پلهای طاقی سنگی از جلوه های با شکوه و بارز معماری در راه آهن ایران می باشند و از آنجایی که اکثر این پلها دارای ارزش تاریخی بوده و از جمله میراث فرهنگی محسوب می شوند و از طرفی به علت اینکه برخی از این پلها از جمله بزرگترین پلهای شبکه راه اهن می باشند، نگهداری، مرمت و مقاومسازی آنها امری ضروری و اجتناب ناپذیر می باشد.. در سالهای اخیر با نیاز روز افزون تقاضای حمل بار و مسافر، افزایش بار محوری خطو...

این پژوهش بر آن است تا بستری برای معرفی بنای تاریخی چهار طاقی تخت رستم ایجاد کند تا در عین یادآوری ارزش های کهن این مرز و بوم، در منطقه شهریار – جایی که این بنا واقع شده است- ایجاد اشتغال نماید و به این ترتیب قدمی اجتماعی – فرهنگی برداشته باشد.

هدف از این پژوهش، گونه‌شناسی مسجدهای تاریخی ایران بر مبنای شبستان آنهاست. بدین‌منظور با بررسی کالبد مسجدها، انواع شبستان تعریف و مسجدهای ایران بر این اساس دسته‌بندی شدند؛ سپس داده‌های گونه‌شناختی رقومی  و به‌صورت توصیفی تحلیل شدند. در گامِ بعدی، اطلاعات گونه‌شناختی با استفاده‌ از GIS بررسی شده و نقشه‌های پراکندگی و تراکم و پهنه‌بندی گونه‌شناختی مسجدهای تاریخی ایران حاصل شد. اگر انواع کنارِ‌هم‌نشی...

از مهم ترین مسائل مرتبط با معماری مساجد، چگونگی طراحی فضاهای معنوی از جمله گنبدخانه می باشد. پژوهش حاضر، شفافیت گنبدها را در مساجد با تأکید بر عملکرد روشنایی فضایی، مورد بررسی قرار می دهد. اهمیت موضوع این مطالعه، علاوه بر آنکه باعث درک بهتر گونه ها از لحاظ عملکرد نوری و مقاصد مختلف گنبدها می شود؛ به دلیل اینکه عامل شفافیت معنوی هر نوع را در نظر می گیرد؛ می تواند فضاهای معنوی گنبدخانه را در معما...

در دوران پس از اسلام مساجد در ردیف مهمترین گونه‌های ساختمانی ایران قرار گرفتند. این گونه ساختمانی پس از ورود به ایران تحت تاثیر عوامل مختلف در هر پهنه فرهنگی جغرافیایی خصوصیات خاصی به خود گرفت که منجر به تمایز آن از مساجد سایر حوزه ها گردید. یکی از این پهنه های فرهنگی جغرافیایی استان فارس است. عدم استفاده از گنبد و گنبدخانه یکی از ویژگی های معماری مساجد تاریخی این پهنه می باشد. اما در میان مساج...

در زمینه های متفاوتی مورد ارزیابی که بررسی قرار گرفته و معماری به عنوان کالبدی برای زندگی انسان می تواند یکی از مهم ترین زمینه های بروز آن باشد. معماری ایران که یکی از غنی ترین نمونه های معماری بومی با دستاوردهای فرمی و نیارشی قابل ذکر در جهان است، در گذر از دوران اسلامی به یکی از نمونه های موفق معماری مفهومی، معناگرا و عرفانی بدل شد. در عین حال تأثیر کالبد و فرم معماری به عنوان ظرف مکانی که مع...

گنبد مساجد چشم و دل را به بالا هدایت کرده و یادآور تعالی است. مرکز گنبد نماد وحدت و دیوارهای هشت وجهی که بر آن تکیه می­زند، نماد نظمی آسمانی و پایه­های چهار وجهی نماد جهان خاکی است. در این مقاله کوشش شده است تبیینی از گنبد بر اساس حکمت صدرایی ارائه گردد. در این حکمت عوالم به حس و خیال و عقل تقسیم می­شود و گنبد مساجد تداعی کنندۀ این عوالم است. مصالح فناپذیر گنبد که با چشم حس درک می­شود یادآور عا...

پل‌های طاقی سنگی از جمله پل‌های مهم موجود در شبکه‌ی راه‌آهن ایران هستند. حفظ پل‌های مذکور، نه فقط از نظر نقش حیاتی در شبکه‌ی راه‌آهن کشور اهمیت دارند، بلکه به‌عنوان میراث فرهنگی ارزش زیادی دارند. در این نوشتار، ضمن معرفی روش تسلیح خارجی برای مقاوم‌سازی پل‌های طاقی سنگی در خطوط راه‌آهن، به بررسی کارآمدی روش ذکرشده در پل کیلومتر ۴۲۷ راه‌آهن تهرانٓـ تبریز موسوم به پل قافلان‌کوه پرداخته شده است. مدل...