در این مقاله ضمن نگاهی گذرا به تعاریف و الگوهای مدیریت راهبردی، به بحث مدیریت راهبردی دفاعی- امنیتی (که ادبیات آن دست‌کم در کشور ما رشد و توسعه کافی نیافته است) پرداخته شده و با مطالعه و تحلیل محتوایی الگوهای موجود در فرآیند مدیریت راهبردی و راهبردهای دفاعی یا نظامی برخی کشورهای جهان، عناصر مشترک و موضوعات اصلی آن‌ها استخراج و پس از تحلیل عملی و دسته‌بندی آن‌ها مبتنی بر شرایط خاص ج. ا. ایران، ا...

برقراری امنیت اجتماعی به دست نظام های سیاسی موجب آرامش روانی، رضایت مندی، و مطلوبیت زندگی مردم و تداوم قدرت و حیات سیاسی زمام داران می شود. زمام داران با جلوگیری از چالش های ضد امنیتی، به شیوه های گوناگون، امنیت حوزه حاکمیتی خود را تأمین می کردند. حکومت قاجار نیز با عوامل برهم زننده نظم و امنیت روبه رو بود که موجودیت آن را به چالش می کشید و باید در برابر این بحران ها اقداماتی انجام دهند تا حاکم...

اتحادیة اروپا و ناتو 21 عضو مشترک دارند، به همین دلیل، بررسی چالش ها و فرصت های روابط این دو نهاد در حوزة سیاست بین الملل بسیار مهم است. اتحادیة اروپا قدرت غیرنظامی با قابلیت های اقتصادی-اجتماعی و امنیت نرم است و قابلیت های نظامی آن در قالب سیاست دفاعی و امنیتی اروپا اهمیت کم تری دارد، اما ناتو در نخستین نگاه پیمانی نظامی و امنیتی بیشتر تحت نفوذ آمریکا شناخته می شود. از دهة نود اتحادیة اروپا قا...

با وجود تفاوت در ماهیت و رهیافت ها ناتو و اتحادیه اروپا، هر دو به موضوعات امنیتی و عملیات های مدیریت بحران رسیدگی می کنند. این دو سازمان 21 عضو مشترک دارند بنابراین بررسی چالش ها و فرصت های روابط این دو سازمان در حوزه سیاست بین الملل از اهمیت بالایی برخوردار است. اتحادیه اروپا یک قدرت غیرنظامی است که دارای قابلیت های اقتصادی - اجتماعی و امنیت نرم است و قابلیت های نظامی آن در قالب سیاست دفاعی و ...

پس از جنگ جهانی دوم و در دوران جنگ سرد، امنیت اروپا از طرف آمریکا و در چارچوب سازمان پیمان آتلانتیک شمالی (ناتو) تأمین می شد. اما پایان جنگ سرد و فروپاشی شوروی، باعث بوجود آمدن تغییراتی عمده در ساختار نظام بین الملل شد. در این زمان، ناتو برای بقاء و آماده شدن جهت برعهده گرفتن مأموریت های جدید، بازنگری و بازسازی و تغییر استراتژی را در دستور کار خود قرار داده بود. شرایط بوجود آمده موجب شد تا کشور...

پس از فروپاشی اتحاد جماهیر شوروی، کشورهای تازه استقلال یافته «اروپای مرکزی و شرقی» به دلیل ترس از احیاء امپریالیسم شوروی سابق و به منظور تأمین امنیت خود، عضویت در ساختارهای غربی (اتحادیه اروپا و ناتو) را در سرلوحه اهداف سیاست خارجی و امنیتی خود قرار دادند. این مرحله از گسترش اتحادیه اروپا به لحاظ وسعت، قلمرو، جمعیت، تعداد کشورها و پیشینه تاریخی و فرهنگی و وضعیت اقتصادی و سیاسی آنها بزرگ ترین و ...

پایان جنگ سرد و فروپاشی نظام دوقطبی معادلات امنیتی در صحنه بین المللی را بر هم زد. مسئله نقش ناتو در محیط امنیتی جدید که عاری از خطر شوروی کمونیستی شده بود، به یکی از بحث انگیزترین مباحث این دوران تبدیل شد. با فروپاشی نظام دوقطبی گرایش به سمت ایجاد یک همکاری نظامی مشترک امنیتی از سوی اروپا هویدا گشت که در این بین نقش کشورهای بزرگ اروپایی چون انگلیس، آلمان و فرانسه حائز اهمیت می باشد. بعد از جنگ...

علل و ریشه های بروز حادثه 11 سپتامبر در ایالات متحده آمریکا، هر چه بود، منجر به اقدامات و اتخاذ سیاستهایی از سوی آن کشور و مجموعه واکنشهایی از سوی دیگر کشورها به ویژه در خاورمیانه ، جنوب آسیا و آسیای میانه شد که محیط امنیت بین الملل به طور عام و محیط امنیت منطقه ای در خاورمیانه را به طور خاص دستخوش دگرگونیهای چشمگیری ساخت . نظر به این که تاثیرگذاری این حادثه هنوز متوقف نشده و سیاست به اصطلاح «ج...

پارادایم امنیتی در حال تکوین و متحول پس از جنگ سرد و غالب‌شدن بر پارادایم پیشین مبتنی بر دولت‌محوری، نیاز مطالعات امنیتی به رویکردی جدید را بیش از پیش ضروری ساخته است. امروزه، با ایجاد فضای جدید و پدیداری تهدیدهای نوین، پارادیم نوین به ویژه پس از یازدهم سپتامبر هم دولت‌محور است و هم فرادولتی. با ورود کنش‌گران غیردولتی به مسائل دفاعی- امنیتی، شاهد نوعی پارادایم دووجهی دولتی- غیردولتی هستیم. با ت...

اهمیت جهانی نفت و گاز به عنوان منابع مهم انرژی، موجب شده که همواره شاهد بحران ها، جنگ ها، اختلاف ها و اتحادهای منطقه ای و جهانی با محوریت این محصول باشیم.   در ایران نیز به دلیل اتکای اقتصاد کلان به صنعت نفت و مواجهه با چالش های اقتصادی، سیاسی و حقوقی ـ امنیتی و الزامات و همچنین محدودیت های مترتب بر آنها، گریزی از یافتن بهترین سازوکار برای بهره برداری از این منبع راهبردی نیست. پس از انقلاب، تأک...