همواره در سنت فلسفی ما این تصور وجود داشته است که ابن سینا ابتدا کتاب مابعدالطبیعه ارسطو را نفهمید و سپس به کمک کتاب فارابی – که به بیان اغراض مابعدالطبیعه اختصاص داشت – موفق به فهم آن شد. این تصور از آن جهت در میان مورخان اندیشه فلسفی اسلامی رواج دارد که خود ابن سینا در زندگی نامه خودنوشتش تصریح می کند که بارها کتاب مابعدالطبیعه ارسطو را خوانده است اما آن را نفهمیده است. اما این تلقی از زندگی ...

آیا مطالعات میان رشته ‏ای در دوران معاصر از برداشت یکسانی برخوردار بوده و معنای واحدی برای آنها متصور است؟ امروزه در باب ضرورت مطالعات میان رشته ‏ای تقریباً اجماع قابل قبولی در میان متفکران و صاحب‏نظران وجود دارد. برخلاف چند دهه قبل دیگر نمی ‏توان از استقلال حوزه ‏های علوم انسانی سخن گفت. این حوزه ‏ها به ‏شدت به‏ هم پیچیده ‏اند و لذا بحث میان رشته ‏ای بحث عام و متعارفی شده است. در این راستا روای...

هدف این نوشتار معرفی یکی از ویژگی‌های مشترک «منطق فهم حدیث» و «دانش هرمنوتیک» است و در آن، گونه‌‏های دخالت ذهنیت ناقلان حدیث در فهم مخاطبان کتب روایی بررسی می‌شود. این پژوهش می‏کوشد تا نمونه‌‏هایی از احادیث را گردآوری و دسته بندی نماید که فهم راوی، ناقل یا گردآورنده از معنای حدیث در روایت‌گری او تأثیر گذاشته و در نتیجه، امکان دارد به فهم نادرست مخاطبان منجر شود. سپس در هر مورد راهکار‏های مناسب ...

یکی از مسائل مهمی که در نظریه ساختارگرایی بدان پرداخته شده، رابطه میان زبان و روایت و چگونگی تبلور زمان در روایت است. از منظر برخی فیلسوفان، همچون پل ریکور، فهم زمان به گونه ای تجریدی بسیار مشکل است؛ اما یکی از راه هایی که باعث ملموس و عینی شدن این امر انتزاعی می شود، کنش روایت است. به طورکلی بر مبنای تحلیل ساختارگرایان، به ویژه بارت و ژرار ژنت، زمان یکی از مؤلفه های اصلی پیشبرد هر روایت است که...

روایت‌پردازی را می‌توان ازجمله مهارت‌هایی دانست که از آغاز زیست آدمی تاکنون که فضاهای مدرن و پست‌مدرن را تجربه می‌کند، روایی و اهمیت خود را از دست نداده است. روایت، متشکل از گزاره‌های ساختارمند است که با به‌کارگیری شخصیت‌ها و کنش‌های آنان، به طرح حادثه یا اتفاقی می‌پردازد. این جنبه از روایت نه‌تنها به کار آموزه‌های اخلاقی و فرهنگی می‌آید بلکه نقش مؤثری نیز در انتقال و تشریح علوم و دانش‌های تخصص...

یکی از عوامل مؤثر در فهم حدیث- بالاخص احادیثی که صدور آن بنا به اقتضاء یا اقتضائاتی بوده است. شناخت اسباب ورود حدیث است. گاه سبب در متن حدیث و گاه در سند و طریق آن ذکر می شود؛ اسباب صدور متنوع اند، گاه سبب آن سؤالی از معصوم (ع) است؛ و یا حدیث ناظر به امری تاریخی و یا حادثه و اتفاقی است که در پی آن روایت صادر گردیده است. شناخت حدیث مسبّب [حدیث دارای سبب] فواید زیادی دارد: وقوف بر معنای حدیث و مرا...

کتاب «نقد کتب حدیث» از آثار یکی از مؤلفان عصر حاضر است که در نویسنده‌ آن به تصور خود، به معرفی احادیث جعلی موجود در منابع روایی شیعه پرداخته است. دقت در روش کاری مؤلف نشان می‌دهد که برخی روایات موجود در منابع روایی، به اشتباه مورد نقد قرار گرفته‌اند و به نادرستی به عنوان حدیث مجعول معرفی شده اند. مهم ترین علت این مسأله عدم بهره بردن مؤلف از روش های فقه الحدیثی برای فهم محتوای روایات است. بدین م...

چکیده این رساله با عنوان تفسیر روایی أهل بیت ? پیرامون آیات 55 تا 67 سوره ی مائده، با هدف تأکید و أهمیّت دادن به نقش روایات در فهم و تفسیر قرآن نوشته شده است؛ با توجه به اهمیّت نقش روایات در فهم دقیق قرآن هدف از نگارش این رساله فهم آیات مورد نظر با استفاده از آراء تفسیری ایشان و مقایسه تفاسیر اجتهادی و روایی، همچنین مقایسه روایات شیعه و أهل تسنن و سپس فهم پیام های مورد تأکید آیات و روایات می باش...

چکیده ویژگی بارز، روایت چندآوا، آن است که در آن قضاوت-ها و برداشت های فردی متفاوت هریک آزادانه و به دور از فشار ناشی از تحمیل نظرات راوی، فرصت بروز و تجلی می-یابند و صداهایی که در ظاهر در دو جبهه و در دو موضع کاملاً متفاوت قرار دارند، در شرایطی یکسان، به نمایش گذاشته می شوند و این امکان برایشان فراهم می شود که فارغ از جو حاکم بر داستان و حتی فارغ از هرگونه محدودیت های فکری و عقیدتی نویسنده، به...

این مقاله با فراهم آوردن همه روایت هایی که تاکنون از نظام بهره برداری ارضی در کردستان قبل از اصلاحات ارضی سال 1342 ارائه شده، قصد دارد این قرائت ها را نقد کرده و نظام بهره برداری از زمین در کردستان را خوانش مجدد کند و روایتی جدید را برای فهم بهتر نظام ارضی کردستان عرضه کند. برای عرضه این روایت از روش تحلیل روایت برای تحلیل روایت های موجود استفاده می شود و از روش های کیفی مصاحبه و تحلیل اسناد و ...