مقالة حاضر به‌طور ‌کلی، تأملی است درباب نقش و جایگاه علم فیزیک در فیزیکالیسم. در فضای فلسفی معاصر غرب، در اغلب موارد، تعبیر «فیزیکی» جانشین تعبیر دیرآشنای «مادی» شده و بیشتر از «فیزیکالیسم» صحبت به‌میان می‌آید تا «مادی‌انگاری». بدین‌معنا که دیگر بر خواصی چون صلابت و نفوذناپذیری، امکان فرض ابعاد سه‌گانه، و از این دست در تعیین محتوای مفهومی تعبیر «مادی» تکیه نمی‌شود، بلکه چنین امری با ارجاع به عل...

یکی از حوزه های مهم تحقیق در معماری، تاریخ معماری است. نویسنده این مقاله تحقیق در تاریخ معماری را از نوع تحقیق تفسیری – تاریخی می داند و میکوشد، متناسب با مجال مقاله، این نوع تحقیق را تعریف و حدود و راهکارها و قوت ها و ضعف های آن را آشکار کند. بدین منظور، در مقدمه مقاله درباره تحقیق تفسیری – تاریخی سخن میگوید.این تحقیق نوعی از «تحقیق تفسیری» است که موضوع آن در گذشته روی داده است. در تقسیم بندی ...

یکی از مباحث مهم معرفت‌شناسی، بحث استقراء، انشاء حکم کلی از مشاهده مصادیق جزئی و ارائه شواهد و قرائن خوب برای تأیید آن است. مسأله این است که برای تأیید یک حکم کلی به چه تعداد و با چه کیفیتی از شواهد و قرائن نیاز است؟ همه ما قضیهG1 «هر حکم کلی،‌ بوسیله مصادیقش تأیید می‌شود» را قبول داریم. ولی دو پارادوکس تأیید، با عنوان پارادوکس کلاغ‌ها و سآبی نشان می‌دهند که قبول این قضیه در برخی موارد، ما را د...

داده های جمع آوری شده در غالب موارد شامل یک یا چند نقطه پرت هستند. نقاطی که از توده مشاهدات نمونه جدا قرار گرفته اند و یا از الگوی کلی که برای داده ها فرض کرده ایم، پیروی نمی کنند. علاوه بر این ثابت شده است برآوردگرهای کلاسیکی که تاکنون از ویژگی های بهینه برای برآورد پارامتر جامعه برخوردار بوده اند, در اثر انحراف از پذیره های اساسی، کارایی و اعتبار خود را از دست می دهند. درحالی که با استفاده از...

 مسایل فراوانی در خصوص تبیین در علوم طبیعی قابل بحث است که مهم‌ترین آنها عبارت است از: بیان تعریفی از تبیین و تقسیم و ترسیم رویکردها در ارائه مدل تبیین علمی. در این مقاله، ضمن ارائه تعریفی از تبیین، به بررسی رویکردهای مطرح درباره تبیین خواهیم پرداخت. فیلسوفان علم، هنگام بحث از تبیین چندان توجهی به تقسیم‌بندی کلی دیدگاه‌های مطرح شده در تبیین نمی‌کنند؛ اما همان‌طور که با بررسی این دیدگاه‌ها روشن ...

بیزگرایان، یا طرفداران نظریه ی تأیید بیزی، بر این باورند که راه حلی برای مسأله ای قابل توجه در فلسفه ی علم دارند؛ و آن مسأله، همان تعیین منطق حاکم بر شواهد و استقرای دربردارنده ی آن است؛ این مسأله از اهمیت ویژه ای در فلسفه ی علم برخوردار است؛ چراکه در نهایت، آن چه که موجب تمایز افسانه و علم می شود، این ست که ما گواه و شاهد خوبی برای محتوا و مضمون علم و یا لااقل علومی که به کمال رسیده اند، داریم...

دو اصل مهمی که تشکیل‌دهندۀ پارادوکس تأیید هستند، عبارتند از: 1. اصل یا معیار نیکو؛ 2. اصل یا شرط هم‌ارزی؛ راه‌حل‌های مطرح‌شده برای حل پارادوکس تأیید نیز بر همین مبنا در دو دسته کلی قابل دسته‌بندی هستند: نخست‌، راه‌حل‌هایی که بر رد یا اصلاح معیار نیکو مبتنی‌اند؛ دوم،‌ راه‌حل‌هایی که بر رد یا اصلاح شرط هم‌ارزی مبتنی هستند. در مقاله حاضر، با توصیف اجمالی پارادوکس تأیید، به چهار راه حل پرداخته‌ایم....