با نظر به نقش عبدالغفار نجم‌الدوله در ورود علوم جدید به ایران، متوجه خواهیم شد که وی در ورود فیزیک جدید نیز تأثیرگذار بوده است. عبدالغفار در این رشته، هم دارای تألیف و هم دارای ترجمه می‌باشد. تعدادی از آثار منتسب به وی در زمینۀ فیزیک عبارتند از؛ جرثقیل (ترجمه‌ای از پوانسو)، تکافو قوا (ستاتیک)، فیزیک و شیمی و علم بخارات. از این میان تاکنون تصاویر دو نسخه به دست ما رسیده است. یکی نسخۀ اصول علم ست...

خودسانی یا فرکتالی بودن پدیده ای مهم در طبیعت است که در بسیاری از وجوه تمدن جدید  انعکاس یافته است. این پدیده علاوه بر هنر، در فیزیک، شیمی علوم پزشکی و علوم کامپیوتر نیز رخ می نماید. خودسانی در مباحث مختلفی از ریاضیات و مدلسازی ریاضی از جمله دستگاههای دینامیکی و آشوب، فرآیندهای تصادفی و فیزیک آماری، توپولوژی و هندسه فرکتالی  نیز ظاهر می شود.

مفهوم جرم یکی از اساسی ترین مفاهیم در فیزیک و قابل مقایسه با مفاهیمی چون فضا و زمان است. از زمان اسحاق نیوتن تاکنون تلاش برای دستیابی به یک تعریف مناسب از جرم همراه با جستجو برای درک عمیق تر از معنا، ماهیت و نقش آن در علوم فیزیکی، توسط فیزیکدانان و فلاسفه ادامه دارد. پژوهش حاضر با هدف بررسی مفهوم جرم در فیزیک نسبیتی و کوانتومی، به ارائه ی تعاریف جامعی از مفهم جرم لختی و نسبیتی و رابطه ی آن با...

بحث از واقع گرایی و پاد واقع گرایی از مباحث مهم فلسفی است که در طی تاریخ تفکر بشر، اهمیت خود را حفظ کرده است. بحث از این مسئله با پیدایش شاخه های جدید فلسفه، و به ویژه فلسفه های مضاف، اَشکال متفاوت و بدیعی به خود گرفته است. در حوزة فلسفة علم، بحث از واقع گرایی به سبک خاصی مطرح شده و مباحث گوناگونی را درپی داشته است. در این مقاله، نظریة ابتکاری پیتر کوزو با عنوان «واقع گرایی واقع بینانه» ابتدا با...

یکی از نخستین نتایج نظریه میدان های کوانتومی آن است که خلأ، حامل انرژی (بی نهایت) است. این نتیجه با آزمون های تجربی و تا حدی با نظریه های بنیادی دیگر فیزیک مانند نظریه نسبیت عام سازگار است. در این مقاله، پس از بررسی ابعاد هستی شناختی مفهوم خلأ در فلسفه و فیزیک، ابتدا نتیجه خواهیم گرفت که آنچه در فیزیک، خلأ نامیده می شود به معنای هیچِ مطلق نیست و اساساً هیچِ مطلق نه در فیزیک کلاسیک و نه در فیزیک جد...

سابقه و اهداف: علی رغم توسعه­ی فن­آوری­های فیزیک پزشکی، سال­هاست سرفصل­های درس فیزیک پزشکی دانشجویان پزشکی ایران تغییر نکرده است. آموزش فیزیک پزشکی در بسیاری از دانشگاه­های دنیا براساس اهداف کاربردی تعریف و به­طور عملی آموزش داده می­شود. به­نظر می­رسد آموزش مطالب جدید نظیر روش­های تشخیصی درمانی باید جایگزین مطالب نظری موجود شود. این مطالعه با هدف بررسی دیدگاه دانشجویان پزشکی دانشگاه علوم پزشکی ...

یکی از نخستین نتایج نظریه میدان‌های کوانتومی آن است که خلأ، حامل انرژی (بی‌نهایت) است. این نتیجه با آزمون‌های تجربی و تا حدی با نظریه‌های بنیادی دیگر فیزیک مانند نظریه نسبیت عام سازگار است. در این مقاله، پس از بررسی ابعاد هستی‌شناختی مفهوم خلأ در فلسفه و فیزیک، ابتدا نتیجه خواهیم گرفت که آنچه در فیزیک، خلأ نامیده می‌شود به معنای هیچِ مطلق نیست و اساساً هیچِ مطلق نه در فیزیک کلاسیک و نه در فیزیک جد...

از مسائلی که در طول تاریخ توجه دانشمندان را به خود معطوف داشته، رابطه‌ی اجزای عالم با یکدیگر و هستی‌شناسی برآمده از چنین تفکری است. از یونان باستان تاکنون فیزیک‌دانان و فیلسوفان بسیاری به تحقیق و بررسی در این زمینه پرداخته‌ و عموماً نتایج تحقیقات و تفکرات آنان ازیکدیگر متأثر بوده، به‌گونه‌ای که کشف یک مسأله باعث تغییر و تحولات بنیادینی در خط فکری گروه دیگر شده است. با پیشرفت فیزیک جدید د...

خودسانی یا فرکتالی بودن پدیده ای مهم در طبیعت است که در بسیاری از وجوه تمدن جدید  انعکاس یافته است. این پدیده علاوه بر هنر، در فیزیک، شیمی علوم پزشکی و علوم کامپیوتر نیز رخ می نماید. خودسانی در مباحث مختلفی از ریاضیات و مدلسازی ریاضی از جمله دستگاههای دینامیکی و آشوب، فرآیندهای تصادفی و فیزیک آماری، توپولوژی و هندسه فرکتالی  نیز ظاهر می شود.

 یکی از روشهای علمی حل مسائل فیزیک و مهندسی و تجزیه و تحلیل پدیده های طبیعی، ساخت و ارائه مدل ریاضی برای این مسائل و پدیده هاست. مدل ریاضی برای مسائل فیزیک و مهندسی در واقع، بیان واقعیتهای حاکم بر مسئله فیزیک و مهندسی در قالب روابط ریاضی، به خصوص بیان علایق و روابط میان مجهول و داده های مسئله با روابط و معادلات ریاضی است. غالباً مدل ریاضی مسائل فیزیک و مهندسی به صورت مسائل مقدار اولیه و مسائل مق...