فطرت، مبنای انسان‌شناسی دینی است. بر اساس مبانی حکمت متعالیه می‌توان تبیینی قابل دفاع از فطرت ارائه نمود. فطرت به‌معنای خاص، بینش­ها و گرایش­های رتبه خاص هستی انسان است. به فطرت از دو حیث وجودشناختی و معرفت­شناختی می‌توان نگریست. فطرت در معرفت‌شناسی عام، مبنایی قابل دفاع برای دیدگاه مبناگروی درباره ابتنای گزاره‌های نظری بر گزاره­های پایه و بدیهی ارائه می‌نماید و بر مبنای آن می‌توان از تئوری مطا...

بررسی نقش شناخت بنیادهای فکری علامه در تفسیرالمیزان در کشف نقاط قوت و ضعف روش به کار رفته در آن است. از یکی از مبانی فکری علامه با عنوان »تفکیک حقایق از اعتباریات« سخن گفته و سپس از نقش این مبنا در مباحث مختلف تفسیری بحث کرده است. مباحث یاد شده عبارتند از: یک - توحید در ابعاد گوناگون مثل مالکیت الهی که منشأ و پیدایش حقایقی در رابطه با ربوبیت الهی، قرب الهی، تسلّط و تصرف الهی، حضور الهی، اطاعت ال...

غایت‌انگاری و آینده‌نگری به‌عنوان امری فطری، همواره انسان را به پژوهش در کشف اسرار و رموز پدیده‌های عالم، نظام هستی و وجود خود وادار کرده است. اگر پرسشگری در ساختار ذهن انسان نبود و اگر ذهن انسان، در طلب هدف و غایت نبود، گره از هیچ مشکلی در سراسر عالم انسانی گشوده نمی‌شد. علامه جعفری با ارائۀ الگوی «حیات معقول» به‌عنوان هدف متعالی جامعۀ بشری، فلسفۀ هستی انسان را، انتقال از حیات معمول به حیات مع...

میان متکلمان و حکمای مسلمان در خصوص وجود یا عدم غایت و غرض در افعال باری تعالی اختلاف نظر وجود دارد. اشاعره وجود هرگونه غایت و غرض در افعال الهی را با کمال ذاتی او متعارض می دانند و آن را انکار می کنند. در مقابل، حکمای الهی و متکلمان عدلیه معتقدند که حضرت باری تعالی در افعالش غایت و غرض دارد و هیچ فعلی از او سر نمی زند مگر اینکه متوجه غایت و غرض خاصی باشد؛ اما در اینکه غایت و غرض در افعال الهی ...

با ظهور جهان به اصطلاح مدرن مبتنی بر اندیشه ثنویت گرای دکارتی، میان فلسفه اجتماعی و جامعه شناسی و در واقع میان اندیشه های عقلانی و روشهای تجربی فاصله ایجاد گردید و به عنوان یک نوع آگاهی غیرعلمی و در برابر علم مورد تاکید قرار گرفت. در نگره دکارتی، شکافی بس بزرگ بین‏ فاعل‏شناسا(سوژه) و متعلق شناسا(ابژه) ایجاد شود که ماحصل آن فاعلیت انسان خواهد شد. پس انسان، و به عبارت دقیق تر نفس انسانی، هسته مرک...

چکیده : فلسفه اسلامی, که از متن و بطن دین مبین اسلام برخاسته, باشیوه ی تعقلی و با هدف استکمال نفس و ایصال الی المطلوب یعنی همان سعادت جاودان تحت پیوند مخلوق به خالق سرمدی جلَ وعلی به شناخت جهان هستی( وجود و موجود, اعم از واجب و ممکن) می پردازد. این دانش عظمی به اتفاق اکثر قریب به اتفاق آراء فلاسفه, اشرف علوم به سبب انطوای اشرف موضوعات است؛ و حتی به تعبیر بنده نه تنها این دانش ستودنی شامل اشرف ...

یکی از مباحث مهم فلسفه، اخلاق و دین بحث سعادت و شقاوت است. لذا شایسته است بدانیم که سعادت چیست؟ و چه عواملی در دستیابی به سعادت موثر و اجتناب از چه اعمال و کرداری ضروری است.سعادت غایت مطلق و مطلوب نهایی انسان است.سعادت همان چیزی است که انسان آگاهانه یا نا آگاهانه در پی آنست.سعادت چیزی است که با هدف خلقت و کمال نهایی انسان هماهنگی دارد و سعادتمند کسی است که در مسیر الی الله و کمال مطلق گام بر می...

دراین پایان نامه به بررسی انسان کامل از دیدگاه محی الدین ابن عربی و ملاصدرا پرداخته شده است . آنچه از انسان و تکاملش در اینجا مقصود است ، موجب شناخت جایگاه انسان کامل در عالم است که به عنوان الگو ،از او یاد می کنند .بدون شک انسان واقعی که در مسیر کمال است ، توانایی های نفس خویش را شناخته ، همان گونه که انسان به مثابه موجود اندیشنده وصاحب شعور ، جایگاهی دارد که می تواند ، به درجه ای از بقاء نفس ...

بشر همواره برای شناخت بیشتر دنیای پیرامونش تلاش نموده به یافته های جدید علمی دست پیدا کند تا آنجا که میان پیشرفت های علمی و انتفاع بشر از پدید های عالم هستی نسبت مستقیم وجود داشته و دارد. در این میان فهم چیستی ، غایت و نهایت علم به معنای اخص آن یعنی دانش تجربی از دیر زمان به عنوان پرسش بزرگ اندیشمندان بوده است.در خصوص غایت و نهایت علم، از تلقی بی پایان بودن ان تا باور به بلوغ کامل علم هر یک طرف...

احسان در لغت علاوه بر معنای معروف و متداول (تفضل و نیکوکاری) ناظر بر چگونگی انجام کار و به معنای " انجام عمل به نحو نیکو و شایسته (درستکاری) " است. حسن و نیکویی عمل هم به تناسب و سازگاری اجزای آن با یکدیگر، و سازگاری و تناسب مجموعه اجزاء با غایت و هدفی است که از انجام آن عمل مد نظر است. بنایراین احسان یعنی رعایت این دو تناسب در مقام عمل.  در نظام معنایی حاکم بر قرآن، احسان با مفاهیمی از قبیل تو...