تحولات به وقوع پیوسته در خاورمیانه و شمال آفریقا در سالهای 2010 و 2011 که منجر به بروز اعتراضات فراگیر مردمی و به طبع آن پیروزی انقلابیون در چندین کشور انجامید، جهت گیری ها و سیاست های متفاوتی را از سوی غرب به رهبری ایالات متحده آمریکا و بازوی اجرایی سیاست هایش (ناتو) را در منطقه در پی داشت. ناتو به همراه ایالات متحده آمریکا به بهانه مداخله بشر دوستانه، با ایفای نقشی فعال در تحولات لیبی و با ت...

بیداری اسلامی و در پی آن تغییر در نظام­های سیاسی و بروز بحران در برخی از کشورهای منطقه، تأثیرات وسیعی بر تعاملات سیاسی و امنیتی منطقه‌ خلیج فارس گذاشته، به نحوی که محورهایی از بازیگران منطقه­ای و فرامنطقه­ای در جهت شکل­دهی تحولات به نفع خود در مقابل یکدیگر صف­بندی کرده­اند. این حادثه نقطه عطفی در شکل‌گیری‌ ساختار جدید نظام منطقه­ای خاورمیانه به حساب می‌آید، زیرا از یک سو به تغییر و جابجایی نقش،...

هدف این پژوهش مقایسة جهاد در اندیشة سلفیه و نوسلفیه و تاثیر آن درتحولات سیاسی خاورمیانه است. ابتدا به مرور ریشه‌ها و اندیشه های سلفیه و نوسلفیه پرداخته شد و سپس جهاد و سیر تحول آن بررسی و تاثیر تفسیرهای جدید از آن در تحولات سیاسی خاورمیانه تبیین می گردد. یافته ها حاکی از آن است که سلفی های متقدم به‌روشنی جهادرا شامل اقدامات خصمانه علیه کفار، منافقین و مشرکین دانسته و خون آن ها را حلال می شمردند...

گفتمان خاورمیانه ای جمهوری اسلامی ایران دکتر حسن بشیر تاریخ دریافت: 13/08/1387 تاریخ پذیرش: 11/10/1387 چکیده ایران پس از انقلاب اسلامی، گفتمان ویژه ای را در سطح جهان و به ویژه، در خاورمیانه به وجود آورده است که نه تنها اختلاف اساسی با قبل از انقلاب داشته بلکه ماهیت آن نیز متفاوت است. این تفاوت بر سه محور «اسلام گرایی»، «استقلال گرایی» و «وحدت گرایی» متکی است. اسلام گرایی پایۀ اصلی گفتمان ایر...

سیاست خارجی آمریکا در بحبوحه به وقوع پیوستن تحولات انقلابی عربی، در مسیری از ائتلاف تا یکجانبه گرایی رقم خورده است. اساساً اتخاذ این گونه استراتژی در سیاست خارجی ایالات متحده آمریکا، از یک سو، مبتنی برمعناسازی نرم در منطقه خاورمیانه در قالب حرکت های ائتلافی و چندجانبه از جمله بسط صلح، امنیت و هنجارهای اخلاقی جهان شمول رخ می دهد و از طرف دیگر یکجانبه گرایی است که پارادوکس دیالکتیک کنترل اذهان عمو...

چکیده در هزاره‌ جدید؛ به‌ویژه پس از واقعه‌ 11 سپتامبر 2001 و به­دنبال  تحولات پس از قیام‌های مردمی و بیداری اسلامی، جهان شاهد گسترش فزاینده‌ جریان­های سلفی- تکفیری و قدرت‌یابی افرا‌ط­گرایان مذهبی در خاورمیانه بوده است. جریان­های سلفی- تکفیری با عقبه‌ ایدئولوژیک، در حلقه‌ اول جغرافیای سیاسی ایران قرار گرفته و علاوه بر تهدیدهای منطقه‌ای و بین‌المللی آن، به‌طور خاص جمهوری اسلامی ...

چکیده: در هزاره‌ی جدید، به‌ویژه پس از واقعه‌ی 11 سپتامبر 2001 و به دنبال  تحولات پس از قیام‌های مردمی و بیداری اسلامی، جهان شاهد گسترش فزاینده‌ی جریانات سلفی- تکفیری و قدرت‌یابی افرا‌طگرایان مذهبی در خاورمیانه است. جریانات سلفی- تکفیری با عقبه‌ی ایدئولوژیکی، در حلقه‌ی اول جغرافیای سیاسی ایران قرار گرفته و علاوه بر تهدیدهای منطقه‌ای و بین‌المللی آن، به‌طور خاص جمهوری اسلام...

بعد از حادثه یازده سپتامبر2001 فصل جدیدی در دستگاه سیاستگذاری خارجی آمریکا آغاز شده است. حوادث یازده سپتامبر که دلالت بر تغییر مفهوم و حوزه های امنیت داشت، هژمونی همه جانبه ایالات متحده را به خصوص در ابعاد امنیتی- نظامی به چالش کشیده است.جرج بوش تحت تاثیر اندیشه نومحافظه کاران برای مقابله با این چالش به وجود آمده، استراتژی یک جانبه گرایی بر محوریت قدرت سخت را در خاور میانه در پیش گرفت. البته اس...

این مقاله، از منظر تاریخی و جامعه‌شناختی به تبیین عوامل و زمینه‌های تغییر رژیم در جوامع عربی خاورمیانه در جریان تحولات بیداری اسلامی می‌پردازد. پرسش این است که تحول این جوامع که با عنوان بیداری مردم مسلمان خاورمیانه از آن یاد می‌شود، تحت تأثیر کدام عوامل و زمینه‌ها شکل گرفته است. نویسنده، این عوامل و زمینه‌ها را به دو دسته داخلی و خارجی تقسیم کرده و آنها را شامل تداوم چند دهه حکومت‌های نادرست، ...

امر کیا پس از 11 سپتامبر، طرح خاورمیانه بزرگ را ب هعنوان استراتژی بلندمدت خود در منطقه خاورمیانه برگزیده است.هدف این طرح عبارت است از تغ ییر ماهیت سیاسی، اقتصادی و اجتماعی کل منطقه از طریق پیوند دادن امریکا، اروپا وخاورمیانه حول مجموع های از تعهدات. همچنین این طرح ناظر ب هاهداف امنیتی امر کیاست که کیی از اصل یترین اهدافاجرایی آن، حمایت از اسرا ییل و تأمین امنیت از جمله امنیت اقتصادی این رژیم م ...