در یکصد سال اخیر، توسعه ی شهری در ایران سبب تغییرات عدیدهای در ساختار فضایی شهرها شده است. یکی از مهمترین این تغییرات، دگرگونی در روابط میان عناصر شهری و اثرات آن بر ویژگی های فضایی- عملکردی مسجد است. مسجد جامع شهر سبزوار یکی از عناصر مهم تاریخی شهر می باشد که علاوه بر عملکرد اجتماعی- مذهبی، نقش مهمی در ارتباط و پیوستگی فضایی هسته ی تاریخی شهر سبزوار داشته است. اما امروزه این عنصر نقش خود را به...

محیط های شهری به منظور اینکه تصویری واضح در ذهن ساکنان شان ایجاد کنند، ضروری است این مکان را برای شان فراهم سازند که نیازمند این هستند که ایشان را قادر سازند تا اجزای آن محیط ها را به آسانی شناسایی کنند و آنها را در ذهن خود در قالبی به هم پیوسته به یکدیگر ارتباط دهند. اما امروزه در طراحی شهرها، کمتر به ابعاد کیفیتی مانند انسجام نقشه های ادراکی ساکنان و خوانایی و نظایر آن توجه می شود. هدف از ای...

بحران سلامت وعدم ایمنی محیطی در ابعاد جسمی و روانی، فضاهای شهری ومسکونی معاصررا تهدید می کند. فقدان ایمنی شهروندان در مقابل تصادفات، عدم امنیت در فضاهای شهری وسکونتی, انزوا ، افسردگی وگسست اجتماعی در محلات شهری ونیز وابستگی مفرط شهروندان به اتومبیل وکم تحرکی در اقشار مختلف از بیماری های مزمن شهری ومحیطی هستند. درچنین شرایطی اتخاذ رویکرد های نوین برنامه ریزی وطراحی محیط برای ارتقای سلامت محیطی ش...

سلسله مراتب طراحی اقلیمی در یک منطقه نقش زیادی در شرایط آسایش محیطی دارد. این موضوع در مناطقی با اقلیم خاص از اهمیت بیشتری برخوردار است. در میان عوامل اقلیمی، جریان باد نقش بسیار مهمی در شکل دهی به فرم شهر دارد. جهت¬گیری خیابان، ارتفاع و تراکم ساختمان ها، پراکنش ساختمان های مرتفع و ... از جمله عناصر طرح شهری است که بر الگوی جریان باد در فضاهای شهری اثر می¬گذارند. اگرچه موضوع تأثیر متقابل طراحی...

در دهه های اخیر ابعاد انسانی و کیفیت اجتماعی مکان مورد توجه برنام هریزان و طراحان قرار گرفته است؛ اما ارتباط میان فضاهای جمعی مختلف کمتر بررسی شده است. در این مقاله با بررسی ارتباط متقابل فضاهای جمعی در تعامل پذیری و تقویت حس مکان، ابتدا با اشاره به روند نزولی حس مکان و تعامل گریزی در فضاهای جمعی معاصر، اهمیت موضوع بر اساس نظریه های زبانشناسی و روانشناسی محیط تبیین شده است. مباحث زبانشناختی با ...

توسعه های جدید شهری با الگوی تفکیکی شطرنجی خشک و بدون توجه به کیفیت فضاهای شهری و کیفیت زندگی ساکنین شکل گرفت هاند. در توسعه های جدید بی توجهی به جنبه های کیفی فضایی سبب کاهش کیفیت محیط انسان ساخت شده است. علاوه بر الگوی شطرنجی، الگوهای دوربرگردان و ترکیبی (دوربرگردان- شطرنجی) نیز از الگوهای تفکیکی در توسع ههای جدید شهری است که م یتوانند با رعایت اصول طراحی شهرک های جدید جایگزین الگوی شطرنجی شو...

شهر و فضای شهری محل حضور اقشار مختلف مردم است که هر یک از آنها بنا بر ویژگی های خاص فردی، فرهنگیو اجتماعی خود، توقعات متفاوتی از این فضاها داشته و میزان استفاده از فضاهای شهری، بیانگر پاسخ گویی و تناسب آن فضابه نیازهای هرکدام از این گرو هها است. فضاهای شهری باید علاوه بر تأمین نیازهای اجتماعی شهروندان و تأمین خدمات ودسترسیهای لازم برای همه کاربران فضا، تسهیلات و شرایطی را برای ایجاد و القاء حس ...

به دنبال مشکلات زیست‌محیطی، اجتماعی و هویتی شهرها، ناشی از وسعت گرفتن آنها و نفوذ هرچه بیشتر فضاهای انسان‌ساخت به فضاهای طبیعی، فضاهای سبز نه فقط به‌عنوان لکه‌ای سبز در برابر توده‌ها بلکه به مثابه عاملی برای ارتقای زیست شهروندان شناخته می‌شوند. امروزه زیرساخت‌های طبیعی و شبکه‌های سبز یکی از ساختارهای اصلی شهر هستند که جمیع ابعاد کیفی و کمی منظر شهر را مورد توجه قرار می‌دهند. در سال‌های اخیر نیز...

رفتارهای متفاوت مردم در فضاهای شهری به علت وجود عوامل مختلف در فضای شهری است. این عوامل مختلف بصورت مستقیم یا غیر مستقیم بر چگونگی رفتار استفاده کنندگان از فضا تاثیر می گذارد. یکی از این عوامل که بر استفاده مستمر افراد از فضاهای شهری اثر گذار است و شرط آمدن به فضای شهری است، عامل اقلیم و نحوه تاثیر آن بر استفاده از فضا است. بنابراین تعدیل شرایط نامساعد اقلیمی_ محیطی در فضاهای شهری، عامل مهم در ...