نظارت شرعی یکی از اجزای اصلی در اجرای صحیح بانکداری بدون ربا بوده و کم‌وبیش در تمام کشورهایی که به‌صورتی بانک‌های بدون ربا و اسلامی را راه‌اندازی کرده‌اند جدی پی‌گیری می‌شود. در نظام بانکی ایران، خلأهای جدی در این‌باره وجود دارد که مهم‌ترین آنها سکوت قانون عملیات بانکی بدون ربا و دیگر قوانین و مقررات درباره پایش اجرای صحیح بانکداری براساس ضوابط شرعی است. در تحقیق پیش‌ رو که به روش توصیفی ـ تحل...

نظام پولی و بانکی اسلامی مشتمل بر بانک مرکزی، شبکه بانکی، نهادهای قانونی، نظارتی، کنترلی، تنظیم‌گری (رگولاتوری)، نظامات حسابداری و حسابرسی و مالیاتی و همچنین سازوکار تعیین قیمت و ... می‌باشد که همه این مجموعه را باید در چارچوب نظام اقتصادی اسلام ارزیابی نمود. بدون توجه به کلیت نظام بانکداری اسلامی اعمال تغییر در بخشی از ابعاد این نظام از جمله تغییر در روابط حقوقی، تغییری بنیادین در ساختار موجود...

یکی از مشکلات نظام بانکی، تأخیر مشتریان در بازپرداخت اقساط تسهیلات در سررسید است که سبب افزایش حجم مطالبات غیرجاری و خسارت‌های ناشی از این مسئله می‌شود. در نظام بانکی ایران، وجه التزام تنها مبنای جبران خسارت است. این مبنا با مشکل ربوی بودن روبه‌روست. پژوهشگران در جست‌وجوی راهکار جایگزین، پیشنهادهایی داده‌اند. ضمان عدم‌النفع با استناد به دلیل «لاضرر»، از جملۀ این راهکارهاست؛ زیرا بانک‌ها براثرِ ت...

پژوهش حاضر تأثیر عوامل ویژه بانکی و متغیرهای کلان اقتصادی را بر سودآوری بانک های دولتی و خصوصی ایران طی دوره زمانی 1384 الی 1389 مورد بررسی قرار می دهد. نمونه پژوهش شامل 16 بانک دولتی و خصوصی می باشد. بانک های دولتی عبارتند از: بانک ملی ایران، بانک سپه، بانک رفاه، بانک کشاورزی، بانک مسکن، بانک توسعه صادرات ایران و بانک صنعت و معدن. بانک های خصوصی عبارتند از: بانک صادرات ایران، بانک تجارت، بان...

این تحقیق به تعریف، بررسی بانکداری اسلامی و ابزار مالی صکوک در بازارهای مالی اسلامی می­پردازد. اکنون که بیش از 30 سال از اجرای قانون می گذرد، مناسب است با استفاده از تجربه های نظام بانکی ایران و دیگر بانک های بدون ربا، قانون عملیات بانکی بدون ربا را بررسی و درباره اصلاح و تکمیل آن اقدام کنیم. در بخش اصلی مقاله اوراق بهادار اسلامی یا همان صکوک تعریف و از جنبه­های مختلف تطابق با قانون و شرع، مزای...

وضعیت نامطلوب رشد اقتصادی و بدهی دولت به نظام بانکی دو چالش مهم برای اقتصاد ایران به شمار می‌روند. با توجه به اهمیت این متغیرها در اقتصادکلان، بررسی نحوه‌ی ارتباط بین آنها با استفاده از روش‌های نوین اقتصادسنجی می‌تواند دلالت‌های مفیدی را برای سیاست‌گذاران فراهم کند. از این‌رو، پژوهش حاضر با به کارگیری رهیافت‌های خودرگرسیون برداری آستانه‌ای و علّیت طیفی طی دوره 1395-1353 شواهد جدیدی از ارتباط این...

گسترده شدن حجم فعالیت­ بانک ها و موسسات مالی، افزایش تعداد ذینفعان و همچنین گستردگی میزان اطلاعات نامتقارن، نشانگر لزوم برقراری حاکمیت شرکتی در نظام بانکی عصر حاضر می­باشد. وظیفه حاکمیت شرکتی در نظام بانکداری در قبال ترتیب سازوکاری که از کلیه حقوق ذینفعان این حوزه دفاع نماید بسیار سنگین است. در این میان بانکداری اسلامی ظرفیت بالایی در اجرای اصول حاکمیت شرکتی دارد. این نظام با دارا بودن محرک های...

با توجه به اهمیت بانکداری اخلاقی و رواج آن در ادبیات بانکی در سال‏های اخیر تدوین الگویی به‏منظور رتبه‏بندی شاخص‏ها و تعیین جهت‏گیری‏های اساسی در این نوع بانک‏ها ضروری می‏باشد. هدف اصلی این مقاله اولویت‏بندی شاخص‏های اساسی تعریف‏شده مربوط به بانک‏های اخلاقی در دنیا و مقایسه آن با دیدگاه مدیران بانکی در ایران و ارائه‏ الگویی برای بانک‏های اخلاقی است. هدف دیگر مقاله بررسی اختلاف دیدگاه مدیران بانک...

درجهان امروز، نظام بانکی خدمات ضروری و ارزنده ای به اقتصاد جوامع ارائه می دهد. تسهیل مبادلات، تجهیز پس اندازهای راکد مردمی و هدایت آن ها بسوی سرمایه گذاری های مفید و مولّد و اجرای سیاست های پولیِ مناسب، شماری از انبوه کارکردهای نظام بانکی است. کشورهای اسلامی ، دست اندرکار اصلاح و تجدیدنظر در نظام های مالی خود در پرتو تعالیم عالیه اسلامی هستند. موسسات مالی اسلامی، فعالیت هایشان را در جهت حذف بهر...

میزان تفاوت نرخ سود بانکی در نظام بانکی هر کشوری به منزله درجه کارایی آن نظام است.این نرخ از تفاوت بین نرخ سود دریافتی از تسهیلات و نرخ سود پرداختی به سپرده گذاران به دست می آید.هدف اصلی این پژوهش اندازه گیری میزان تفاوت نرخ سود بانکی و ارزیابی عوامل موثر بر تغییرات ان است.این بررسی با استفاده از دو الگوی تجزیه حسابداری و الگوی اقتصاد سنجی انجام شده است.الگوی حسابداری با تجزیه عناصر تشکیل دهنده...