کاربرد نمادهای زیست محیطی در حوزهٔ ادبیات فارسی قدمتی دیرینه دارد. در شعر معاصر فارسی نیز نمادهای جانوری و گیاهی به وفور دیده می‌شود. بسیاری از این نمادها جهت تبیین واقعیات یا تخیلات فردی شاعران قرار گرفته‌اند. نمادهای حیوانی و گیاهی در اشعار رضا براهنی از منظر زیست محیطی و نگاه بوم گرایانه قابل تأمل هستند و کاربردی منحصر دارند. در مقاله حاضر تلاش شده است با استفاده از شیوه توصیفی- تحلیلی، به مع...

شاهنامه فردوسی از آن جا که سراسر، روایات کهن و اساطیری است و لبریز از نماد است این نمادها که در انواع گیاهی، حیوانی، ادبی و ... به کار گرفته شده اند، موجب گسترش معنا و قدرت تأثیر و ارتقای ارزشی شاهنامه شده اند. شاید بتوان یکی از دلایل کم نظیر بودن شاهنامه در ادبیات جهان را علاوه بر غنای اصل داستان ها از جنبه های نمادین و اساطیری، پرورش و گسترش هوشمندانه برخی از آن ها و جایگاه آن در غنای مطالب د...

این رساله که با عنوان "بررسی سیر تطور نمادهای حیوانی در قرن ششم با تکیه بر مثنوی های عطار و سنایی" تدوین یافته در پی یافتن جایگاه جانوران در آثار سنایی غزنوی و عطار نیشابوری است. از آنجا که موضوع این پژوهش بررسی سیر تطور نمادها است پژوهشگر سعی کرده است که رد پای این نمادها را در طی تاریخ و در متون حماسی و دینی و ادبی و تاریخی و ... پیگیری کند و این روش را تا قرن ششم که دوره ی زندگی شاعران مورد...

از آن جا که روحیه ی حاکم بر جبهه ها در روزهای پر تلاطم جنگ روحیه ای عرفانی و معنوی بود شاعران جنگ نیز با همان دیدگاه به توصیف شهیدان و صحنه های دفاع مقدس پرداخته اند و مناسبت ترین زبان برای بیان این مضامین زبان نماد است. این نمادگرایی شاعران مقاومت به معنای ذهنیت گرایی محض نیست) آنان با نماد گرایی عواطف و نگرش شان را به تصویر کشیدند بنابراین باید جایگاه شعر و ادبیات مقاومت مورد تحلیل و بررسی قر...

سوگباری‏های دسته جمعی برزیگران در میانرودان و فینیقیه به یاد دوموزی و مرگ او در ذهن مردمان مشرقِ عربی چنان بازتابی داشته که ژرفای آن هنوز هم چنان که بایسته بوده واکاوی نگشته است؛ بررسی این اسطوره- آیین‏ در ادبیات معاصر عربی و به‏ویژه در چکامة «مرحی غیلان» -که سیّاب آن را در سال 1957م به افتخار تولّد تنها پسرش یعنی «غیلان» سروده است- از آن رو ضرورت دارد که از یکسو مرور مصائب ایزد گیاهیِ قربانی در مت...

گرایش به کاربرد نماد ، نشانه و رمز همواره با نوع بشر همراه بوده است. دیرپا ترین آنها را در آثار انسان‎های نخستین که به دلایل تکنیکی بیشتر در قالب نقاشی‎های دیواری است دیده‎ایم و در جامعه‎ی امروزی دیگر کمتر بستری را می‎توان یافت که در آن نشانی از نمادها و نشانه ها نباشد زیرا که نماد و نشانه برای بروز و ظهور، بستری جز ذهن خلاق خالق خود نمی طلبد، . اما نشانه نیز به عنوان یکی از اقسام رابطه، برای ب...

افلاطون واژۀ نماد را به صورت آشکار در مباحث فلسفی خود به‌کار نبرده است، اما با تدقیق در آثار وی بر اساس اصل حکایت‌گری نماد از امر نمادینه‌شده و نوع نگاه وی به هنر و اثر معرفتی آن، می‌توان به معنای نماد در تفکر فلسفی وی پی برد. اهمیت نظریۀ ایده که مرکز ثقل نظریه‌های هستی‌شناسی افلاطون است، در مفهوم‌شناسی نماد نقش محوری ایفا می‌کند، به‌طوری که رابطۀ نماد و امر نمادینه‌شده بر پایۀ رابطۀ سایه یا تص...