سرزمین ایران از دیرباز محل زندگی اقوام و گروه های مختلف با ادیان و عقاید مختلف بوده است که در دوره های متفاوت تاریخ این سرزمین، مناسبات متفاوتی با یکدیگر داشته اند. از جمله ی این گروه ها سادات بودند که به دلایل متفاوت از قرون اولیه ی اسلامی وارد ایران شدند. این گروه به دلیل وابستگی خانوادگی به پیامبراسلام(ص) مورد احترام مردم ایران قرار داشتند. اما هجوم قوم مغول در قرن هفتم هجری به ایران، بسیاری...

علاء الدوله سمنانی شیخ ابوالمکارم رکن الدین علاءالدوله احمد بن محمد بن احمد بیابانکی سمنانی از بزرگان تصوف ایرانی و از شاعران و نویسندگان سده های هفتم و هشتم هجری قمری بود. سلوک و صحبت با شیخ عبدالرحمن اسفراینی از روندهای مهم در زندگی روحانی علاءالدوله بود. شیخ علاءالدوله سمنانی در تصوف معتقد به میانه روی بود و در زمینه اجرای دستورهای دین اسلام و سازگاری باورها با اصول دین سخت گیر بود. این پا...

نقش مایه ها در هنر ایران حامل مفاهیم و مضامین مورد توجه مردم اعصار گوناگون بود هاند و تداوم در طراحی آن ها، تغییرات تصویری هر دوره را آشکار می سازد. یکی از مهم ترین نقوشی که همواره در ایران مورد توجه بوده و حتی با تغییر آیین نیز استفاده از آن ادامه یافته، آرایه های جانوری است که در غالب هنرهای مختلف مصور گردیده است. هدف پژوهش حاضر بررسی نقوش جانوری سفالینه های کهن شهر گرگان و تبیین تغییرات طراح...

سرزمین های اروپایی در قرون وسطی از جمله در قرن دهم میلادی قربانی بربریت، جنگ ها، غارتگری ها و رقابت های شوالیه ها و طبقه اشراف بودند و از امنیتی نسبی برخوردار نبودند. ایشان همواره سعی داشتند با تشکیل دولت هایی مستقل و جنبش های دهقانی به دنبال ایستادگی در برابر مهاجمان و شکست آنها از وضعیتی پایدارتر برخوردار شوند. مورخان از قرن دهم به آخرین دوره از «عصر فترت» یاد می کنند. در این قرون اروپا به لح...

زنان یزدی در فرهنگ ایرانی به ویژه پس از اسلام خاصه در قرن‌های هفتم تا نهم هجری قمری، به عنوان بخش مؤثر جامعه اسلامی یزد شناخته می‌شوند. نقش آنان در تحول کیفی معماری این شهر، به خصوص دوران حکومت ایلخانی تا تیموری (قرن‌های هفتم تا نهم) چشمگیر بوده و این امر به خوبی در آثار معماری بر جای مانده از آن دوران، مشخص است. ازآنجا که تاریخ‌نگاری ایران به نقش مؤثر زنان در کنار مردان درباری در زمینه تاریخ م...

نیمه اول قرن هفتم هجری، عصری تعیین­کننده در تکامل مکتب تشیع، محسوب می‌گردد. در این محدوده زمانی، تشیع امامیه، تحت تأثیر عوامل گوناگون، به یک جریان قدرتمند اجتماعی ـ فرهنگی در بغداد تبدیل گشت. در میان عوامل متعددی که در زمینه‌سازی برای رشد تشیع مؤثر بودند، یکی نیز وجود و فعالیت مدرسه­ مستنصریه است. مقاله حاضر، درصدد است تا با بهره­گیری از اندک داده­های موجود، به شیوه توصیفی ـ تحلیلی، به تبیین تأ...