این مقاله به معرفی نظام واژه­سازی در چارچوب نظریۀ نام­نگری اشتکاور می­پردازد. نظریۀ نام­نگری اشتکاور نظریه­ای شناخت­محور است که نیازهای نام­گذاری جوامع زبانی را مدنظر قرار می­دهد و بر نقش فعال و ظرفیت شناختی مبدع یا واژه­ساز در خلق واژه تأکید می­کند. هدف از نگارش این مقاله، توصیف نظام واژه­سازی در چارچوب نظریۀ نام­نگری اشتکاور است، ضمن آن که تلاش خواهد شد با اراﺋۀ نمونه­هایی از واحدهای واژگانی ...

آمار بالای همسرآزاری و ابعاد گستردۀ آن در کلان شهر تهران مهمترین انگیزۀ انتخاب این موضوع توسط پژوهشگر بود. برای انجام این تحقیق از نظریۀ ساترلند که با عنوان نظریۀ یادگیری اجتماعی از آن یاد می شود استفاده شد و برخی از نکات مورد توجه نظریه های دیگر هم در این نظریه به تناسب اصول و مبنای نظریۀ ساترلند جای داده شد. این موارد عبارتند از خرده فرهنگ خشونت که بر تجربۀ فرد از خشونت تاکید دارد و نابرابری ...

پژوهش حاضر، به تحلیل نگاشت¬های مفهومی در چند شعر از مهدی اخوان ثالث بر مبنای نظریۀ شعر شناسی شناختی و در چارچوب نظریات مارگریت فریمن (2000)، فوکونیه (2005) و ترنر (2002)، می¬پردازد. در رویکرد شعر شناسی شناختی امکان بررسی متون ادبی، به واسطه ی ابزارهای زبان شناسی شناختی امکان¬پذیر است. از جملۀ این ابزارها که بررسی ساختار کلی اثر و چینش واحدهای زبانی را ممکن می سازند، می توان به نگاشت های مفهومیِ ...

زیگفرید کراکاور، که یکی از نظریه پردازان واقع گرای سینما به شمار می رود، هم زمان با سینما به دنیا آمد و روند زندگانی او با فرایند تکوین سینما مقارن بود. وی تلاش کرد تا در نظریۀ فیلم (1960 م) خود یک نظریۀ نظام مند سینما به دست داده و علاوه بر تعریف رسانه ای که تازه متولد شده بود، تفکیک های ساختاری و غایت شناختی میان این رسانه و دیگر ژانرهای هنری قائل شود. مقالۀ حاضر درآمدی انتقادی بر نظریۀ فیلم ...

مسئلۀ زبان دین و فهم دلالت های آن همواره مورد توجه اندیشمندان اسلامی بوده است. ملاصدرا از جمله اندیشمندانی است که معیارها و مبانی خاصی را در فهم دلالت های زبان دین مطرح کرده است. مجموعۀ این معیارها و مبانی، بیانگر نظریۀ خاص وی در فهم زبان دین است. در این پژوهش معیارها و مبانی فهم زبان دین در سه محور اساسی نقد و بررسی شده است. این محورها عبارت از «ویژگی های خاص زبان دین»، «مبانی هستی شناختی زبان...

در این مقاله امکان نقد قوۀ حکم به مثابه یک کل را بر اساس نظریۀ قوای ذهن و متناظر با آن قوای شناختی و تقسیم بندی فلسفه توضیح خواهیم داد و ضرورت آن را بر اساس نظریۀ گذار و ماهیت ذهنی آن، بدون در نظر گرفتن اقتضائات و نتایج اخلاقی آن، بررسی خواهیم نمود و ملاحظه خواهیم کرد که تحقق گذار فقط از رهگذر کارکرد تأملی قوۀ حکم امکان پذیر است. بنابراین مبنای ضرورت نقد قوۀ حکم، کارکرد تأملی قوۀ حکم خواهد بود....

این پژوهش با هدف طراحی آموزش چندرسانه‌ای مبتنی بر نظریۀ بار شناختی سوئلر و تأثیر آن بر درگیری تحصیلی و انتقال یادگیری درس ریاضی فراگیران پایۀ سوم ابتدایی انجام شده است. در این پژوهش، از طرح شبه آزمایشی «پیش - پس‌آزمون با گروه گواه» استفاده شد. جامعۀ آماری در این تحقیق، دانش‌آموزان پسر پایۀ سوم ابتدایی شهرستان چایپاره (502 نفر) در سال تحصیلی 1397- 1396بود. با استفاده از روش نمونه‌گیری خوشه‌ای، 2...

کتاب نظریۀ وزنیِ تکیه؛ اصول و مطالعاتِ موردی اثر بروس هیز (1995)، ما را با روشی ساده، و درعین حال دقیق، برای بررسیِ رده شناختیِ تکیه، براساس ساختِ وزنیِ کلمات و ضرب آن ها در زبان های گوناگون آشنا می سازد. بروس هیز تصریح می کند که تکیه عبارت است از ظهورِ زبان شناختیِ ساختارِ ضربی[1]، و در ادامه می گوید که تکیه دارای ویژگی های خاصی است که صرفاً با توجه به ساختار وزنیِ زبان قابلِ شناسایی است. برای درکِ بهترِ کا...

فهم آیات قرآن مستلزم داشتن مبانی درست برای فهم متن است. بررسی تطبیقی از روش‌هایی است که می‌تواند مزیت‌ها و نقایص روش‌های مختلف را نشان دهد. براساس پژوهش‌های جدید، زبان‌شناسی مدرن در شاخۀ معناشناسی شناختی کارایی خود را در درک مفهوم آیات قرآن نشان داده است. نظریۀ شناختی پیش‌نمونه با نظریۀ سنتی روح معنا هر دو می‌تواند در تحلیل معنای واژگان متشابه یا واژه‌هایی که در کاربردهای گوناگون و معانی متفاوت...