مشروطیت و جریانهای مربوط به آن یکی از مهمترین رویدادهای تاریخ و تحولات سیاسی و اجتماعی ایران است و فصل جدیدی از مناسبات را برای ایران فراهم می کند.سعی شده است به شکل گیری اندیشه های نو و روشنفکران این دوره پرداخته شود. شناخت روشنفکران این دوره واکنش آنها را درباره مسائل سیاسی و اجتماعی ایران و تجدد و سنت بیان می کند. همچنین شرایط اقتصادی و اجتماعی ایران در آستانه مشروطیت در قالب شرایط داخلی مور...

نهادآموزش و پرورش، عامل رسمی انتقال فرهنگ و دا نش به نسل جوان و تضمین کننده ی بقا و ثبات جامعه است. بنابراین، توجه کارشناسانه در انتخاب محتوای درسی و پیام های آنها، می تواند به صحت و سلامت فرآیند شکل دهی هویت ملی و همچنین رشد آن در دانش آموزان کمک نماید. به همین دلیل، مسأله ی کلی پژوهش حاضر عبارت است از؛ چگونگی پرداختن کتب تعلیمات اجتماعی پنجم دبستان و سوم راهنمایی، به عنوان مقاطع پایانی دو دور...

چکیده ادب فارسی و عربی در دوره ی معاصر از دو جنبه دارای اهمیت ویژه ای است. یکی بازگشت به شیوه ی شاعران بزرگ کهن و دیگری دگرگونی در موضوعات شعری به دلیل تحولات سیاسی و اجتماعی که اندک اندک در ایران و جهان عرب پدیدار گشت. در این دوران برای نخستین بار عناصر سیاسی و اجتماعی به عرصه ی شعر راه یافت و مفاهیم اجتماعی نظیر عدالت، آزادی، بیداری، تجدد و پیشرفت به درون دیوان شاعران کشیده شد. حافظ ابراهیم...

در این مقاله شکل گیری اولین دولت مدرن در ایران در چارچوب تحلیل ساختار و عاملیت مورد بررسی جامعه شناختی قرار گرفته است. هر ساختی از کنش های پیوستة نیروهای اجتماعی شکل می گیرد و زمینه ای می شود برای کنش های آتی؛ از سوی دیگر هر کنشی نیز درون یک ساخت صورت می پذیرد که می تواند آن ساخت را تداوم بخشد یا ساختارشکنانه به گسست از آن بینجامد. در این مقاله، تأثیر دیالکتیکی یادشده را به گونه ای واکاوی می کن...

با انقراض سلسله قاجار و استقرار دولت پهلوی اول ، مناسبات دولتو مردم دچار تغییرات عمدهای گردید . تجدد گرایی و نوسازی ازاهدافی بود که رضاشاه و مشاوران غربگرای او در پی اعمال آن درجامعه اسلامی و سنتی ایران بودند. کشف حجاب یکی از ایناهداف غربگرایانه بود که با شدت و خشونت از سوی رژیم بر مردممسلمان تحمیل گردی د ت ا ب ا تغیی ر ظاه ر زنان زمینه ورود آنان بهجامعه فراهم گردد. موافقتها و مخالفتها در برابر...

چکیده رمان نفرین زمین داستان نزاع تجدد با سنت و روشنفکر با حکومت و سند شکست روشنفکر و سنت است.آل‌احمد این رمان را برای ایفای رسالت روشنفکری که برای خود قایل بود، نوشته است. وی در این رمان به بهانة نقد اصلاحات ارضی، با تجدد و دین‌سازی در برخی محافل فکری و سیاسی، و با اقتصاد بورژوایی مخالفت می‌کند. بدین جهت رمان در برخی قسمت‌ها به یک بیانیة سیاسی تبدیل می‌شود. گاهی نیز واقعیت‌ها مغفول می‌مانند چ...

امام خمینی (ره) راهبری انقلاب اسلامی 1357 را به عهده داشت. او در بافت گفتمانیِ مواجهة تاریخی متجددین و متدینین با «سنت» با فراتر رفتن از جهت گیری های «نفی سنت» و «بازگشت به سنت» از یک سو و «تکرار سنت» از سوی دیگر، جهت گیری «احیای سنت» را پایه ریزی و تقویت کرد. وی همچنین از دوگانة توسعه ای «سنت-تجدد» فراتر رفته و ضمن «نادیده انگاری مثبت» غرب، منطق نقد درونی سنت را مورد توجه قرار داده است. بر اساس...

بین دین و اعتقادات مذهبی و زندگی اجتماعی انسان رابطه ی مستقیمی وجود دارد. اهمیت دین در حدی است که مضامین و مفاهیم آن در سبک زندگی انسان اثرگذار است. دین بر شاخص های مختلف اجتماعی از جمله رشد جمعیت تأثیر می گذارد. سرزمین  پهناور ایران با تاریخچه ای بسیار کهن در ادوار مختلف تاریخی دین های مختلفی را تجربه نموده است. به بیانی دیگر، تاریخ ایران آکنده از اختلاط و اتفاق میان عقاید و آرا و دین و دولت ا...

اگر بومی سازی را، هماهنگ کردن تجدد با سنت های ایرانی– اسلامی جامعه تعریف کنیم روشنفکران در خلق این نوع تجدد نقش اساسی داشته اند. در این رساله به دو روشنفکر بومی ساز تجدد یعنی طالبوف و شادمان پرداخته می شود. نظرات طالبوف بیانگر نوعی از نظام سیاسی است. که نسبتا مورد پسند توده های متشرع، عقلای قوم و روحانیون مذهبی بود. این نوع تجدد خواهی از مجرای شریعت، جامعه را با علم و دانش، مدنیت و رویه ی آگاهی...

هدف: این مقاله به بررسی نسبت فنّاوری و تلقی انسان دربارۀ سیر تاریخ بشر یا فلسفۀ تاریخ پرداخته است. در حالی که توسعۀفنّاوری در کشور ما به یک ضرورت تبدیل شده و یکی از دغدغه های جدی سیاستگذاران و سیاستمدارن در تاریخ معاصر ایران بوده است، اما کمتر به ابعاد علمی و به خصوص فلسفی آن توجه شده است؛ این مسئله که آیا فنّاوری جدید متناسب با رویکرد خاص بشر جدید به تاریخ شکل گرفته یا اینکه فنّاوری جدید نسبت به ه...