نمایشنامه‏ی علمی رویکردی نو در عرصه‏ی نمایشنامه نویسی است که ریشه در آثار دراماتیک گذشته دارد. نگرش علمی به درام با توجه به رشد فناوری در قرن بیستم، متکی بر نظریه‏های علمی و دستاوردهای بشر در عرصه‏ی علم و صنعت است. بیشترین نمود علم در هنر را می توان در آثار پست مدرن جستجو کرد که در آن‏ها علم دست مایه ای است برای خلق اثر هنری. تام استوپارد، نمایشنامه نویس معاصر بریتانیایی، در میان دیگر نمایشنامه...

در این مقاله پرسش بر سر شکل­‌های مواجهه -آگاهانه یا ناآگاهانه- کاراکتر ایرانی از «خود» و «دیگری» در نمایشنامه جعفرخان از فرنگ برگشته نوشته حسن مقدم است. «خود» و «دیگری» استعاره و اشاره­‌ای به مهم­ترین سوژۀ ادبیات مدرنِ ایرانی است. این نسبت، متضمن یک رابطه است. رابطه­‌ای که فضایی ایجاد می­‌کند تا فرم­‌های اجتماعی و ارتباطی هر بار در قالب شخصیت­‌های اجتماعی و انواع مواجهه‌­هایشان –«خود» و «دیگری»-...

ساختار یک نمایشنامه و شخصیت‌های آن دو عنصر درهم تنیده‌اند که با تغییر یکی، دیگری نیز تغییر می‌کند. نقش شخصیت آن است که ویژگی‌ها و امکانات ظاهری افراد که توجیه کننده اعمال و تصمیمات آنهاست وارد نمایشنامه کند. این مهم به انجام نمی‌رسد مگر با کاربست شگرد‌های شخصیت‌پردازی. پژوهش حاضر برآن است تا با توجه به تعاریف شخصیت و اصول شخصیت‌پردازی از دیدگاه منتقدان ادبی، یکی از مهم‌ترین آثار نمایشی عرب با ع...

«علی احمد باکثیر» (1910؟-1969م) ادیب و نمایشنامه­نویس یمنی ازجمله ادبایی است که در آثار منثور و منظوم خویش به مسائل و مشکلات جامعه‌اش ‌پرداخته است. در نمایشنامه منثور «الدودة و الثعبان» که روایتگر رمزگونه حمله ناپلئون به مصر و نقش استعمار فرانسه در آن است، مضامین سیاسی و اجتماعی مختلفی دیده می‌شود. باکثیر با انتخاب عنوان «کرم و اژدها (الدودة و الثعبان)» به‌صورت نمادین به موضوع استعمار اشاره‌کرد...

چکیده توفیق حکیم نمایشنامه نویس دوره معاصر، دارای اندیشه های گرانبهایی در موضوعات اسطوره بود که توانست با ذوق سلیم خود شاهکار زیبایی در مضامین اجتماعی و سیاسی بیافریند. او یکی از نمایشنامه نویسان بزرگ معاصر است که در بچگی به نمایش بسیار علاقمند بود و بعد از سفر به فرانسه نمایشنامه ها و داستان ها و مقالات قابل توجهی از خود به جای گذاشته است.او روایت ها و قصه های اسطوره های کهن و یونانی را از جم...

در این مقاله در چارچوب مبانی نظری فرضیۀ مشارکتِ گرایس [1]که مبتنی بر منظور و معناست، سعی شده است با اتخاذ روش تحلیلی ـ توصیفی، به تجزیه­وتحلیلِ دو متنِ محاوره ای(یک نمایشنامه به زبان فارسی و یک نمایشنامه به زبان انگلیسی) پرداخته شود و با ارائه جداول توزیعِ فراوانیِ عدمِ تحققِ هریک از قواعد اصولِ مشارکت میزان تخطی از هر قاعده مشخص و همچنین به روش ها و انگیزه هایی که سبب تحقق­نیافتنِ این قواعد در هرکدام ا...

آفرینش تریلوژی به مثابه قالبی نمایشنامه ای و موضوع  خلق تراژدی در چارچوب  نخستین اجرای آن،  ارتباطی تنگاتنگ با یکدیگر داشته و همچنانکه به آیسخولوس نسبت داده می شوند به طور منطقی می توان از تقارن زمانی آنها سخن گفت. از سوی دیگر آپولوژی به عنوان رویدادی تاریخی یا زیسته ای عینی و واقعی که توسط افلاطون و از قضا در قالب همپرسه و نمایشنامه روایت شده است، عنصر بدیع و فن آورانه تریلوژی یعنی تراژدی را ب...

در این پژوهش سه متن از هر دو روزنامه ایران نو و حبل المتین که مربوط به سال های 1327-1329 ه.ق می باشد انتخاب شده است و دو مدل فرانقش های اندیشگانی هلیدی و مولفه های گفتمان مدار ون لیوون بر روی این متون پیاده سازی شده است. در ارتباط با فرانقش های اندیشگانی گروه های فعلی مورد بررسی قرار گرفته اند و در ارتباط با مدل ون لیوون گروه های اسمی مطالعه شده اند و در پایان نیز براساس اطلاعات به دست آمده گفت...

در این پژوهش تلاش شده است تا ضمن بررسی اجمالی سیر تاریخ معاصرسازی ساختار اسطوره ای در غرب و میزان و نحوه تأثیرگذاری آن در نمایشنامه نویسی اروپا و آمریکا با توجه به اینکه ریشه های نمایشنامه نویسی نوین ایران برگرفته از ادبیات نمایشی غرب می باشد فرآیند شکل گیری ساختار اساطیری ایران و میزان انعطاف پذیری آن در انطباق با ادبیات و خصوصاً نمایشنامه نویسی معاصر ایران مورد پژوهش و بررسی قرار گیرد.

پژوهش حاضر سعی دارد تا با بررسی روابط خانوادگی به مطالعه ی بازتاب این روابط در ادبیات نمایشی دهه ی اخیر ایران (1380) بپردازد. مسأله ی اصلی این تحقیق شناخت میزان تعامل متقابل فضاسازی های نمایشی و مناسبات خانوادگی به عنوان بازتابی از مناسبات گروه افراد جامعه ی ما در دهه ی گذشته است. بدین منظور با انتخاب دوازده نمایشنامه از دهه ی گذشته و با استفاده از چارچوب مفهومی عمدتاً متشکل از نظریه های گیدنز، ...