کلام امامیه به لحاظ تاریخی در مدرسه های مختلف قابل بررسی است. تا سده پنجم هجری دو مدرسه کلامی قم و بغداد در جامعه شیعی مطرح بودند که به مرور زمان مدرسه بغداد به قرائت رسمی تشیع در محافل علمی بدل شد. پس از درگذشت شیخ طوسی، بسیاری از شاگردان وی و سید مرتضی به منطقه ری مهاجرت کردند و زمینه را برای پیدایش یک مدرسه کلامی جدید فراهم ساختند. متکلمان ری را در سه طبقه می توان بررسی کرد که تفاوت آرای کلا...

یکی از مباحثی که در بخش مکاسب محرمه­ی فقه شیعه، محل اختلاف شدید آراء فقیهان شیعه می­باشد، مسأله­ی أخذ أجرت بر واجبات است اینکه، آنچه امروز، در ادبیات فقه شیعه، قاعده­ی أخذ أجرت بر واجبات، خوانده می­شود، دارای چه پیشینه­ی تاریخی است؛ چگونه در گذر زمان ولادت یافت، رشد نمود و به قاعده­ای فربه بدل گردید؛ کدام دانشیان فقه شیعه، در این روند، سهیم بودند و تأثیر نهادند و با توجه به جایگاه ویژه­ی صاحب ع...

موضوع اجاره منافع عین است اما به دلیل ماهیت تدریجی منافع، تسلیم در اجاره تدریجی و با فعلیت ذرات منفعت صورت می گیرد. احکام مترتب بر تسلیم در اجاره نیز بر تسلیم واقعی منافع که به تبع خود منفعت، تدریجی است مترتب است. لذا تلف یا عیب حادث در اثناء اجاره و پس از تسلیم عین، تلف و عیب بعد از قبض محسوب نشده و موجب انفساخ یا خیار نسبت به بقیه منافع است. در اجاره عین کلی نیز بر خلاف بیع، تسلیم مصداق موجب ...

قزوین به مناسبت موقعیّت جغرافیایی مساعد خود، از ازمن? کهن به یکی از کانون-های تمدّنی در فلات ایران بدل گشت. بواسط? موقعیّت سوق الجیشی شهر قزوین و قرارگرفتن آن بر سر راههای شرق و غرب، این شهر چه در دوران پیش از اسلام و چه در دوران اسلامی از اهمیّت نظامی و سیاسی برخوردار بوده است. پس از فتح ایران به دست اعراب مسلمان، قزوین در زمر? یکی از ثغور دارالاسلام درآمد. فرایند بسط و توسع? قزوین که از عهد خلفای...

گسترش روابط ایران و آلمان، از آن جا ناشی شد که آلمان نازی برای بدل شدن به یک قدرت مهم در اروپا، نیاز به احیای اقتصادی داشت. در این میان، حضور آلمان در ایران دوران رضاشاه، در سالهای 20 – 1313، هم فرصتی بود که از سوی متفقین به رسمیت شناخته شده بود و هم این که دولتمردان ایران از آن، به عنوان ابزاری برای تعدیل نفوذ شوروی و بریتانیا و نیز نوسازی صنعتی و توسعة اقتصادی کشور استقبال کردند. تا آغاز جنگ ...

زبان های روسی و فارسی که به لحاظ رده شناختی به یک خانوادهء زبانی (شاخةزبان های هند و اروپایی) تعلق دارند، دارای یک سری مشترکات به لحاظ ساختارصرفی و نحوی اند. متمم به عنوان یکی از اجزای فرعی جمله، از موضوعات نحویاست که در هر دو زبان روسی و فارسی مورد مطالعه و بررسی قرارمی گیرد- با پذیرفتن تعریف جامعی از متمم، تحت عنوان کلمه ای که چیزی را به معنای کلمهء دیگر می افزاید و به عبارتی، معنای آن را تما...

خلیج فارس و بنادر مهم آن از قدیمی ترین ایام به عنوان یکی از شاهراه­های تجری ایران با سرزمین­های دیگر بود است. ناوگان­های دریایی ایران در خلیج فارس همواره با سرزمین­هی دیگر مانند هند و چین و افریقای شرقی تجارت داشتند. از عصر ساسانیان، بندر سیراف به عنوان یکی از مراکز ثقل تجارت ایران با سرزمین­های دور دارای نقش و اهمیت بسیار شد. آمیختگی مردمان سیرافی با دریا و توسعه ناوگان دریایی آنان، این منطقه ...

حکومتپذیری 1سازوکاری است که شهر مدرن را به شهری منضبط بدل کرده اسـت. پیامـدهای چنـینشهری موضوع تأملات جامعهشناسان و فیلسوفان بوده است. برخـی از نظریـههـا بـر اخـلاق اجتمـاعی وفردگرایی دگرخواهانه و برخی دیگر بر شکلی از جامعه انضباطی تأکیـد کـردهانـد. نحـوه تکـوین جامعـهانضباطی و شهر منضبط در کانون اصلی چنین مباحثی بـوده اسـت. چنـین نظریـههـایی عمـدتاً جهـتتوضیح شکلگیری جامعهای با انضباط بهکار گرف...

شاید یکی از مهم‏ترین مسائل حکومت دینی، نحوه تعامل ولی فقیه با مجموعه سازمان روحانیت، به‏ویژه نهاد مرجعیت است که می‏تواند بخشی از تزاحم‏ها یا همسویی‏های جامعه دینی را با رهبری سیاسی تحت تأثیر قرار دهد. از یک‎‏سو، دیدگاه‏هایی که مرجعیت دینی درباره نحوه تعامل خود با رهبری سیاسی دارد و از سوی دیگر، مرجع بودن یا نبودن شخص ولی فقیه می‏تواند به ابعاد این رابطه پیچیدگی‏های خاصی بخشد و رابطۀ این دو نهاد...

نقدی که در این بخش تقدیم شما می شود از شماره 6 مجله سروش نوجوان در سال 1367 نقل می شود. نویسنده نقد محسن سلیمانی است که بیش از نقد، در حوزه ترجمه متون نظری و آموزش فعالیت داشته است. گرچه بیشتر نقدهای محسن سلیمانی درحوزه ادبیات بزرگسال است (برخلاف برادرش نقی سلیمانی که عمده نقدهای او در حوزه ادبیات نوجوان است). اما این نقد او به یکی از نقدهای ماندگار و خواندنی ادبیات کودک بدل شد؛ نقدی که در آن س...