ضرب المثل‌ها، در کنار کنایات، اصطلاحات، زبانزدها و واژگان، از جمله مواد و مصالح زبانی به شمار می­روند که غنای هر زبان به کمیت و کیفیت همین مواد بستگی دارد. در این مقاله مؤلف می­کوشد پس از طرح موضوع و تعریف مثل، این گونة زبانی را در دو سطح واژگانی و نحوی بررسی نماید. در سطح واژگانی، واژگان امثال از چند زاویه بررسی می­شوند: 1- میزان کاربرد واژگان بیگانه، عامیانه و  شکسته با تکیه بر  نمونه­گیری ا...

فرهنگ عامه اعم از امثال، حِکَم، کنایات، استعارات، داستان های عامیانه، مَتَل ها، چیستان ها، و مانند آن انعکاس گویا و آیینه تمام نمایِ سنت ها، دانسته ها، باورها، منش ها، و ارزش های فرهنگیِ یک جامعه است که از رهگذرِ آن، می توان به شناختِ واقعیِ خلقیات و رفتارهای مردم آن جامعه و انگیزه ها و عللِ موجبه آن دست یافت. فرافکنی و توجیه (دلیل تراشی) از جملۀ ابتلائات بزرگ اجتماعی ماست که در سطحی بسیار گسترده در بین ...

اوحدالدّین محمّد بن محمّد انوری از شاعران بی بدیل فارسی در قرن ششم هجری به شمار می آید. این شاعر برجسته در دو عرصه ی زبان فارسی و عربی، استادی کم نظیر بوده است. آگاهی او از زبان و ادبیّات عربی، تصویری آشکار از داد و ستد و پیوند زبان فارسی و عربی در روزگار شاعر و همچنین نشان از چیرگی وی بر ادب عربی است. بهره گیری انوری از زبان عربی بیشتر درحوزه ی قرآن و احادیث و امثال تازی و تأثیرپذیری ازبرخی شاعرا...

ایرانیان، در طول تاریخ، در پیشبرد ادبیات عربی، سهم زیادی به خود اختصاص داده­اند، به­طوری که در صرف و نحو، علوم بلاغی، لغت، شعر، کتابت و ... نام ادیبان و علمای ایرانی بر تارک علوم می­درخشد. نقش ایرانیان در تولید شعر و انواع نثر از چنان اهمیتی برخوردار است که نویسندگان بسیاری انگیزة ایرانیان را در روی­آوردن به زبان عربی بررسی کرده و به بیان میزان هنرآفرینی نیاکان ما در این زبان پرداخته­اند.

چکیده ندارد.

مثل انواع و اقسام مختلفی دارد و به وجوه مختلفی بیان می شود که در این سطور مختصرا به آنها اشاره می شود: -1 بعضی از آنها در حین سخنرانی بیان شده و بدلیل مقبولیت و اشتهار در میان مردم، از نسلس به نسلی منتقل شده است مثل: "کلم اللسان انکا من کلم الحسام" که اکثم بن صیفی آن در حین خطبه ای برای مردم ایراد نموده است . -2 بعضی از آنها بدون مقدمه و فی البدایته در مقام جواب دادن آمده است . همچون گفته امیرا...

روابط ایرانیان با عرب ها، که به دورانی دور یعنی عهد هخامنشی بازمی گردد، به دلیل هم جواری و بعد از ظهور اسلام و استقبال ایرانیان از آیین اسلام به اوج خود رسید و به تعامل بیش تر دو ملت انجامید. این روابط در زبان، فرهنگ، و رهاوردهای ادبی تأثیر گذاشت. نشانه های این تأثیر در یکی از نمادهای فرهنگی دو ملت یعنی ضرب المثل ها و کنایات رایج فرهنگ ایرانی و عربی تبلور یافته است. مقایسه ضرب المثل ها تبادلات ...

بعد از شکل گیری حکومت اسلامی به دست پیامبر اکرم (ص) در مدینه و گسترش قلمرو آن به سراسر جزیرة العرب و سپس به مناطق مهم تحت سلطه دو امپراتوری روم شرقی و ایران ساسانی، ایجاد و توسعه تشکیلات اداری و مالی منسجم و گسترده ضروری بود. به گواه اطلاعات مندرج در منابع تاریخی، میراث دیوانی ایرانی از طریق دبیران ایرانی بیش از میراث رومی وارد دیوانسالاری اسلامی شد. مسأله اصلی مقاله این است که زمینه ها و عوامل...

در تفسیر وجود متغیر، اقوال متفاوتی بیان شده که برآمده از مبانی مختلف است؛ این اقوال عبارتند از: کون و فساد، حرکت، حدوث ذاتی و تجدد امثال. در این نوشتار، تفاوت تجدد امثال با دیگر معانی طرح شده دربارۀ وجود متغیر، بیان شده است. نظریۀ تجدد امثال با تجدد اعراض اشاعره ـ که قولی ناصواب است ـ قابل انطباق نیست. این نظریه با حرکت جوهری ـ که قولی مبرهن و صواب است ـ توضیح داده می شود. در پایان بحث، وجود اس...