ژرژ برنانوس نویسنده قرن بیستم فرانسه، در آثار خود نقش چشمگیری به زنان داده است. در این میان، مضامین معنوی که درونمایه نوشته های اوست،دستمایه پرداختن به هویت انسانی، برخورد میان نیروهای خدایی و اهریمنی، و مسایل پدید آمده از این دو واقعیت ماورایی می شود. هر چه بیشتر در آثار او پیش می رویم،شاهد تحول شخصیت های مختلف ایم. به نحوی که در بسیاری از رمان های برنانوس،در انتهای داستان، شاهد مرگ توأم با آر...

الهام القاء چیزی در قلب، مخصوص است به این که از جانب خدا . . . (راغب، 1412ق: ماده لهم) یا با واسطه ملک مأمور باشد (قریشی، 1361: ج7ـ5، ماده لهم). منظور از وحی، کاربرد رسالی آن می باشد، یعنی ارتباط ویژه خداوند با پیامبران . . .. الهام در اصطلاح عرفانی نوعی اخبار و افاضه الهی برای انسان است که او را به انجام عمل فرامی خواند. تفاوت ماهوی الهام و وحی اولیاء مشخص نمی باشد، هر چند به نظر می رسد هر دو ...

اسلام به عنوان یک دین فراگیر که به همه ابعاد زندگی بشر توجه نموده است، دستورات صریح و شفافی برای روابط اجتماعی انسان ها دارد و نه تنها به کمال معنوی انسان ها توجه نموده است بلکه به چگونگی ساختن جامعه ای نمونه نیز توجه دارد. از جمله مسائل مهم حقوق شهروندی در اسلام توجه به کرامت انسان ها به عنوان اشرف مخلوقات، ارزش حیات و زندگی افراد، برابری بدون توجه به نژاد، رنگ، پوست و ... هدفمند نمودن خلقت ان...

تدبیر و تربیت الهی، همراه محبت و رحمت اوست و همه مخلوقات و موجودات جهان در گستردگی وسعه او قرار دارند، شناخت رحمت خدا و فضل و احسان حضرت حق به انسان بصیرت و بینش شگرفی می دهدو زندگی او را با تحول و دگرگونی همراه می سازد. این پروژه با عنوان«بررسی مصادیق رحمت در سوره الرحمن» با روش توصیفی-تحلیلی و با تکیه بر رویکرد اسنادی وکتب تفسیری مورد بررسی قرارگرفته است، سوره الرحمن بیانگر نعمت های مادی اعم ...

اندیشه‌وران مسلمان، نظریه‌های مختلفی دربارۀ تبیین ماهیت انسان عرضه کرده‌اند. این اختلاف ‌نظر آنان، موجب می‌شود تا برای دریافت تبیین درستی از ماهیت انسان، به معارف وحیانی توجه کنیم. معارف وحیانی به‌ویژه نهج‌البلاغه، در تکوین ماهیت انسان، به دو مرحله باور دارند: یکی تکوین جوهرۀ انسان و دیگری تکوین ساحت‌های ترکیبی او. بر همین اساس، انسان از منظر جوهری، با سایر مخلوقات یکی است و از منظر ترکیب، با آ...

این مقاله مفهوم «خرد» را می‌کاود و آن را در دو دین یهودی و زردشتی با تکیه بر عهد عتیق و گاهان بررسی می‌کند. در عهد عتیق در سه کتاب سِفر تکوین مخلوقات، داستانایوبو نیز امثالسلیمان به موضوع خرد برمی‌خوریم، اما در گاهان شواهد بیشتری درباره خرد وجود دارد تا نگرش زردشتیان در این موضوع را برای ما روشن کند. با در کنار هم قراردادن این شواهدِ متنی در باب مفهومی واحد (خر...

ملاصدرا کمال نفس را در شدت وجود و قوت مدرکات می‌داند. از حیث وجودی، نفس قابلیت رسیدن به تمام مراتب امکانی وجود را دارد. بر همین مبنا وی مراتب نفس را به نفس نباتی، نفس حیوانی، انسان نفسانی و انسان مَلکی یا شیطانی تقسیم می‌کند. نفس از حیث مدرکات نیز دارای سه مرتبه طبیعی، نفسی و عقلانی است که بر اساس ادراک مخلوقات در عوالم سه‌گانه طبیعت، مثال و مجردات شکل می‌یابند. در آخرت، انسان طبیعی در زمرة اصحا...

از آنجا که بنا بر حدیثی مشهور خودشناسی راهی برای خداشناسی است، فیلسوفان و عارفان مسلمان همواره به بحث نفس یا روح انسان و رابطة آن با بدن، توجه ویژه‌ای داشته‌اند. ابن سینا نفس را جوهری مجرد و قائم به ذات می‌داند که در بدن انسان و در جسم دیگری منطبع نیست، بلکه مفارق از همه مواد و اجسام است. اما این جوهر مجرد تعلق و اختصاص به بدن انسان ـ مادام که این بدن زنده باشد ـ دارد. از دیدگاه ابن عربی، صفت «...

در کلام مسیحی برای لوگوس مسیحی که در این مقاله به آن «حقیقت عیسوی» اطلاق می‌کنیم، اوصافی ذکر شده است که بسیار اوصاف «حقیقت محمدی» در عرفان اسلامی مشابه است. لوگوس، همذات و همجوهر با خدا، موجودی نامخلوق، ‌ازلی و ابدی، خالق جهان هستی و حاکم بر آن، مدبر و ناظم آن، تجلی شایسته خداست. در مقابل حقیقت محمدی، الحق الخلق (اولین مخلوق خدا که جهت حقانی یافته)، واسطه فیض الهی بر مخلوقات، خالق جهان و مدبر آ...

کمال‌پذیری انسان به مثابه چهار‌راهی است که راه‌های اصلی مهم‌ترین ادیان شرقی و غربی، اعم از الهی و غیر الهی، را به هم پیوند می‌زند و، بنابراین، می‌تواند نقطه عزیمت درخوری برای گفت‌ وگوی ادیان واقع شود. در ادیان معروف تعابیر مختلفی از کمال و انسان کامل وجود دارد. در آیین بودا از انسان کامل با نام‌های «ارهات» و «انسان آزاده»، در اندیشه‌ مردم چین باستان و آیین کنفوسیوس، با نام‌های «تائو»، «انسان آز...