مسئلة ذومراتب‌بودن ایمان از مسائل مهم مبحث ایمان است و در اندیشة دینی قرآن جایگاه خاصی دارد. این مسئله که منبعث از آیات قرآنی است در تفسیر "ملاصدرا" (۹۷۹-۱۰۵۰ق/ ۱۵۷۱-۱۶۴۰م) نیز مورد توجه قرار گرفته‌است. ملاصدرا در این زمینه انقسامات مختلفی از ایمان را در مواضع مختلف بیان می‌کند، لیکن این تحقیق عهده‌دار بررسی روش‌شناختی و منسجم این مسئله بوده لذا به تحلیلی نظام‌مند که مبتنی بر نظریة ملاصدرا در ب...

بررسى معنى‌شناسى و اصطلاح‌شناسى مرحوم طبرسى از اصطلاح دین، ایمان و اسلام است. عده‌اى میان معناى لغوى ایمان و معناى اصطلاحى آن ارتباط مى‌بینند و ایمان را تصدیق قلبى، تصدیق لسانى و قلبى و... معرفى مى‌کنند. گروهى دیگر ایمان اصطلاحى را معرفت و لغت ایمان را تصدیق مى‌خوانند. مرحوم طبرسى از سویى همانندى معناى لغوى و اصطلاحى ایمان را باور دارد و از سویى دیگر ایمان را معرفت مى‌خواند و نقل ایمان از معناى...

در این جستار با اشاره به اختلاف دیدگاه ها در تفسیر ایمان، نظریه ویلیام جیمز در تفسیر و توجیه ایمان در سه بخش مبانی فکری، چارچوب کلی و اراده معطوف به باور دنبال شده است.با توجه به دیدگاه جیمز در پراگماتیسم و نگرش به انسان به عنوان موجودی که صرفا عقلانی نیست، شکل اصیل دین را نیز بعد عاطفی آن می داند. وی در ضمن مقدماتی چند برای توجیه ایمان (با وجود فقدان شواهد کافی)، اراده معطوف به باور را کافی می...

دیدگاه ترتولیان درباره نسبت ایمان و عقل را از دو منظر می توان بررسی کرد. غالباً با استناد به جملاتی که او در مخالفت با فلسفه اظهار داشته است، وی را ایمان گرای افراطی و نیز پیشگام متفکرانی می دانند که مخالفت با فلسفه شاه بیت حرف های آنها را تشکیل می دهد، چه آنکه او فلسفه را منشا و خاستگاه بدعت می داند و تعالیم فیلسوفان را با تعالیم شیاطین و فرشتگان هبوط کرده یکسان می شمرد. ترتولیان بر بسندگی ایما...

در این مقاله به بررسی مبانی و اصول حاکم بر نظریه نهضتی امام خمینی+ پرداخته می‌شود. در دیدگاه امام خمینی+ آگاهی و بیداری ملت‌ها نسبت به وضعیت نامطلوب تحمیلی، هدایت آگاهانه و مدبرانه پیروان نهضت توسط رهبری الهی و مورد قبول عامه و ایمان به آرمان الهی (خداباوری) مبانی نهضت را تشکیل می‌دهند و تفکیک‌ناپذیری دین از سیاست، تحول فرد و جامعه، ظلم‌ستیزی، آمادگی همه‌جانبه، تلاش برای تصاحب قدرت بر محور حق، ...

از نظر علامه طباطبایی دیدگاه تعارض و تمایز عقل با دین از استحکام لازم برخوردار نیست و عقل و دین با هم تعارضی ندارند و مطابق هم اند. در رابطه میان ایمان و عقل، ایمان در اصل تعقل هیچ دخالتی ندارد. آنچه که متعلق تفکر و تعقل قرار می گیرد متعلق ایمان است نه خود ایمان. مرحوم علامه طباطبایی معتقد است: گزاره های که متعلق ایمان قرار می گیرد باید علمی و یقینی باشد. تمام گزاره های عقلی توجیه گر گزاره های ...

 مفهوم ایمان کاتولیکی را برخی از سنخ معرفت و به عبارتی ایمان گزاره‌ای دانسته‌اند و برخی آن را فراتر از معرفت و غیر گزاره‌ای دانسته‌اند. آوگوستین به ‌عنوان طرفدار ایمان غیر گزاره‌ای در دوره نخست زندگی‌اش ایمان را نوعی معرفت دانسته، و ایمان و فهم را لازم و ملزوم یکدیگر می‌داند، اما در نهایت به عقل حصولی بی‌اعتنا می‌شود و ایمان را امری باطنی و مبتنی بر فیض و موهبت الاهی می‌داند. توماس آکوئیناس به‌...

ایمان از مسائل مهم و پیچده در حوزه الهیات است مهم از آن جهت که هرچه خداوند از انسان طلب کرده بر محور ایمان دور می زند و در واقع کلید نجات و رستگاری در همه ادیان الهی ایمان است و پیچیده از آن رو که حقیقتی است دارای ابعاد گوناگون و همین امر موجب شده است آراء و دیدگاه های بسیار متفاوت و متنوعی در مورد آن اائه شود. در سنت مسیحی ایمان یکی از مهم ترین مسایل اخلاق دینی است و مسیحیان به پیروی از پولس ق...

علم کلام در همه ادوار و نزد همه متفکران بر پایه ایمان استوار بوده است اگر چه برخی از متکلمین تفکیک عقل و ایمان راشرط لازم تحقق این علم دانسته اند اما ابتنای آن بر جوهر ایمان هرگز مانعی بر سر راه استدلالی بودن آن بشمار نرفته است در سنت مسیحی و از اواخر قرن سیزدهم جدایی میان عقل و ایمان شکل آشکاری به خود گرفت اکام همانند برخی از متفکران آن دوران نتوانست مرزهای مشترک عقل و ایمان و یا استدلال و بره...

مترجم: احمدرضا مفتاحرابطه عقل و ایمان همواره مسئله ای بحث انگیز بوده است. عالمان الهیات قرون وسطا در پی تلفیق فهم فلسفی و ایمان دینی بودند. اگوستین و آنسلم فهم را پاداش ایمان می دانستند و آکویناس تلاش کرد میان فلسفه ارسطویی و وحی مسیحی هماهنگی برقرار کند. پس از دکارت با تفکیک میان امور ذهنی و عینی، زمینه تفکیک قلمرو علم از الهیات فراهم شد. علاوه بر این، با نقادیهای کانت و هیوم از الهیات عقلی، ا...