اهل بیت عصمت و طهارت در تبیین و تفسیر آیات قرآن نقش به سزایی بر عهده داشته‌اند؛ علاوه بر شیعیان، مفسران اهل سنت نیز از این تفاسیر بهره جسته‌اند. آنان اغلب به فضایل و جایگاه اهل بیت (ع) در تفسیرشان اشاره داشته‌اند که خود حاکی از جایگاه والای اهل بیت (ع) در تفسیر می‌باشد؛ آنها چاره‌ای جز ذکر تعالیم اهل بیت (ع) در تفسیر و ذکر برجستگی‌هایشان ندارند. آلوسی از بزرگ مفسران اهل سنت در قرن سیزده می‌باشد...

مسئلۀ طهارت و نجاست اهل کتاب به‌دلیل ضرورت معاشرت مسلمانان با ایشان اهمیت دارد. با اینکه مشهور نزد فقهای شیعه، نجاست اهل کتاب است، بسیاری از متاخران و متقدمان فقهای شیعه اهل کتاب را پاک می‌دانند و به‌جز اندکی از علمای اهل سنت، به‌طهارت اهل کتاب حکم داده‌اند. در عصر حاضر که ارتباطات، ضرورت اجتناب ناپذیری است و انسان‌ها با قطع نظر از نژاد، دین و مذهب با یکدیگر در تعامل هستند، باید مسئلۀ طهارت یا ...

فقه سیاسی بخشی از «علم مدنی» عام است که در احصاء علوم دوره میانه، با عنوان «فقه مدنی» تأسیس و شناخته شده است. فقه مدنی /سیاسی، قسیم «حکمت مدنی» است. معلم ثانی، فقه را، همانند فلسفه، به دو قسم نظری و عملی تقسیم می‏کند و آنگاه فقه سیاسی را، در مجموعه فقه عملی، چونان دانشی معرفی می‏کند که با توجه به ویژگی‏های فرهنگی ـ زبانی جامعه اسلامی، به ارزیابی عمل سیاسی مسلمانان می‏پردازد، و با تکیه بر زبان‏ش...

نگاهی به مدارس حدیثی نشان می‌دهد که تاثیرگذاران این مدارس، همگی اهل آن شهر نبودند و معمولاً، بزرگان و محدثان، در چند مدرسه حضور داشتند و به تعلیم و تعلّم پرداختند. آنچه مسلم است اینکه علمای اسلام از عصر صحابه به رحله‌های حدیثی اهتمامی ویژه داشتند و در این مسیر سختی‌های بسیاری را برخود هموار ‌نمودند. ما در اکثر بلاد اسلام شاهد تأثیر جدّی مسافران هستیم. پس از حرمین ‎(مکه و مدینه) که بدلیل مرکزیت دی...

سنجش تطبیقی روش تفسیری اهل بیت(ع) و صحابه در تفسیر قرآن است.  تفسیر صحابه از قرآن به تناسب وسعت پذیری اندیشه و پژوهشهای بشری، روند تکاملی داشته است امّا گستره اندیشه و گذشت زمان از جامعیت و ژرفای تفسیر اهل بیت(ع) نگاشته است.  نویسنده، نخست به موضوع چگونگی سیر رو به گسترش تفسیر قرآن و تنگناهای تفسیر صحابی و جامعیت مکتب تفسیری اهل بیت(ع) پرداخته و سپس تأثیر اندیشه ها و آرای اهل کتاب بر تفسیر صحابی...

کتاب سفینه قهرمانیه مقتلی است به نثر مسجع آمیخته به نظم، ازآثار دورهء قاجار نوشتهء قهرمان خان قهری ملایری (م 1372ه ق) که هم نویسنده و هم اثر او- که به گونهء مجالس و به نثر فنی و موزون است- به علل گوناگون ناشناخته مانده است. در این کتاب حادثهء شگرف و بی نظیر قیام خونین امام حسین (ع) و حرکت آن امام همام از مدینه به طرف کوفه و وقایع روز عاشورای شصت و یک هجری به تفصیل و باکلامی حزین و استوار بیان ش...

در نظریه­ی وحدت متعالی ادیان، تمایز ظاهر و باطن دین تمایزی اساسی به­ شمار می­آید که هم با نگرش مابعدالطبیعی به مراتب هستی و تمایز مطلق و نسبی پیوند دارد و هم با تمایز معرفت­شناختی شریعت و طریقت و نیز با تمایز سنخ­شناختی اهل ظاهر و اهل باطن گره خورده است. شوان در بینش و نگرشی مابعدالطبیعی با تأکید بر منشأ الاهی دین و تمایزنهادن میان ظاهر و باطن دین و با توجه به تکثر و تنوع افراد و رعایت حاشیه­ی ...

حدیث «یَکُونُ بَعْدی اثْنَاعَشَرَ خَلِیفَة» از مهم ترین احادیث بحث امامت است که علاوه بر منابع شیعی، در منابع ‏اهل سنّت هم به وفور نقل شده است. برخلاف نظر شیعه، علمای اهل سنت از این حدیث، مسئله خلافت خلفای ‏اهل تسنن را برداشت کرده اند. به نظر می رسد راه حل مناسب در تبیین مفهوم این حدیث و بیان نظر صحیح، ‏طرح نظرات مختلف و نقد آنها باشد.‏ در این مقاله پس از بررسی اعتبار سندی حدیث نزد علمای شیعه و اهل سنّت، و نق...

چکیده این مقاله مسئله‌ مطرح‌شده در آیات اهل ذکر را بررسی می‌کند. آیهٔ 43 نحل و 7 انبیا، به مخاطبان دستور داده است مطلبی را از اهل ذکر بپرسند. در تعیین مخاطب، پرسش، پرسشگر و پاسخ‌گو، دیدگاه‌های مختلفی مطرح شده است. مسئلهٔ تأمل‌برانگیز، تبیین مراد از اهل ذکر است. پرسش‌شونده کیست؟ اهل کتاب یا آگاه به تاریخ پیشینیان؟ اهل قرآن؟ امامان معصوم؟ یا اهل علم و دانش؟ استناد هر مفسری، ظاهر و...

در قرآن مجید، آیاتی وجود دارد که در عظمت و شأن اهل بیت? نازل شده است و یکی از مباحث مهم در تفاسیر شیعه و اهل سنت توجه به آیاتی است که راجع به فضایل این بزرگواران است. در این پژوهش دیدگاه ابواسحاق ثعلبی(م427ق) در مورد آیات نازله در شأن اهل بیت? مورد بررسی قرار گرفته است. فصل اول مربوط به «کلیات تحقیق» و «مفهوم شناسی اهل بیت» است. فریقین در این که منظور از اهل بیت رسول خدا? چه کسانی هستند دچار ا...