قالیبافی نزد دو حکومت صفوی و عثمانی از اهمیت و رواج خاصی برخوردار شد. پادشاهان صفوی با تأسیس کارگاه های درباری و حمایت از قالیبافی، این هنر را به جایگاهی والا رساندند. همچنین طی دوره عثمانی، با بهره گیری از سنت کهن سلاجقه، الهام پذیری از نقشمایه های آسیای مرکزی و ابداع سبک های جدید، بافندگان بسیاری در مراکز درباری، شهرها، روستاها و عشایر به بافندگی پرداختند. هدف این پژوهش، بررسی قالی های صفوی و...

این پژوهش در پی یافته هایی برای این پرسش‌هاست که اولاً شورش محمدخان بلوچ، از نخبگان سیاسی و نظامی دوران پایانی صفویه، که از حمایت قومی بلوچ ها و مساعدت سنی مذهبان جنوب ایران برخوردار شد، از چه عواملی نشأت می‌گرفت و اهداف آن چه بود؟ ثانیاً این شورش چه سرنوشتی پیدا کرد و چرا ؟ و ثالثاً پیامدهای آن چه بود ؟ این شورش که از سنخ کشمکشهای نخبگان سیاسی و مذهبی بر سر قدرت سیاسی و هویت طلبی مذهبی تسنن گرایا...

بلوچ ها قوم سنی مذهب ناراضی در مرز های شرقی قلمرو صفویان بودند که با حمایت از افاغنه غلزایی موجبات سقوط اصفهان را در 1135 هجری فراهم کردند. سقوط اصفهان به نام افغان ها، با قدرت جنگاوری بلوچ ها صورت گرفت. موردی که بلوچ ها را به افاغنه برای حمله به اصفهان نزدیک می کرد؛ علاوه بر هم کیشی آنان، مظالمی بود که طی سال ها حکومت شیعه مذهب صفوی در حق این قوم محروم و مغضوب انجام داده بود؛ بنابراین، بلوچ ها...

یکی از راه های شناسایی ویژگی های فرهنگی هر قومی مطالعه پوشاک آن هاست. پوشاک سنتی در هر جامعه ای می تواند نشان دهنده هویت و فرهنگ آنان باشد. پوشاک سنتی بلوچ به دلیل کاربرد فراوانش ارزشمند ترین سرمایه فرهنگی آن ها است و بعد بصری هویت اجتماعی و فرهنگی این قوم را نشان می دهد. مهم ترین مشخصه پوشاک بلوچ، سوزن دوزی آن است که بر لباس های زنانه دوخته می شود. نقوش هندسی این هنر ارزش های نمادین فرهنگ و هو...

حیدر و سَمنبر از داستان­های عامۀ ایرانی است که در زمان حکومت صفوی شکل گرفته است. این داستان از همان زمان شکل­گیری به صورت شفاهی یا نوشتاری با روایت های گوناگون بین اقوام مختلف ایران رایج بوده است. هریک از روایت­های منظوم این داستان در بلوچی به بیش از 200 مصراع1 می­رسد. یکی از روایات آن را در دورۀ قاجار، شاعری به نام ملک­دینار میرواری سروده و روایت دیگر را نیز به احتمال زیاد در همین زمان شاعری گم...

هم­جواری ایران و هند منجر به ایجاد نوعی رابطه بینافرهنگی گردیده که قدمت آن به پیش از اسلام باز می­گردد. شباهت بیش از حد نقش محراب بر منسوجات دو کشور که ریشه در باورهای مشترک اعتقادی داشته، در مواردی تشخیص خاستگاه اولیه نقوش محرابی را مشکل می­نماید. از این­­رو ضروری است رابطه تأثیر و تأثری منسوجات محرابی دو کشور، مورد مطالعه قرار گیرد. بر اساس فرض اولیه نقش محرابی از ایران به هند انتقال یافته و ...

جنگ جهانی اوّل باعث درگیری هایی در مشرق زمین به ویژه ایران نیز شد، نواحی مختلف سرزمین ما خصوصاً مناطق عشایری به نحوی درگیر این جنگ شدند، آلمانی ها برای ضربه زدن و تهدید منافع انگلیسی ها در بلوچستان وارد عمل شدند و این امر باعث وارد شدن بلوچ ها در جریان های خاصی گردید که از جمله آن ها می توان به طرفداری از آلمانها و انگلیس ها و رواج قاچاق اسلحه اشاره نمود. انگلیسی ها برای حفظ منافع خود روابطی را ب...

ظهور کشورهای جدید در خارج از اروپا که به‎دنبال استعمارزدایی و ناسیونالیسم پس از جنگ جهانی دوم به‎وجود آمد، موجب اضمحلال تحلیل‎ها و برداشت‎هایی شد که علوم اجتماعی را برپایه‎ی سنّت اروپایی و تفکّرات کلاسیک پوزیتویستی پی ریخته بود و در بیهودگی نظریه‎های کلان و تعمیم آن به مسائل کلّ جهان مؤثّر افتاد. بحث قومیّت در ایران نیز جدا از این امر نبوده است. ایران کشوری چندقومی است که بیشتر جمعیّت آن را قوم فارس ...