چکیده چگونگی انتقال میراثِ فرهنگی ایران باستان به عصر اسلامی تا سال 218 هجری قمری به کوشش سلیمان حیدری مطالعات تاریخی و جامعه شناسی نشان می دهد که دو مولفه ی مذهب زرتشت و محیط جغرافیایی نقش مهمی در تدوین فرهنگِ باستانیِ مردم ایران داشته است.پس از ورود اسلام به ایران توسط فاتحان عرب و پذیرش تدریجی دین جدید از سوی ایرانیان ،آداب و رسوم مرتبط با مذهب زرتشت روز به روز کمرنگ شد،ولی میر...

در این پژوهش، ابتدا تصویری از جغرافیای شبه جزیزه ی عربستان در زمان نزول و اقوام معروف آن زمان و همچنین آداب و سنن و عقاید مردم آن زمان را ترسیم کردیم، آداب و سننی که بیشتر آنها أسف بار بود در فصلی دیگر سه دیدگاه یعنی تاًثیرپذیری کامل قرآن از فرهنگ زمانه و قرآن بازتاب فرهنگ زمانه و همچنین قرآن به زبان قوم مطرح گردید، که هر یک از این دیدگاهها مورد تحلیل قرار گرفت. با ادلّه ی عقلی، نقلی و روایی ثابت...

أبونواس اهوازی از شاعران عرب زبان شعوبی قرن دوم هجری در شمار شاعران برجسته این عهد به بیان مضامینی از قبیل خمریات، وصف معشوق، مدح و هجا پرداخته است. سادگی و صداقت از ویژگی های اشعار اوست. رودکی سمرقندی از شاعران قرن سوم و چهارم شعر فارسی نیز به مضامینی چون شادخواری، توصیف زیبارویان و ستایش ممدوح پرداخته است. در جستار حاضر پس از بررسی مختصری از زندگی و اوضاع اجتماعی عصر آن دو به واکاوی اندیشه­ها...

یکی از راه‌های درک معنای درست واژگان و ترکیب‌های قرآن کریم و ترجمه و معادل‌یابی درست آن، توجه به سیاق است، چرا که قرینه‌های سیاقی، مشخص‌کنندۀ معنا هستند. سیاق در تفسیر واژه، تعیین معنای جمله، ترتیب نزول آیات، شناخت آیات مکی از مدنی، تعیین مرجع ضمیر، فهم کلمه یا جملۀ محذوف، و تعیین مصداق کلمه نقش بسزایی دارد. اهمیت این پژوهش در اینست که از ارزش انفرادی و ترکیبی واژگان و جمله‌ها پرده برمی‌دارد و...

گرایش شاعران معاصر عرب به مکتب رمانتیک، نقطۀ آغازین تحول در این شعر به شمار می­رود و رمانتیک­ها از گروه­های پیشتازی هستند که دگرگونی ادبیات عربی و  همگامی آن با عصر جدید، با تلاش­های آنان شروع شد. هرچند تعداد این جماعت در ابتدا اندک بود و بیشتر تغییر در حوزه معانی شعر را مد نظر داشتند، اما طولی نکشید که شمار آنها بیشتر شد و دامنه تحول­خواهی آنان نیز، گستردش یافت به طوری که در مدتی کوتاه، محتوا ...

چکیده به کارگیری زبان به عنوان پدیده ای اجتماعی و یکی از ضرورت های زندگی اجتماعی، یکی از ویژگی های انسان اجتماعی به شمار می آید. مطالعات زبانی نیز در دنیای عرب تنها با نزول قرآن کریم پدیدار شد. واژه بخشی از زبان و مطالعه و بررسی چگونگی پیدایش، رشد و دگرگونی، معنا و نیز کارکردهای گوناگون واژه هم بخشی از دانش زبانشناسی است. در این پژوهش برآنیم تا جایگاه قرآن کریم، این پدیده بی همتا را از نظر زبا...

قرآن کریم حاوی حقیقتی فرابشری است که در مقام نزول از علم الهی و دیگر مراتب هستی به عالم طبیعت، در قالب ادبیات بشری تجلی یافته تا متناسب با سعه وجودی مخاطبان در دسترس عقول آنان قرار گرفته، مایه هدایت گردد . از این رو لاجرم ویژگی های زبانی عرب ی که بدان نازل شده است در آن نمود یافته؛ ویژگی هایی که از دیرباز موضوع کار قرآن پژوهان بوده، و زمینه ساز پیدایش شاخه هایی از دانش مانند نحو، بلاغت، و فقه ا...

قرآن کریم به صورت مکرر از اطعام به نیازمندان جامعه سخن گفته است چرا که این گروه در ابتدایی‌ترین نیاز خود یعنی خوراک درمانده‌اند. پر واضح است این آیات در یک بستر تاریخی نازل شده‌اند لذا تدبر در آن‌ها مطابق با ترتیب نزول و با توجه به حوادث و مخاطبان عصر نزول می‌تواند مراحل تشریع یک حکم را آشکار کند. پژوهش حاضر با همین هدف به نگارش درآمده است. بدین‌سان طبق روایات معتبر ترتیب نزول، چینش آیات اطعام ...

دانشمندان مسلمان، برای دانش «تفسیر قرآن » رتبه نخستین اهمیت را ذکر می‌کنند چرا که موضوع این علم قران کریم است و دیگر علوم اسلامی همچون کلام، فقه، حدیث و اخلاق به آن وابسته‌اند. لازمه این ویژگی آنست که دانش تفسیر چنانکه در عرصه‌های مختلف مورد استفاده قرار می‌گیرد، به موازات آن نیاز به آسیب‌شناسی مضاعف دارد. یکی از جنبه‌های آسیب شناسی و آسیب پذیری تفسیر، روش استفاده از «ادبیات معیار» است که در شن...

چکیده شناخت آخرین کتاب الهی و معجزه جاوید پیامبر خاتم صلی الله علیه و آله در گرو شناخت صحیح و درست تک تک واژه­های آن است که با در نظر گرفتن تمامی شرایط عصر نزول اعم از مخاطب، زمان و مکان نزول آیات و ... می­توان به این امر نایل آمد. واژه موت در اصل به همان معنای مشهورش یعنی مرگ است و در ابتدا نیز به همان حالت جدا شدن روح از بدن و بی حرکت شدن جسم اطلاق می­شده؛ چرا که این حالت برای بشر موضوعی بو...