآن کریم بر اصل «فطرت» تأکیدات مکرری کرده، اساس دعوت خود را بر آن قرار داده و این مفهوم را اساس روی­آوری انسان به «دین» خوانده است. از نگاه قرآن، فطرت، عبارت از شیوه ساختاری توحیدی است که جهان هستی و از جمله انسان طبق آن پدید آمده­اند و قرآن از همین منطق و خاستگاه عموم انسانها را فارغ از نژاد و زبان به صراط مستقیم دعوت می­کند. مقاله دارای سه بخش اصلی است: «چیستی فطرت و شمول گستره آن که به ساخت...