یکی از موضوعات همیشگی هنر و ادبیات ،احساس غربت و نومیدی است.شاعران فارسی زبان از دیرابز،تحت تاثیر شرایط ناخوشایند تاریخی و اجتماعی،مایه های تلخی و بدبینی و احساس غریبی را با شعر خود درآمیخته اند.اخوان ثالث-شاعر بزرگ و صاحب سبک معاصر-از شاعرانی است که نوستالژی و احساس نومیدی خاصی را در شعر خویش راه داده است.او پس از کودتای 1332و ستم و خفقان ناشی از آن،به یکی از شاعران متعهد و معترض تبدیل شد و اج...

عرفان اسلامی در سیر تطوّر و تحوّل خود به مکتب وحدت وجود رسید که به دست محیی­الدین ابن­عربی ایجاد شده است. هرچند اندیشه­های وحدت­انگارانه در میان عارفان پیشین سابقه داشته است، تدوینگر و انسجام­دهندة آن ابن عربی است. به موازات گسترش اسلام و زبان و ادبیات فارسی در هندوستان، عرفان اسلامی و در پی آن عرفان وحدت وجودی در آن سرزمین گسترش یافت و بر فضای شعر فارسی هند سایه افکند. یکی از شاعران فارسی زبان ه...

شعر فارسی سده هشتم هجری، سرشار از نمادها و رموز عرفانی است که حاصل نوآوری و استعداد شاعران این دوره، تحت تأثیر مضامین عرفان ابن عربی است. از جمله این نمادها، نماد «طبیب» است که مضامین مشابه و همسانی از آن در مقایسه با شعر فارسی، در ادبیات دوره عبّاسی نیز نمود دارد. این مقاله به بررسی تطبیقی نماد «طبیب» بر اساس مکتب آمریکایی ادبیات تطبیقی، در شعر شاعران دو دوره می­پردازد.       طبیب غالباً در شعر ...

یکی از نخستین و مهم¬ترین تقسیم بندی¬ها در حوز? نقد ادبی، تقسیم آثار ادبی بر اساس انواع است. بر این اساس آثار ادبی به سه نوع حماسی، نمایشی و غنایی تقسیم می¬شوند. از این بین، نوع ادبی غنایی، در میان شاعران در طول قرون گذشته، گستردگی بیشتری داشته است. با توجّه به تاریخ این نوع ادبی ، شعر غنایی سه مرحل? معنایی را پشت سر گذاشته است. در مرحل? نخست، شعری است که به همراهی موسیقی خوانده می¬شد و یا برای ه...

این مقاله که بخشی از رسالة «ریخت شناسی قصیده در ادب فارسی» نوشتة نگارنده است، تحقیقی در باب وزن‌ها و بحرهای استفاده شده در قصاید ادب فارسی است که از قرن چهارم تا دورة معاصر (بهار) را در بر می‌گیرد. در این تحقیق، 50 قصیدة اول دیوان شاعران معروف قصیده سرا در هر دورة ادب فارسی مورد بررسی قرار گرفت و انواع وزن و مضمون‌های مورد علاقة آنها مشخص شد که نتایج این بررسی به صورت مقالة زیر درآمد. در این نو...

بی تردید در بین زبانهای مختلف دنیا ، زبان و ادبیات عرب بیشترین تأثیر را بر ادب فارسی نهاده است. پس از ورود اسلام واژه های عربی کم کم به زبان فارسی راه پیدا کرد. این امر در آغاز نوعی مبادله­ی واژگان محسوب می گردید؛ به گونه ای که اعراب بسیاری از واژگان و اصطلاحات را از ایرانیان اخذ نموده و بعضی لغات را به ایرانیان می دادند. اما این روند در طول سالهای بعد تغییر یافت و کم کم ورود اصطلاحات، ترکیبات،...