ژان پل سارتر یکی از فیلسوفان ملحد قرن بیستم است. او با دلایل فلسفی به موضع الحادی خود نرسید بلکه دلایل روان­شناختی و جامعه­شناختی باعث شد تا در دوازده سالگی الحاد را، به تعبیر خودش، «شهود» کند. بنابراین الحاد سارتر در اصل غیرفلسفی و غیراستدلالی است و در فلسفه او به عنوان یک نتیجه یا نقطه پایان مطرح نمی‌شود بلکه نقش یک اصل‌موضوع یا نقطۀ شروع را ایفا می‌کند. در این مقاله برای اثبات این جنبه از ال...

در اگزیستانسیالیسمِ سارتر انسان در دو حوزه اخلاق و هنر در موقعیت آفرینندگی قرار دارد. سارتر این آفرینندگی را به امر خیالی نسبت می­دهد و معتقد است که هنرمند آنچه را در جهانِ واقعی نیست اما باید هست شود براساس آگاهی خیالی­اش می­آفریند. ما در این پژوهش قصد داریم ضمن بررسی نسبت هنر و اخلاق در دو دوره تفکر فلسفی سارتر، به این پرسش اصلی پاسخ دهیم که چگونه تلقی او از نسبت هنر و امر خیالی در دوره نخست زم...

سارتر با پذیرش مفهوم «روی­آورندگی» در فلسفۀ هوسرل اظهار می­دارد که آگاهی عبارت است از آگاهی از چیزی. آگاهی همواره دارای متعلّق است و به چیزی اشاره می کند که شناخته شده است. او، به واقعیتی به نام نومن که در پس فنومن ها یا پدیدارها قرار دارد معتقد نیست؛ و از سوی دیگر، پدیدارها را متکی به آگاهی یا فاعل شناسا نیز نمی داند. پدیدارها، خود تکیه گاه خود هستند. بدین ترتیب ما با دو نوع وجود مواجه می شویم:...

منظومه های عاشقانه  فارسی به عنوان متونی که در گذر قرن ها سروده شده اند، خصایص و عناصر مشترکی دارند که با بررسی ساختاری این اشتراکات، می توان روابط بینامتنی آن ها را تحلیل کرد. در این مقاله تلاش بر آن است که ضمن ارائه توصیفی از صحنه های وداع دل دادگان، به گفتمان مشترک این متون دست یابیم؛ چه این که گفت وگومندی و بن مایه اساسی این متون عشق است و همین زمینه بنیادین، کارکردی مشترک به مرگ دل دادگان ...

ژان پل سارتر یکی از بزرگ ترین و مشهورترین فلاسفه ی قرن بیستم بود. بزرگی این فیلسوف معلول دو کتاب فلسفی مهم او یعنی هستی و نیستی و نقد خرد دیالکتیکی است، اما شهرت وی کم تر ارتباطی با فیلسوف بودن اش دارد. سارتر علاوه بر این که نویسنده ای در حوزه ی فلسفه بود، رمان نویس، نمایش نامه نویس، منتقد ادبی، مبارز سیاسی و منتقدی سیاسی- اجتماعی نیز بود؛ و البته دلیل شهرت وی همین موارد دسته ی دوم است. این شهر...

ژان پل سارتر ( 1905-1980) یکی از معروفترین فیلسوفان معاصر فرانسوی با تفکری ژرف بر مفهوم بنیادی فلسفه " اصالت وجود" آثاری در خور توجه به زیور طبع آراسته است . اثر سه گانه " راه های آزادی" که پس از جنگ جهانی دوم منتشر شد مجموعه ای از تفکرات سارتر را دراین خصوص دربردارد که رابطه درونی اندیشه و عمل نویسنده را بر ما آشکار می سازد. نویسنده نمی تواند از موقعیت بگریزد و تعهد او موردی خاص از مفهوم مسئول...

ادراک زیبایی شناختی از جمله مباحث بحث برانگیز در حوزة زیبایی شناسی جدید است که میکل دوفرن از یک منظر خاص پدیدارشناختی به بیان آن مبادرت ورزیده است. به باور وی، اثر هنری ساختاری را برای ابژة زیبایی شناختی فراهم می کند که مهم ترین تمایز بین این دو در ادراک است. در این مقاله تلاش می­شود این تمایز را مشخص کرده و فرایند ادراک زیبایی شناختی و نقش قوة خیال  از دیدگاه دوفرن نشان داده شود. دوفرن سه مرحل...

رمان پسر بومی اثر ریچارد رایت، مخمصه روانی حاصل از نا انسان شدن در یک جامعه نژاد پرست را به تصویر می کشد. حد آزادی «بیگر تامس» در پسر بومی، در بین منتقدان بسیار مناقشه آمیز بوده است: برخی، او را یک شخصیتِ ناتورالیستی بی بهره از هر گونه آزادی می پندارند و برخی دیگر او را یک شخصیت اگزیستانسیالیستی برخوردار از آزادی به حساب می آورند. مطالعه حاضر، تلاشی در راستای بررسی تحولات روانی شخصیت اصلی رمان ب...

ادراک زیبایی‌شناختی از جمله مباحث بحث‌‌‌برانگیز در حوزة زیبایی‌شناسی جدید است که میکل دوفرن از یک منظر خاص پدیدارشناختی به بیان آن مبادرت ورزیده است. به باور وی، اثر هنری ساختاری را برای ابژة‌ زیبایی‌شناختی فراهم می‌کند که مهم‌ترین تمایز بین این دو در ادراک است. در این مقاله تلاش می­شود این تمایز را مشخص کرده و فرایند ادراک زیبایی‌شناختی و نقش قوة خیال  از دیدگاه دوفرن نشان داده شود. دوفرن سه م...